حمایت سران قوا و آغاز واگذاری سهام ایرانخودرو
پس از گذشت ۲۳ سال از تصویب اصل ۴۴ قانون اساسی، شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا بالاخره تصمیم به خصوصیسازی صنعت خودروسازی کشور گرفت. در نامهای که این شورا به هیأت تجدیدنظر شورای رقابت ارسال کرده است، جمعبندی نهایی پیرامون واگذاری ایرانخودرو به بخش خصوصی انجام شده است. این تصمیم در شرایطی گرفته میشود که صنعت خودروسازی ایران با وجود حمایتهای دولتی، همیشه با مشکلاتی نظیر زیاندهی، بهرهوری پایین و نارضایتی مصرفکنندگان مواجه بوده است.
پایان دوران مدیریت دولتی در صنعت خودروسازی
طبق این تصمیم، فرایند خصوصیسازی ایرانخودرو در دو مرحله خواهد بود: ابتدا واگذاری مدیریت و سپس انتقال مالکیت، با حفظ تعهدات اقتصادی و اجتماعی. بدین ترتیب، دولت از مدیریت مستقیم این خودروساز خارج خواهد شد اما نقش نظارتی خود را حفظ خواهد کرد. این واگذاری باید طی مدتزمان مشخصی (حداکثر پنج سال) انجام گیرد تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود
موافقت سران قوا با واگذاری به کروز
اخبار غیررسمی حکایت از موافقت سران قوا با واگذاری سهام ایرانخودرو به کنسرسیوم بخش خصوصی دارند.
چالشها و پیامدهای خصوصیسازی صنعت خودروسازی
واگذاری صنعت خودروسازی به بخش خصوصی میتواند فرصتهایی همچون افزایش بهرهوری، کاهش هزینههای اضافی و بهبود کیفیت محصولات را به همراه داشته باشد. با این حال، نگرانیهایی در مورد ایجاد انحصار، افزایش قیمت خودرو و احتمال عدم پایبندی به تعهدات توسعهای وجود دارد. به همین دلیل، واگذاری در دو مرحله (مدیریت اول و سپس سهام)، نظارت دقیق نهادهای ذیصلاح و تعیین چارچوبهای شفاف میتواند این نگرانیها را کاهش دهد.
نیاز به اصلاح نظام تنظیمگری و حکمرانی
دولت باید به اصلاح نظام تنظیمگری و حکمرانی خود بپردازد. در حال حاضر، حدود ۲۹ تا ۳۰ نهاد دولتی مسئول تنظیمگری و حکمرانی هستند بدون اینکه پاسخگویی مناسبی به اقدامات خود داشته باشند. نتیجه چنین وضعیت غیرمنطقی و ناهنجاریها، زیان انباشته ۲۵۰ هزار میلیاردی است که خودروسازان با آن دست و پنجه نرم میکنند.
رفع ناترازی مدیریتی در صنعت خودرو
تصمیم سران قوا برای واگذاری ایرانخودرو به بخش خصوصی میتواند نقطه عطفی در صنعت خودروسازی کشور باشد. این اقدام، در صورتی که به درستی مدیریت شود، میتواند به بهبود وضعیت این صنعت و افزایش رضایت مصرفکنندگان منجر گردد. اما اجرای موفق این طرح مستلزم برنامهریزی دقیق، شفافیت در فرایند انتقال و نظارت مؤثر بر عملکرد مدیریت جدید است.