اتاق تهران – درشرایطی بورس در 8 ماهه ابتدایی امسال پایین ترین بازده را نسبت به سایر بازارها داشته است که به نظر می رسد این بازار در روزها و هفته های آینده هم شرایط چندان مطلوبی نخواهد داشت. به اعتقاد کارشناسان تحولاتی همچون قطعی گاز صنایع بزرگ از جمله سیمان، فولاد و پتروشیمی ها، انتشار اخباری مبنی بر افزایش قیمت گاز صنایع بزرگ و از همه مهم تر نبود امید (حداقل در کوتاه مدت) نسبت به مذاکرات هسته ای که قرار است دوباره از سر گرفته شود؛ بازار سرمایه را با تنش مواجه کرده است. دیروز شاخص بورس تهران با افت سنگین 2درصدی مواجه شد. روند نزول شاخص بورس تهران هر روز ابعاد تازه تری به خود میگیرد و به نظر میرسد قرار نیست روند نزولی شاخص بورس به این زودیها متوقف شود. یکی از مهمترین رویدادهایی که دیروز معاملات بازار سهام را تحتتأثیر خود قرار داد، افزایش نرخ گاز تحویلی به صنعت فولاد، در پیش نویس لایحه بودجه1401 است. دولت پیشنهاد کرده؛ نرخ گاز تحویلی به صنعت فولاد با صنعت پتروشیمی از 1234تومان به 4100 تومان برسد. برآورد میشود درصورت اعمال چنین نرخهایی، برای تحویل گاز به صنعت فولاد، هزینه تمامشده تولید هر تن فولاد بهشدت افزایش یابد. این موضوع بر کاهش حاشیه سود تولیدکنندههای فولاد اثرات ملموسی برجای میگذارد.
عامل دیگری که دیروز به افت شاخصهای بورس و خروج دستکم 530میلیارد تومان نقدینگی از بازار منجر شد، قطع گاز صنعت سیمان بهدلیل افزایش مصرف گاز است. این صنعت که در تابستان امسال با قطع برق مواجه شده بود، با کاهش شدید تولید و حالا در آستانه زمستان با خطر قطعی گاز مواجه است. تازهترین خبرها نشان میدهد که گاز 80 درصد از تولیدکنندههای سیمان بهویژه تولیدکنندههایی که در شمال کشور مستقر هستند قطع شده و قرار است به جای گاز به این صنایع، مازوت داده شود اما فعالان صنعت سیمان میگویند: قطعی گاز حتی با فرض استفاده از مازوت به کاهش تولید در این صنعت منجر می شود.
در کنار این ها چالش دیگر ابهامات درسرنوشت مذاکرات هستهای است. روز شنبه روزنامه کیهان اعلام کرد؛ با توجه به مواضع آمریکاییها و اروپاییها، به نظر میرسد دور سختی از مذاکرات در وین در پیش است و در سال۲۰۲۱ اتفاق خاصی نخواهد افتاد و همه چشمها به سال۲۰۲۲ دوخته شده. برخی از رسانههای خارجی ازجمله بلومبرگ نیز هفته گذشته مدعی شده بودند که احتمال شکست در مذاکرات هستهای زیاد است. مخابره چنین خبرهایی در آستانه آغاز مذاکرات هستهای، در روز دوشنبه هفته جاری، پیام مثبتی را به بازار سرمایه نمی دهد. زیرا بلاتکلیفی در مذاکرات هستهای به معنای تداوم تحریمها و کاهش مبادلات تجاری شرکتهای بورس به ویژه شرکتهای صادرات محور است و این موضوع در بلندمدت میتواند روند درآمدزایی شرکتهای بورس را تضعیف و روند نزولی شاخصهای بورس را تشدید کند.