بر اساس مصوبه جدید مجلس شورای اسلامی و اصلاح ماده ۲۲ قانون نظام صنفی، تعداد اعضای هیئتمدیره اتحادیههای صنفی به سه نفر محدود شد. این تغییر پس از تأیید شورای نگهبان در مردادماه توسط رئیسجمهور به وزیر صمت ابلاغ شد.
طبق این اصلاحیه، هیئتمدیره اتحادیهها شامل رئیس، نائبرئیس، و خزانهدار خواهد بود که با اکثریت نسبی آرای مأخوذه انتخاب میشوند. همچنین، دو عضو علیالبدل برای پشتیبانی از این ترکیب در نظر گرفته شده است.
● چالشهای اجرایی ماده ۲۲
این تغییرات، هرچند در ظاهر ساده به نظر میرسند، اما میتوانند پیامدهای جدی به همراه داشته باشند:
کاهش مشارکت اعضا: در شهرهایی که تعداد اعضای صنف بالا است (مثلاً بیش از ۵۰۰ نفر)، کاهش تعداد اعضای هیئتمدیره و محدودیت تعداد کاندیداها میتواند مشارکت اعضا را به شدت کاهش دهد. چرا که در گذشته، ثبتنام افراد معتمد و پیشکسوت موجب حضور گستردهتر رأیدهندگان میشد.
افزایش رقابت: با محدود شدن تعداد کرسیهای هیئتمدیره به سه نفر و لزوم کسب دوسوم آرای مأخوذه برای برخی کاندیداها، رقابت میان داوطلبان به شدت افزایش یافته و ممکن است منجر به اختلافات صنفی شود.
ایجاد گسستگی میان نسلها: محدود شدن تعداد اعضای هیئتمدیره و دیجیتالی شدن فرآیندهای انتخاباتی و اجرایی، فاصله میان نسلهای سنتی و جدید صنف را بیشتر کرده و تجربه پیشکسوتان را از چرخه مدیریت خارج میکند.
مدرنسازی اجباری اتحادیهها
اصلاح ماده ۲۰ مکرر قانون نظام صنفی نیز اتحادیهها را ملزم به استفاده از سامانههای الکترونیکی برای مدیریت درآمدها، هزینهها و صدور مجوزها کرده است. در نتیجه، نیاز اعضا به مراجعه حضوری به اتحادیهها کاهش یافته و جایگاه صنفی سنتی اتحادیهها کمرنگتر خواهد شد.
● پیامدهای آینده
این تغییرات در قانون، هرچند با هدف افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها طراحی شدهاند، اما ممکن است به گسستن ارتباط میان اعضای صنف، کاهش مشارکت در انتخابات و حذف تدریجی برخی اتحادیهها منجر شود. مخالفان کاهش تعداد اعضای هیئتمدیره معتقدند که این تصمیم ممکن است توان مدیریتی و نظارتی اتحادیهها را محدود کرده و فرصتهای سوءاستفاده شخصی را افزایش دهد.
نتیجهگیری
با اجرای ماده ۲۲ اصلاحشده، اتحادیههای صنفی در آستانه تغییرات اساسی قرار گرفتهاند. این اصلاحات، اگرچه نویدبخش مدرنسازی و شفافیت در مدیریت هستند، اما چالشهایی مانند کاهش مشارکت، گسستن نسلها و فشار بر رقابتهای درونصنفی را نیز به همراه خواهند داشت.
این مطلب از قطعات خودرو شماره 52 گرفته شده است.اگر این مطلب برایتان جالب بود، دیگر مقالات ماهنامه قطعات خودرو را از دست ندهید. شماره های دیگر در انتظار شماست!