در ماههای اخیر، صادرات نفت ایران به چین به بالاترین سطح خود از اکتبر ۲۰۲۴ رسیده و در فوریه از ۱.۷ میلیون بشکه در روز فراتر رفته است که نسبت به ژانویه ۸۶ درصد افزایش داشته است. این افزایش در شرایطی رخ داده که آمریکا با تحریمهای فزاینده قصد دارد صادرات نفت ایران را به کمتر از ۱۰ درصد سطح فعلی کاهش دهد. با وجود این فشارها، ایران با بهرهگیری از راهکارهای جدیدی مانند انتقال نفت به صورت کشتی به کشتی، استفاده از ناوگان سایه و ایجاد پایانههای خصوصی در چین، مسیرهای جدیدی برای صادرات نفت خود ایجاد کرده است.
پایانههای خصوصی در چین که به سرعت نقش مهمی در دریافت نفت تحریمی ایران و روسیه پیدا کردهاند، امکان کاهش هزینههای انتقال و افزایش انعطافپذیری در تجارت نفت را فراهم کردهاند. برخی از این پایانهها، همچون دونگ یینگ و یانگ شان، نفتکشهای تحت تحریم را پذیرش کرده و با ذخیرهسازی نفت، آن را از طریق حمل و نقل ثانویه به مقصد نهایی میرسانند. در این میان، پایانههای مستقل مانند هویژو نیز نقش قابل توجهی در دریافت نفت ایران ایفا کردهاند.
چین به عنوان بزرگترین خریدار نفت ایران، عمده محمولههای دریافتی را به پالایشگاههای کوچک و مستقل اختصاص میدهد. این روند نه تنها درآمدهای نفتی ایران را افزایش داده، بلکه رقابت در بازار جهانی نفت را نیز تشدید کرده است. افزایش صادرات نفت ایران به چین پیامدهای گستردهای به دنبال دارد؛ از یک سو، منابع ارزی ایران تأمین میشود و از سوی دیگر، با تغییر مسیرهای تجاری نفت، نقش پایانههای خصوصی در مقابله با تحریمها پررنگتر میشود.
با وجود این موفقیتها، ایران همچنان با چالشهایی نظیر تشدید تحریمها، افزایش نظارتهای بینالمللی و تغییرات در بازار جهانی نفت روبهرو است. با این حال، این شرایط فرصتی برای توسعه فناوریهای لجستیکی، تقویت زیرساختهای حمل و نقل نفت و گسترش روابط تجاری با کشورهایی مانند چین و هند فراهم کرده است. ظهور پایانههای خصوصی و راهکارهای نوین ایران برای دور زدن تحریمها، نشاندهنده انعطافپذیری و عزم این کشور برای حفظ جایگاه خود در بازار جهانی نفت است.