سیستم فرمان یکی از اجزای حیاتی و مهم خودرو است که برای کنترل جهت حرکت و هدایت صحیح وسیله نقلیه به کار می‌رود. عملکرد صحیح سیستم فرمان برای ایمنی و راحتی رانندگی ضروری است. سیستم‌های فرمان امروزی در خودروها معمولاً به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: فرمان هیدرولیک و فرمان برقی. مشکلات سیستم فرمان می‌تواند باعث اختلال در عملکرد خودرو و خطرات جدی برای راننده و مسافران شود. در این مقاله، به بررسی مشکلات رایج در سیستم فرمان و روش‌های تشخیص و رفع این مشکلات خواهیم پرداخت.
1. سختی فرمان (فرمان سنگین)
یکی از مشکلات رایج در سیستم فرمان، احساس سختی یا سنگینی در فرمان است. این مشکل معمولاً در سیستم‌های فرمان هیدرولیک بیشتر مشاهده می‌شود.
دلایل احتمالی:
- کمبود روغن هیدرولیک: کمبود یا آلوده شدن روغن هیدرولیک می‌تواند باعث کاهش کارایی پمپ هیدرولیک و ایجاد سختی در فرمان شود.
- خرابی پمپ هیدرولیک: پمپ هیدرولیک وظیفه ارسال فشار به سیستم فرمان را بر عهده دارد. اگر این پمپ خراب شود، فرمان ممکن است سخت شود.
- مشکل در شیلنگ‌ها یا اتصالات هیدرولیک: نشت روغن یا آسیب به شیلنگ‌ها می‌تواند عملکرد سیستم فرمان را تحت تاثیر قرار دهد.
راه‌حل‌ها:
- بررسی سطح روغن هیدرولیک و در صورت لزوم تعویض آن.
- تعمیر یا تعویض پمپ هیدرولیک در صورت خرابی.
- بررسی و تعویض شیلنگ‌ها و اتصالات هیدرولیک در صورت نشت.
2. صدای غیرعادی در سیستم فرمان
گاهی اوقات ممکن است صدای عجیبی از سیستم فرمان شنیده شود که نشان‌دهنده وجود مشکلی در این سیستم است.
دلایل احتمالی:
- خرابی یا فرسودگی یاتاقان‌های سیستم فرمان: یاتاقان‌ها نقش مهمی در چرخش آسان فرمان دارند و خرابی آنها می‌تواند صدای ساییدگی یا غلتیدن ایجاد کند.
- کمبود روغن در سیستم فرمان: عدم وجود روغن کافی می‌تواند باعث اصطکاک بیش از حد در قطعات سیستم فرمان شود که ممکن است صدای غیرعادی تولید کند.
- خرابی یا سایش در اجزای داخلی گیربکس فرمان.
راه‌حل‌ها:
- بررسی و تعویض یاتاقان‌ها یا بلبرینگ‌ها.
- بررسی و پر کردن روغن سیستم فرمان.
- تعمیر یا تعویض گیربکس فرمان در صورت لزوم.
3. لرزش فرمان
لرزش فرمان یکی از مشکلاتی است که بسیاری از رانندگان با آن روبه‌رو هستند. این مشکل معمولاً زمانی رخ می‌دهد که خودرو در حال حرکت است، به‌ویژه در سرعت‌های بالا.
دلایل احتمالی:
- خرابی در جلوبندی یا فرمان‌پایه: سایش یا آسیب به قطعات جلوبندی مانند سیبک‌ها، جغجغه‌ها یا میل تعادل می‌تواند باعث لرزش فرمان شود.
- عدم بالانس چرخ‌ها: چرخ‌های خودرو باید به‌طور دقیق بالانس باشند. اگر چرخ‌ها بالانس نباشند، ممکن است لرزش در فرمان احساس شود.
- مشکلات در سیستم تعلیق: سیستم تعلیق نامناسب یا آسیب‌دیده می‌تواند باعث ناپایداری خودرو و لرزش در فرمان شود.
راه‌حل‌ها:
- تعمیر یا تعویض قطعات آسیب‌دیده در جلوبندی.
- بالانس چرخ‌ها و تایرها.
- بررسی و تعمیر سیستم تعلیق خودرو.
4. فرمان برقی و عدم پاسخگویی به تغییرات
در سیستم‌های فرمان برقی، معمولاً راننده احساس می‌کند که تغییرات فرمان به‌درستی پاسخ نمی‌دهند یا بازخورد لازم را از سیستم نمی‌گیرد.
دلایل احتمالی:
- خرابی موتور یا یونیت فرمان برقی: موتور یا واحد فرمان برقی ممکن است به دلیل خرابی یا آسیب عملکرد صحیح خود را از دست بدهد.
- مشکل در سیم‌کشی یا اتصالات سیستم فرمان برقی: قطعی یا آسیب به سیم‌کشی‌ها می‌تواند باعث اختلال در عملکرد سیستم شود.
- کمبود ولتاژ یا مشکل در باتری خودرو که سیستم فرمان برقی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
راه‌حل‌ها:
- تعمیر یا تعویض موتور فرمان برقی.
- بررسی و اصلاح سیم‌کشی‌های سیستم.
- بررسی سیستم برق خودرو و اطمینان از شارژ کافی باتری.
5. ایجاد کشش در فرمان (فرمان به یک طرف کشیده می‌شود)
گاهی اوقات ممکن است فرمان به یک طرف خودرو کشیده شود که این امر باعث مشکل در رانندگی و هدایت خودرو می‌شود.
دلایل احتمالی:
- عدم تنظیم صحیح زاویه چرخ‌ها: تنظیم نبودن صحیح زاویه چرخ‌ها (کامیونیت و کمرکشی) می‌تواند باعث کشیدن فرمان به یک طرف شود.
- سایش نامتقارن تایرها: تایرهایی که به‌طور نامساوی ساییده می‌شوند می‌توانند باعث کشش در فرمان شوند.
- مشکل در سیستم فرمان یا جلوبندی: خرابی قطعات جلوبندی مانند سیبک‌ها یا مفصل‌ها می‌تواند باعث عدم تعادل در سیستم فرمان شود.
راه‌حل‌ها:
- تنظیم زاویه چرخ‌ها و جلوبندی.
- تعویض تایرهای نامناسب و سایش‌یافته.
- بررسی و تعمیر قطعات جلوبندی یا سیستم فرمان.
6. مشکلات در سیستم فرمان هنگام پارک کردن
مشکل در فرمان هنگام پارک کردن یکی از مشکلات رایج در سیستم فرمان خودرو است که معمولاً به‌ویژه در خودروهای با فرمان هیدرولیک یا برقی مشاهده می‌شود.
دلایل احتمالی:
- کمبود روغن هیدرولیک در سیستم فرمان.
- خرابی پمپ فرمان هیدرولیک یا موتور فرمان برقی.
- فشار زیاد به سیستم فرمان هنگام چرخاندن فرمان در حالت پارک.
راه‌حل‌ها:
- بررسی سطح روغن هیدرولیک و پر کردن آن.
- تعمیر یا تعویض پمپ فرمان یا موتور فرمان.
- اجتناب از چرخاندن فرمان در انتهای محدوده مجاز در هنگام پارک کردن.
نتیجه‌گیری
سیستم فرمان خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای آن است که سلامت آن نقش حیاتی در ایمنی و عملکرد صحیح خودرو دارد. مشکلات رایج در سیستم فرمان می‌توانند باعث کاهش راحتی رانندگی و حتی ایجاد خطرات جدی شوند. برای جلوگیری از بروز این مشکلات، نگهداری و تعمیر به‌موقع سیستم فرمان بسیار مهم است. در صورت مشاهده هرگونه مشکل یا تغییر در عملکرد فرمان، توصیه می‌شود که خودرو توسط یک مکانیک متخصص بررسی و تعمیر شود.
