قطعات خودرو – گسترش شهرنشینی یک فرآیند طبیعی و غیر قابل اجتناب اجتماعی است. تراکم بالای جمعیت در مناطق شهری منجر به افزایش تقاضای خدمات و کیفیت آن شده است که در صورت عدم مدیریت و کنترل صحیح و هوشمندانه می تواند فاجعه آفرین باشد. از مهمترین عناصر زیر ساخت های شهری می توان به شبکه راه ها و حمل و نقل عمومی درون شهری اشاره کرد. بهبود کارایی شهر مستلزم سرمایه گزاری و توجه جدی در حوزه حمل و نقل است. در حال حاضر بیش از 100هزار تاکسیران با حدود 80 هزار تاکسی، 5.4 میلیون مسافر را روزانه جابجا می کنند. این رقم قابل توجه، 22 درصد از سفرهای حمل و نقل درون شهری است. مشتری اصلی ناوگان تاکسیرانی شهر یعنی اکثریت این 4و نیم میلیون مسافر، قشر شاغل و دانشجو هستند که برای رسیدن به محل تحصیل و کار از تاکسی استفاده میکنند. در واقع شروع روز کاری و تحصیلی بخش عظیمی از نیروهای فعال جامعه با شبکه تاکسیرانی است. که این امر بیانگر اهمیت توجه به کیفیت و کارآیی این شبکه اعم از مسایل امنیتی، روانی، اقتصادی و فیزیکی است. در سالهای اخیر شبکه تاکسیرانی با چالشهای اجتماعی و اقتصادی فراوانی دست و پنجه نرم میکند. از بی سر و سامانی و نوسان نرخ کرایه تاکسی که داد شهروندان را درآورده است و مطالبه‌های تاکسیرانان گرفته تا مسائل امنیتی و اخلاقی. در یادداشتی کوتاه به برخی از چالشهای این حوزه میپردازیم:
به نظر می رسد کرایه تاکسی ها از نظم و قوانین متقنی پیروی نمیکند. در برخی مناطق رانندگان در نبود ابالغیه های به هنگام و منطقی با توجه به قیمت بنزین و دالر و حتی طال نرخ کرایه خود را تعیین میکنند، که اغلب مورد اعتراض قشر مسافر است. خصوصا در دوران شیوع ویروس کرونا که قوانین ویژه ای برای تعداد مسافر و نرخ کرایه ها وضع شده بود اما در عمل با برخورد سلیقه ای با این قوانین مواجه بودیم و بی نظمی ها بیش از گذشته به چشم میخورد. به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران مسافران میتوانند با اسکن بارکد دوبعدی برچسب تعبیه شده، علاوه بر اطلاع از میزان کرایه، به خدمات دیگری نظیر امکان ثبت پیام تقدیر و تشکر، انتقاد و پیشنهاد و … نیز دسترسی داشته باشند. اما به نظر میرسد مشارکت شهروندی هم در این زمینه مطلوب نیست و استفاده از این برچسب ها و خطوط تلفن برای نظارت و بیان نظرات، نسبت به شهرهای کشورهای دنیا بسیار پایین است.
بیشتر بخوانید: سورن‌پلاس دوگانه‌سوز به‌عنوان جایگزین تاکسی‌های سمند رونمایی شد
از طرف دیگر رانندگان تاکسی الزام است همانند کارکنان یک بخش سازمانی مورد سنجش سلامت روان قرار گیرند و این سنجش در بازههای زمانی معین تکرار شود. بسیاری از تخلفات رانندگی، بی اخلاقیها و جرائم که توسط رانندگان تاکسی صورت میگیرد به عدم سلامت روان و عدم نظارت در این مورد برمیگردد. که با سنجش های به موقع و وضع قوانین جدی در این زمینه میتوان شاهد کاهش چشمگیر بی اخالقی ها و حوادث در شبکه تاکسیرانی شهر بود. همچنین رسیدگی به حقوق مسلم رانندگان از جمله بیمه، نوسازی و … در پایداری سالمت روانی و اخالق اجتماعی آنان کمک میکند.
بیشتر بخوانید: نمازخانه مترو کجاست؟
علاه بر این سلامت فنی خودرو مرتبا باید تحت نظارت باشد. نیمی از 80 هزار تاکسی تهران فرسوده است و علیرغم وعده های داده شده از سوی معاونت حمل و نقل استان تهران، به دلیل نوسانات قیمت خودرو این نوسازی ها تحقق چندانی نیافته است. فرسودگی خودرو هم مسافر را ناراضی میکند و هم برای راننده زحمت و هزینه زیادی دارد که احتمال اقدام خودجوش به افزایش کرایه را نیز در پی خواهد داشت
