از ابتدای سال جاری تاکنون، گزارشهای مختلفی از توقف یا اختلال در روند ثبت سفارش واردات خودرو منتشر شده است. این گزارشها از سوی بسیاری از واردکنندگان بزرگ خودرو تایید شده است.
برخی منابع خبری علت این توقف را کمبود منابع ارزی و عدم تخصیص ارز کافی برای واردات اعلام کردهاند. در حالی که برخی دیگر بر این باورند که توقف یا کندی در ثبت سفارشها به دلیل مدیریت تقاضای سال گذشته و تعیین تکلیف آنهاست.
به عبارت دیگر، حجم بالای ثبت سفارشهای سال گذشته باعث انتقال بخشی از آنها به سال جاری شده و این امر ممکن است روند ثبت سفارشهای جدید را تحت تأثیر قرار داده باشد.
در همین راستا، یک منبع آگاه در گفتوگو با خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد تایید کرده که در حال حاضر برخی از شرکتهای واردکننده، به ویژه بزرگان این حوزه، با مراجعه به سایت ثبت سفارش با پیغامی مبنی بر «سقف اعتباری به پایان رسیده و پرونده وارداتی قابل پشتیبانی نیست» روبرو شدهاند. این پیغام نشاندهنده عدم امکان ثبت سفارش خودرو از سوی برخی واردکنندگان است.
سوالی که مطرح میشود این است که چرا برخی از شرکتهای واردکننده هنوز امکان ثبت سفارش دارند، در حالی که این امکان از برخی دیگر گرفته شده است؟ در آخرین اطلاعیه سامانه عرضه خودروهای وارداتی، غیبت شرکتهای بزرگ واردکننده مانند معین خودرو، کرمان موتور و سایپا که از سال گذشته در لیست واردکنندگان قرار داشتند، جلب توجه میکند. اسامی این شرکتها در لیست اخیر سامانه فروش وجود ندارد.
منبع آگاه در این زمینه توضیح داده است که سازمان توسعه تجارت در این خصوص دخالتی ندارد و مشکل اصلی از سوی بانک مرکزی است، زیرا تخصیص ارز کافی برای واردات خودرو صورت نمیگیرد.
وی در توضیح بیشتر بیان میکند که سقفهای ارزی واردات خودرو برای برخی از شرکتها از سوی بانک مرکزی بسته شده و این امر منجر به عدم امکان ثبت سفارش خودرو توسط بسیاری از فعالان این حوزه شده است.
مهدی ضیغمی، مدیر طرح واردات خودرو در وزارت صنعت، معدن و تجارت، نیز اعلام کرده است که از میان ۶۵ شرکتی که تأییدیه واردات خودرو دریافت کردهاند، ۳۵ شرکت در حال واردات خودرو هستند. وی تاکید کرد که واردات خودرو انحصاری نیست و هر شرکتی که شرایط لازم را داشته باشد، مجوز واردات دریافت خواهد کرد.
در حال حاضر ۶۵ شرکت واردکننده خودرو مجوز واردات دارند و بانک مرکزی باید ارز تخصیصی به این شرکتها را ساماندهی کند.
به گفته منبع آگاه، بانک مرکزی برای هر شرکت واردکننده بر اساس تعداد خودروهایی که ثبت سفارش کرده، سقف ارزی مشخص میکند. واردکنندگانی که خودروهای ثبتسفارششده را وارد نکرده و تعهداتشان را انجام ندادهاند، نمیتوانند ثبت سفارش جدیدی انجام دهند. در حالی که واردکنندگانی که هنوز از سقف اعتباری خود استفاده نکردهاند، میتوانند به ثبت سفارش ادامه دهند.
اظهارات این فعال بازار واردات خودرو به خوبی نشان میدهد که چرا برخی از شرکتها از توقف ثبتسفارش گلایه دارند.
چندی پیش نیز مهدی ضیغمی، مدیر طرح واردات خودرو در وزارت صنعت، معدن و تجارت، ادعاهای توقف ثبتسفارش را رد کرد و تاکید کرد که ثبتسفارش متوقف نشده است. وی همچنین افزود که از ابتدای سال جاری حدود ۹۰۰ میلیون دلار ارز برای واردات خودرو تخصیص یافته است.