حذف سامانه نیما و جایگزینی آن با ارز توافقی، باعث بروز آشفتگی در بازار بسیاری از کالاهای مصرفی، از جمله لاستیک خودرو، شده است. این تغییر موجب نوسانات قیمت و نارضایتی خریداران گردیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که با وجود عدم صدور مجوز برای افزایش قیمت‌ها از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، این تغییرات خود به عنوان عامل گرانی عمل کرده و در برخی موارد قیمت تایرهای دولتی حتی از نرخ بازار آزاد نیز بالاتر رفته است.
در روزهایی که افزایش نرخ ارز در صنعت خودرو و بازار آن منجر به نوسانات قیمتی و کاهش قدرت خرید مشتریان شده، قیمت تایر نیز به عنوان یکی از اجزای پرکاربرد خودرو تحت تاثیر قرار گرفته و مشکلاتی در قیمت‌گذاری و رضایت مصرف‌کنندگان به وجود آمده است.
حذف ارز نیما و انتقال آن به ارز توافقی در هفته‌های اخیر، شرکت‌های تایرسازی که نیمه‌ای از مواد اولیه خود را از طریق واردات تامین می‌کنند، در شرایط پیچیده‌ای قرار داده است. این تغییرات باعث افزایش هزینه تامین مواد اولیه و در نهایت انتشار خبرهایی مبنی بر افزایش قیمت تایر در اواخر آذرماه ۱۴۰۳ شد که پس از مدتی این خبر تکذیب گردید.
انجمن صنفی صنعت تایر در پایان آذرماه اعلام کرد که به دلیل تغییرات نرخ ارز و حذف ارز نیما، درخواست افزایش قیمت تایر بین ۲۰ تا ۴۵ درصد را مطرح کرده است. به گفته این انجمن، از آنجا که تامین مواد اولیه وارداتی با ارز توافقی انجام می‌شود، این تغییرات موجب گرانی تمامی اقلام مرتبط با واردات، از جمله تایر خودرو، شده است.
با این حال، درخواست انجمن تایرسازان برای افزایش قیمت تایر توسط سازمان حمایت رد شد. این سازمان اعلام کرد که هر گونه درخواست افزایش قیمت تایر بدون ارائه مستندات مستند از خرید و مصرف مواد اولیه تولید تایر پذیرفته نخواهد شد.
در پی این مخالفت، انجمن صنفی صنعت تایر با ارسال نامه‌ای به سازمان حمایت، اعلام کرد که با توجه به افزایش ۳۰ درصدی نرخ ارز توافقی، گرانی تایر اجتناب‌ناپذیر است. اگرچه این درخواست هنوز به تصویب نرسیده است، انجمن تایرسازان اعلام کرد که تا زمان موافقت سازمان حمایت، از اجرای این تصمیم خودداری خواهد کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که با وجود عدم صدور مجوز رسمی برای افزایش قیمت، شرایط کنونی بازار به گونه‌ای است که قیمت تایرهای دولتی گاهی بیشتر از نرخ بازار آزاد به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
دولت و افزایش قیمت تایر در دو ماه پایانی سال
یک ماه پس از رد درخواست تایرسازان برای افزایش قیمت، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر از ادامه رایزنی‌ها با سازمان حمایت برای اصلاح نرخ تایر به منظور تطبیق با افزایش ۳۰ درصدی قیمت مواد اولیه خبر داد. مصطفی تنها، سخنگوی این انجمن، در گفتگو با پرشین خودرو گفت که رایزنی‌ها همچنان ادامه دارد تا قیمت نهایی تایر با افزایش هزینه‌های تولید تطابق پیدا کند.
او با اشاره به تاثیرات منفی قیمت‌گذاری دستوری بر سودآوری تایرسازان، تأکید کرد که حذف این سیاست در برنامه هفتم توسعه مطرح شده، اما هنوز اجرایی نشده است. وی اضافه کرد که این روند باعث شده صنعت تایر به جای حرکت در جهت تحقیق و توسعه، تولید تایرهای اقتصادی را در اولویت قرار دهد.
ریسک‌های بزرگ قیمت‌گذاری دستوری
تنها تأکید کرد که آزادسازی قیمت تایر، یا در صورت امکان، دریافت مجوز برای افزایش قیمت، می‌تواند به بهبود وضعیت سودآوری این صنعت کمک کند. او با اشاره به ریسک‌های قیمت‌گذاری دستوری گفت که این سیاست می‌تواند در ماه‌های آینده تاثیر منفی زیادی بر سودآوری تایرسازان داشته باشد مگر اینکه نرخ فروش تایرها آزاد یا مجوز افزایش قیمت صادر شود.
این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که وزیر صمت پیشتر اعلام کرده بود که از ابتدای دی‌ماه، قیمت‌گذاری دستوری لاستیک به طور رسمی لغو خواهد شد. با این حال، سازمان حمایت اعلام کرده که این آزادسازی تنها زمانی اعمال خواهد شد که بازار تایر به تعادل برسد و در حال حاضر، به دلیل شرایط نامتعادل بازار، این تغییرات هنوز اعمال نشده است.
