چینی‌ها در بازار خودرو ایران: رقابتی‌تر از همیشه
حتی با وجود کاهش تعرفه‌های واردات خودرو، محصولات چینی با توجه به قیمت رقابتی و پایین بودن درآمد سرانه ایرانی‌ها، گزینه‌های اقتصادی‌تری برای عرضه در بازار ایران نسبت به دیگر خودروسازان خارجی به شمار می‌آیند.
بحران در بازار خودرو
بحران در بازار خودرو هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد؛ از کاهش ناگهانی قیمت برخی مدل‌های وارداتی و افزایش قیمت برخی مدل‌های مونتاژی گرفته تا رکود خرید و فروش و چالش‌های تأمین ارز. همه این‌ها نشان‌دهنده یک دوره عدم تعادل در این صنعت است. در بخش اول گزارش، به دلایل نوسانات قیمت خودروهای وارداتی و مونتاژی، کاهش قدرت خرید مردم و تأثیر رفتار سرمایه‌گذاران بر بازار پرداختیم. در بخش پایانی این مصاحبه، نگاهی دقیق‌تر به سناریوهای پیش‌روی این صنعت خواهیم داشت. با کاهش سقف بودجه واردات، سهمیه‌بندی ارزی برای خودروسازان و احتمال افزایش تحریم‌ها، چالش‌ها در این حوزه بیش از پیش شده است. از سوی دیگر، ابهامات درباره آینده توافقات بین‌المللی و سیاست‌های اقتصادی داخلی، عامل تعیین‌کننده‌ای در سرنوشت بازار خودرو خواهد بود. اما این وضعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ آیا دولت قادر است با سیاست‌های جدید این بحران را مدیریت کند؟
چشم‌انداز آینده بازار خودرو ایران از نگاه کارشناسان
سیدمحمدامین امامی، فعال و کارشناس بازار خودرو، در بخش پایانی گفت‌وگوی خود با «دنیای‌خودرو»، به چشم‌انداز قیمت خودروها، تأثیر سیاست‌های ارزی دولت و جایگاه چینی‌ها در آینده بازار خودرو ایران در صورت تحقق یا عدم تحقق توافقات بین‌المللی پرداخته است.
نوسانات شدید قیمت در بازار خودرو ایران: دلایل و عوامل
یکی از دلایل اصلی نوسانات شدید قیمت‌ها در بازار خودرو ایران، عدم تعادل میان عرضه و تقاضا است. این بازار به شدت تحت تأثیر تصمیمات دولتی قرار دارد و بسیاری از سیاست‌های تنظیمی مانند قیمت‌گذاری دستوری و محدودیت‌های واردات، تعادل طبیعی عرضه و تقاضا را برهم زده‌اند.
در چنین شرایطی، هر تغییر در سیاست‌های اقتصادی یا حتی انتشار یک خبر سیاسی می‌تواند باعث تغییرات شدید قیمت‌ها شود. وابستگی بالای صنعت خودرو به نرخ ارز نیز یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار است. بسیاری از قطعات خودروهای داخلی از طریق واردات تأمین می‌شود و هر نوسان در نرخ ارز مستقیماً بر قیمت خودروها اثر می‌گذارد.
علاوه بر این، جو روانی حاکم بر بازار و رفتار سرمایه‌ای مردم در خرید خودرو نیز تأثیرگذار است. در دوره‌هایی که نگرانی از افزایش نرخ ارز یا تحریم‌های اقتصادی وجود دارد، بسیاری از مردم به خرید خودرو به عنوان راهی برای حفظ ارزش دارایی‌های خود روی می‌آورند. این روند باعث می‌شود که بازار خودرو همیشه با نوسانات شدیدی همراه باشد.
نقش سیاست‌های دولت در وضعیت فعلی بازار خودرو
دولت در سال‌های اخیر سیاست‌های متعددی را برای کنترل بازار خودرو اجرا کرده است، اما بسیاری از این سیاست‌ها نتایج معکوسی داشته‌اند. به‌طور مثال، قیمت‌گذاری دستوری باعث شده که خودروسازان نتوانند قیمت محصولات خود را متناسب با هزینه‌های واقعی تولید تعیین کنند. این مسئله منجر به زیان انباشته خودروسازان و از طرف دیگر، اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار شده و زمینه‌ساز رانت و فساد در این صنعت گردیده است.
در این شرایط، نبود رقابت در بازار داخلی باعث شده که مصرف‌کنندگان مجبور باشند خودروهایی با کیفیت پایین و قیمت بالا خریداری کنند. از سوی دیگر، ناتوانی دولت در کنترل نرخ ارز و تورم نیز تأثیر مستقیمی بر بازار خودرو داشته است. این مسأله نشان می‌دهد که بخش زیادی از مشکلات بازار خودرو، ناشی از سیاست‌های کلان اقتصادی کشور است و برای بهبود وضعیت این صنعت، اصلاح این سیاست‌ها ضروری است.
چینی‌ها در بازار خودرو ایران: رقابتی‌تر از همیشه
برای کاهش قیمت خودروها، یکی از مهم‌ترین راهکارها، افزایش عرضه و رقابت در بازار است. این موضوع می‌تواند از طریق آزادسازی واردات خودروهای اقتصادی و کاهش تعرفه‌های گمرکی محقق شود. در حال حاضر، بسیاری از خودروهای وارداتی به دلیل هزینه‌های بالای گمرک و مالیات، با قیمت‌های گزافی به دست مصرف‌کنندگان می‌رسند. با کاهش تعرفه‌ها، خودروهای باکیفیت‌تر و با قیمت مناسب‌تر در اختیار مردم قرار خواهد گرفت و رقابت به بهبود کیفیت خودروهای داخلی نیز کمک خواهد کرد.
خودروسازان داخلی نیز به دلیل کمبود نقدینگی و مشکلات در زنجیره تأمین، نمی‌توانند تولیدات خود را افزایش دهند. اگر دولت بتواند با تسهیل شرایط تأمین مواد اولیه، ارائه تسهیلات مالی مناسب و حذف قیمت‌گذاری دستوری، وضعیت این شرکت‌ها را بهبود بخشد، عرضه خودروهای داخلی افزایش خواهد یافت و قیمت‌ها متعادل‌تر خواهد شد.
آمادگی چینی‌ها برای رقابتی‌تر شدن بازار خودرو ایران
با کاهش تعرفه‌های واردات، چینی‌ها قادر خواهند بود با توجه به برخورداری از قیمت رقابتی، خودروهای اقتصادی‌تری نسبت به دیگر خودروسازان خارجی به بازار ایران عرضه کنند. در عین حال، درآمد سرانه ایران از بسیاری از کشورهای دیگر پایین‌تر است و این خودروسازان چینی می‌توانند با توجه به قیمت رقابتی خود، گزینه‌های مناسبی برای بازار ایران باشند.
حتی در صورتی که واردات خودروهای گران‌قیمت‌تری به بازار ایران تسهیل شود، چینی‌ها به دلیل پیشرفت‌های چشمگیر در کیفیت، طراحی و استهلاک پایین، همچنان با محصولات خود در بازار ایران حضور خواهند داشت. در صورتی که بازار خودرو ایران رقابتی‌تر شود، چینی‌ها نیز باید با قیمت‌هایی نزدیک‌تر به نرخ محصولاتشان در دیگر بازارهای جهانی در ایران حضور پیدا کنند.
