استفاده روزافزون از وسایل نقلیه الکتریکی در سوئد و چالشهای سوختهای زیستی
استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی در سوئد در حال افزایش است، و این امر به پیشرفت این کشور در صدر رتبهبندی حملونقل سبز اروپا کمک کرده است. با این حال، سوئد عمدتاً به استفاده از سوختهای زیستی پیشرفته و زبالههای تجدیدپذیر دست یافته و بهطور فزایندهای به سوختهای زیستی حاصل از چربیهای حیوانی وابسته است.
چربیهای حیوانی به سه دسته تقسیم میشوند که هرکدام کاربردهای مختلفی دارند. دسته اول و دوم که خطر انتقال بیماری بیشتری دارند، کاربرد محدودتری در گرمایش دارند. اما چربیهای حیوانی دسته سوم که ایمنتر هستند، برای کاربردهایی چون تولید غذای حیوانات خانگی و مواد اولئوشیمیایی استفاده میشوند. مشکل اینجاست که با افزایش مصرف این چربیها در حملونقل، صنایع دیگر به سمت استفاده از مواد کمتر پایدار همچون روغن نخل هدایت میشوند که این امر نگرانیهای زیادی را در میان فعالان زیستمحیطی اروپا ایجاد کرده است.
در سال ۲۰۲۳، سوئد، فنلاند، هلند و اتریش به عنوان کشورهای پیشرو در حملونقل سبز شناخته شدند. این کشورها با داشتن بالاترین سهم از انرژیهای تجدیدپذیر در حملونقل به این جایگاه دست یافتهاند، با این حال همچنان نگرانیهایی در مورد اتکای بیشاز حد به سوختهای زیستی در اروپا وجود دارد.
سوئد یکی از معدود کشورهایی است که به هدف اتحادیه اروپا در زمینه دستیابی به ۲۹ درصد انرژیهای تجدیدپذیر در حملونقل تا سال ۲۰۳۰ دست یافته و حتی از آن نیز فراتر رفته است. این کشور با استقبال گسترده از خودروهای برقی در این مسیر پیشتاز بوده است، اما نگرانیهایی در مورد اتکا به سوختهای زیستی به عنوان یک منبع انرژی بحثبرانگیز همچنان وجود دارد.
فنلاند با ۲۰.۷ درصد، هلند با ۱۳.۴ درصد و اتریش با ۱۳.۲ درصد از انرژیهای تجدیدپذیر در حملونقل به ترتیب رتبههای دوم تا چهارم را در اختیار دارند. همچنین، سوئد با افزایش ۴.۹ درصدی در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۳ پیشتاز بوده است. اتریش و پرتغال نیز با افزایش ۲.۵ درصدی در این زمینه در رتبههای بعدی قرار دارند.
در مجموع، سوئد، آلمان و هلند بیش از نیمی از برق تجدیدپذیر مورد استفاده در حملونقل جادهای اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ را تشکیل دادهاند. در همان سال، بلژیک، لوکزامبورگ و پرتغال بیشترین افزایش را در استفاده از برق تجدیدپذیر در حملونقل جادهای داشتهاند.
طبق گزارش یورواستات، در سال ۲۰۲۳ سهم انرژیهای تجدیدپذیر در حملونقل اتحادیه اروپا به ۱۰.۸ درصد رسیده که نسبت به سال قبل ۱.۲ درصد افزایش داشته است. دستیابی به هدف ۲۰۳۰ مستلزم افزایش قابل توجهی در این آمار است و نیاز به رشد سالانه ۲.۶ درصدی از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ دارد.
بیشتر انرژیهای تجدیدپذیر مورد استفاده در حملونقل اروپا از سوختهای زیستی و مایعات یا گازهایی مانند بیودیزل و بیواتانول که از زیستتوده ساخته شدهاند تأمین میشود. هرچند سوختهای زیستی مبتنیبر محصولات کشاورزی همچنان بهعنوان یکی از مخربترین انواع سوختهای زیستمحیطی شناخته میشوند، اما انواع جدید سوختهای زیستی پیشرفته و ضایعاتی در حال گسترش هستند. این سوختها شامل روغنهای زائد مانند روغن پختوپز استفادهشده، چربیهای حیوانی و بقایای نخل هستند که بیشتر از آسیا وارد میشوند.
این مواد اکنون ۴۰ درصد از کل سوختهای زیستی مورد استفاده در حملونقل اتحادیه اروپا را تشکیل میدهند و بیش از نیمی از سهم ۱۰.۸ درصدی انرژیهای تجدیدپذیر گزارششده را شامل میشوند.