در پی تشدید تنشهای تجاری میان ایالات متحده آمریکا و شرکای اقتصادیاش، شرکت تویوتا موتور به عنوان بزرگترین خودروساز جهان، بیشترین آسیب را از چشمانداز منفی تعرفههای گمرکی و سیاستهای تجاری محافظهکارانه آمریکا دیده است. در حالی که خودروسازان آمریکایی نیز از این وضعیت متضرر شدهاند، گزارشها نشان میدهد که تویوتا بیش از همه تحت فشار قرار دارد.
بهدنبال اعمال تعرفههای سنگین بر خودروها و قطعات وارداتی، شرکت جنرال موتورز اعلام کرد که پیشبینی سود سالانهاش را تا سقف ۵ میلیارد دلار کاهش خواهد داد، و شرکت فورد نیز انتظار افت ۱.۵ میلیارد دلاری در سود خود را دارد. در این میان، تویوتا تنها در بازهای دوماهه، کاهش ۱.۲ میلیارد دلاری در سود خود را پیشبینی کرده است؛ رقمی که نشاندهنده عمق تأثیرات مستقیم جنگ تجاری بر این غول خودروسازی است.
هرچند تویوتا هنوز برآورد دقیقی برای کل سال مالی ۲۰۲۵ ارائه نکرده، اما برای سال مالی منتهی به مارس ۲۰۲۶، درآمد عملیاتی خود را حدود ۳.۸ تریلیون ین (معادل ۲۶.۱ میلیارد دلار) اعلام کرده است. این رقم بهوضوح پایینتر از برآورد ۴.۷ تریلیون ینی تحلیلگران بازار است و باعث نگرانی سهامداران و فعالان اقتصادی شده است.
با وجود اینکه تویوتا بخش قابلتوجهی از خودروهای عرضهشده در بازار آمریکا را در خاک همان کشور تولید میکند و بیش از نیمی از فروش خود را به تولیدات داخلی اختصاص داده، همچنان به واردات قطعات و مدلهایی خاص متکی است. آمارها نشان میدهد که این شرکت سالانه بیش از ۱.۲ میلیون دستگاه خودرو را از خارج به بازار آمریکا وارد میکند. این موضوع در سخنرانی جنجالی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در دوم آوریل، مورد انتقاد شدید قرار گرفت و مستقیماً تویوتا را نشانه رفت.
در شرایطی که مذاکرات تجاری بین ژاپن و آمریکا در حال آغاز است، فشار تعرفهای موجود حاکی از آن است که تویوتا قصد دارد ضمن حفظ قیمتهای فعلی در بازار ایالات متحده و ادامه فعالیتهای تولیدی خود در ۱۱ کارخانه مستقر در این کشور، همچنان بر راهکارهای کاهش هزینههای ثابت متمرکز شود.
کوجی ساتو، مدیرعامل تویوتا، در واکنش به پرسشها درباره تأثیرات تعرفهها، به خبرنگاران گفت: «وقتی پای تعرفهها در میان است، ارزیابی دقیق شرایط و تصمیمگیری شفاف بسیار دشوار میشود. هنوز زود است که بتوانیم تمام ابعاد آن را تحلیل کنیم.»
ریوسی آکازاوا، مذاکرهکننده ارشد تجاری دولت ژاپن، نیز در پایان ماه آوریل اعلام کرد که بر اساس محاسبات یکی از مدیران اجرایی، یک خودروساز ژاپنی –که نام آن فاش نشده– در حال حاضر بهطور متوسط یک میلیون دلار در هر ساعت از تعرفهها ضرر میکند. اگرچه مقامات رسمی از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کردهاند، اما این رقم، شباهت زیادی با زیان ۱.۲ میلیارد دلاری پیشبینیشده تویوتا بر اساس ۷۳۰ ساعت فعالیت ماهانه دارد.
تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروهای وارداتی از سوم آوریل اجرایی شد و قطعات خودرو نیز از سوم مه مشمول این سیاستهای جدید شدند. گرچه برخی موانع قانونی از افزایش دوبرابری این تعرفهها جلوگیری میکنند، اما همین میزان افزایش نیز میتواند تأثیر چشمگیری بر سوددهی خودروسازان ژاپنی داشته باشد، بهویژه با توجه به اینکه آمریکا بازار اصلی برای پنج خودروساز بزرگ ژاپن محسوب میشود.
در همین حال، برخی دیگر از خودروسازان ژاپنی در واکنش به تحولات جدید، بهسرعت در حال بازتنظیم استراتژیهای تولیدی خود هستند. برای مثال، نیسان موتور فروش خودروهای شاسیبلند تولید مکزیک در بازار آمریکا را متوقف کرده و هوندا نیز تولید مدل هیبریدی سیویک را از ژاپن به خاک آمریکا منتقل کرده است. همچنین مزدا بهدلیل تعرفههای متقابل آمریکا، صادرات یکی از مدلهای خود به بازار کانادا را متوقف کرده است.
در پایان، سخنگوی تویوتا در بیانیهای اعلام کرد: «ما همچنان بر حفظ وضعیت فعلی عملیات خود تأکید داریم، در عین حال تمام تلاش خود را برای کاهش هزینههای ثابت به کار خواهیم گرفت و بهدقت تمامی اقدامات و تصمیمات دولت آمریکا، بهویژه در حوزه تعرفهها، را زیر نظر خواهیم داشت.»