در ایران عزیز ما مشورت امری خیرخواهانه و دوستانه تلقی میشود. اما واقعیت این است که مشورت در امور تجاری یا مواردی که فرد مشاوردهنده در واقع برای آن کار آموزش دیده و کسب وکارش از طریق دادن مشاوره است. باید برای آ« پول پرداخت کرد. مثلا روانشناسان از این گروه هستند. کمی به موضوع عمیقتر که نگاه کنیم می بینیم یک بازار در خصوص مشاوره وجود دارد در همه کسب وکارها اما به دلیل فرهنگ ما اگر یک پزشک در مورد بیماری ما و روش درمان آن فقط به ما دستورات غذایی و رفتاری بدهد و دارو تجویز نکند تصور ما هدر رفتن پول ویزیت است.
در امرمدیریت نیز فضا به همین صورت است در شرکتها، کارخانههای بزرگ و پروژهها، ازمشاوراستفاده میشود. مشاورمدیریت قرارنیست کار خاصی انجام دهد بدین معنا که در اجرا دخالت کند یا نقشی داشته باشد. بلکه صرفاً به مدیریت کار کمک میکند؛ تصمیمات بهتری بگیرد.
به نظر میرسد رفته رفته شرکتها و صاحبان کسب و کارهای کوچکتر نیز دریافتهاند که به مشاوره نیاز دارند.
مشاوره امر استکمالی است یعنی در طول زمان فواید آن آشکار میشود. هم مشاور و هم مدیر نسبت به کار تسلط بیشتری مییابند. کارآیی سازمان و اثر بخشی فعالیتها نمایان میگردد.
اما نباید فراموش کرد کار مشاور گاهی به معما چو حل گشت آسان میشود، است. مشاور کسی که پاسخ همه سوالات را در جیب دارد نیست.
مشاور مدیریت ( Management consulting) نوعی از خدمات مشاوره است که با هدف بهبود عملکرد مدیریتی، مورد استفاده سازمانها قرار میگیرد.
مشاور مدیریت یک پیشنهاد دهنده است نه تصمیم گیرنده، نباید با مشاور درباره نظرش بحث کرد بلکهفقط باید دلایلش را شنید حتی گاهی همین کار نیز لازم نیست. مشاوراغلب راههای بهبود کارآیی سازمان را بررسی کرده و بهترین گزینه و راه حل را به مدیران ارشد پیشنهاد میکند.
مشاور مدیریت به مدیران در حوزههای مختلفی چون افزایش سودآوری، کاهش هزینهها و افزایش درآمد، آنالیز فرایند، توسعه فناوری،مدیریت تغییر، تدوین استراتژی، توسعه محصولات، روش استخدام و آموزش نیروی انسانی، مشاوره میدهد.
در ایران شرکت های مشاوره مدیریت متعددی وجود دارد که اغلب مشتریان آنها شرکتهای دولتی و شبه دولتی هستند. اغلب مدیران بخش خصوصی از کار این شرکتها اظهار نارضایتی می کنند. مسئله اصلی هزینههای سنگین است. لذا بسیاری مدیران در بخش خصوصی سعی میکنند با اشخاص حقیقی برای مدیریت قرارداد ببندند.
این مشاوران نیز اغلب در نهایت تبدیل به دستیار مدیریت میشوند.
باید بدانیم مشاور مدیریت نه مسئول بازرسی شرکت، نه دستیار، نه مسئول بخش تحقیق توسعه و نه مسئول هیچ چیز دیگری است. او فقط مشاور است و باید نظر خود را پس از بررسی موضوع و مطالعات لازم بیان کند.
جالب است بدانید در سال 1886 م شرکت آرتور دی. لیتل برای ارائه مشاوره تاسیس شد. بنابراین عمر این کسب وکار نزدیک به 150 سال به شکل رسمی است.
جمع بندی:
بازار مشاوره مدیریت در ایران ایجاد شده است اما یک بازار عمومی و پررونق نیست دلایل اصلی آن
اولاً به فعالان این بازار مربوط است که حرفه خود را به درستی نمی شناسند و برایش تعریف مشخص ارائه نمی کنند و اغلب به ارائه راهکارهای کلی و ترجمه شده منابع خارجی عموماً آمریکایی می پردازند. بهای خدماتشان را بیش از توان مشتری و ارزش واقعی کارشان قراردادهاند. بجای توسعه بازار به جذب مشتری اهتمام دارند. حال آن که اگر تجربیاتشان افزوده و گسترده شود میتوانند در یک بازار پایدار و پر رونق فعالیت کنند.
ثانیاً به شرایط کلی اقتصاد کشور مربوط است که ناپایداری وضعیت اقتصادی امکان سرمایه گذاری با عمق بیش از دو سال را پر ریسک کرده است.