اتاق ایران – مرکز پژوهشهای اتاق ایران در رویکردی تازه، انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است. در این قالب، رویدادهای کلیدی از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار میگیرند.
در هشتمین گزارش از این سلسله گزارشها، مجموعهای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. بخش اول این گزارش، احتمال شدت گرفتن جنگ تجاری میان آمریکا و چین مورد بررسی قرار گرفته و در بخش دوم به مسائل منطقهای نظیر تحولات اقتصادی افغانستان، روابط تجاری امارات با ایالاتمتحده و اسرائیل و همچنین روابط ترکیه با مصر پرداخته شده است.
در بخش اول این گزارش و در ذیل عنوان پایش تحولات در لایه جهانی، خبرها حاکی از احتمال شدت گرفتن جنگ تجاری میان آمریکا و چین است که با پایان یافتن فاز نخست توافق تجاری دو کشور در ژانویه ۲۰۲۲ و افزایش فشار تجاری ایالاتمتحده بر چین، انتظار وقوع آن میرود. شاید از همین رو باشد که چین نیز درخواست عضویت در موافقتنامه جامع و مترقی فراپاسیفیک را ارائه کرده تا از عدم تمایل ایالاتمتحده برای ورود به این موافقتنامه حداکثر استفاده را ببرد و بیش از گذشته در اقتصاد کشورهای نزدیک به واشنگتن، نفوذ کند.
در بخش دوم گزارش و در ذیل عنوان پایش تحولات در لایه منطقهای، تحولات اقتصادی افغانستان موجبات نگرانی سازمان ملل و جامعه جهانی را فراهم آورده و اعلام شده که در صورت عدم تأمین کمکهای فوری، تا زمستان سال جاری، بالغبر ۹۰ درصد مردم این کشور به زیرخط فقر مطلق خواهند رفت. پاکستان نیز برای به دست آوردن موقعیت هژمونیک خود در منطقه و رقابت با هند، کوشش میکند تا جلب کمک بیشتری را برای افغانستان از سایر کشورها داشته باشد.
مسئله قابلتوجه دیگر در منطقه، تلاش امارات برای تحکیم روابط تجاری با ایالاتمتحده و اسرائیل است، علاوه بر این امارات با هدف تبدیل شدن به هاب تجاری و اقتصادی خاورمیانه از یک سو و پیشبرد رقابت ژئواکونومیک با عربستان سعودی از سوی دیگر، قصد همکاری اقتصادی و امضای موافقتنامه با طیفی از کشورها را دارد. عراق نیز تلاش میکند تا از این قافله عقب نمانده و به صورتی فزاینده بر دیپلماسی اقتصادی و تبدیلشدن به حلقه وصل کشورهای منطقه و تعریف خود بهعنوان نقطه توازن، متمرکز شده است.
عادیسازی روابط ترکیه با مصر در راستای احیای مهمترین بازار اقتصادی خود در آفریقا و تلاش اردن برای تبدیل شدن به کشوری کلیدی در انتقال انرژی در شامات، از جمله دیگر تحولات مهم منطقه بوده است.
متن کامل هشتمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا مشاهده کنید.