«جواد هدایتی» در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری «بازار» با اشاره به اهمیت توسعه ترانزیت در افزایش درآمدهای ارزی کشور، افزود: در ۴ ماهه نخست امسال در حوزه حمل ونقل بین المللی تردد کامیون های ترانزیتی و عبور و مرور از پایانه های مرزی کشور به نسبت سال ۹۸ هم ۷ درصد رشد نشان می دهد.
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای بیان کرد: با وجود اینکه در سال ۹۸ تردد از پایانه های مرزی به روال عادی، جریان داشت و بیماری کرونا در جهان شیوع پیدا نکرده بود، آمارهای تردد ناوگان ترانزیتی از پایانه های مرزی کشور در ۴ ماهه نخست امسال افزایش داشته است.
هدایتی با اشاره به افزایش تردد کامیون های ترانزیتی از پایانه های مرزی کشور یادآورشد: در این مدت تعداد کامیون های عبوری ترانزیتی از پایانه های مرزی کشوردر مقایسه با سال گذشته ۱۵۸ درصد و در مقایسه با سال ۹۸ بیش از ۱۲ درصد رشد داشته است و این چشم انداز خوبی برای توسعه ترانزیت و حمل ونقل بین المللی کشور در منطقه است.
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای در پاسخ به سوال خبرنگار بازار در خصوص وضعیت فعالیت ۲۵ پایانه مرزی با کشورهای همسایه اظهارداشت: هم اکنون از این ۲۵ پایانه مرزی به غیر از دو پایانه مرزی باجگیران و اینچه برون در مرز ترکمنستان، همه آنها برای توسعه مراودات تجاری با کشورهای همسایه فعال هستند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بیشترین پایانه های مرزی ایران با کشور عراق است، گفت: ایران با کشور عراق ۶ پایانه مرزی دارد که هم اکنون همه این ۶ پایانه مرزی برای انجام مراودات تجاری بین دو کشور فعالند.
سال گذشته بیش از یک میلیون و ۲۵۰ هزار کامیون از پایانه های مرزی تردد کردند
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای در پاسخ به سوال خبرنگار بازار مبنی بر اینکه سال گذشته چه تعداد کامیون از پایانه های مرزی ایران تردد کرده اند، گفت: آمارها نشان می دهد که سال گذشته بیش از یک میلیون و ۲۵۰ هزار کامیون در شرایط کرونایی برای انجام صادرات، واردات و ترانزیت کالا از طریق پایانه های مرزی کشور تردد کرده اند.
هدایتی در ادامه تاکید کرد: اهمیت حمل ونقل بین المللی و ترانزیت در این است که با ارائه خدمات مورد نیاز حمل ونقل ارزی آوری بیشتری نصیب کشور می شود و ناوگان حمل ونقل ایرانی می توانند با حمل کالا در مسیرهای بین المللی در افزایش درآمدهای ارزی کشور نقش مهمی را ایفا کنند.
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای یاداور شد: اگر ناوگان حمل و نقل بین المللی ایران نتواند در سطح منطقه و فرامنطقه فعال باشد در این صورت ما مجبور هستیم که از خدمات ناوگان کشورهای خارجی استفاده کنیم و با پرداخت هزینه های حمل و نقل که به صورت ارزی است بخشی از ارزهای خارجی از کشور خارج خواهد شد.
این مقام مسئول در سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای اظهار داشت: با توجه به حجم تجارت بین المللی ایران با کشورهای همسایه و حمل و نقل کالای ایرانی به بازارهای هدف در کشورهای منطقه، سرجمع درآمدهای ارزی ایران از محل ترانزیت کالا و صادرات به کشورهای هدف رقم قابل توجهی است که نباید از دست بدهیم، بلکه با برنامه ریزی مناسب باید سهم خود را در ترانزیت کالا در منطقه روز به روز افزایش دهیم.
عمق نفوذ ناوگان حمل نقل بین المللی ایران به کشورهای مختلف جهان اهمیت زیادی دارد
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری به اهمیت عمق نفوذ ناوگان حمل نقل بین المللی ایران به کشورهای مختلف جهان اشاره کرد و گفت: برای اینکه ناوگان بین المللی ایران در عمق منطقه و فرامنطقه نفوذ کند و کالاهای تجاری را در سطح منطقه حمل کند، باید از ناوگان مناسبی استفاده کنیم و خدمات ما در این بخش به صادرکنندگان، وارد کنندگان و مشتریان باید به خوبی عرضه شود و ناوگان ما باید از شرایط مطلوبی برخوردار باشند و از مقررات و چارچوب های قانونی همیشه برخوردار شوند، در غیر این صورت ما عمق نفوذ خود را در منطقه و فرا منطقه ای از دست خواهیم داد و با محدودیت های زیادی مواجه خواهیم شد.
هدایتی با بیان اینکه ناوگان حمل ونقل بین المللی ما برای افزایش فعالیت های خود در منطقه باید همیشه بروز باشند و از شرایط مطلوبی برخوردار شوند، گفت: برخورداری ناوگان ترانزیت ایران از ضوابط و مقررات بین المللی ضروری است، در این صورت ناوگان بین المللی ایران شامل محدودیت های مقرراتی نخواهند شد و همیشه برای ارائه خدمات در منطقه در مسیرهای بین المللی تردد خواهند داشت.
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای گفت: اگر ناوگان حمل ونقل بین المللی ما فرسوده شوند و شرایط لازم را نداشته باشند به تدریج سهم ترانزیت کالا توسط ناوگان ایرانی از بازارهای منطقه کاهش خواهد یافت و ناوگان سایر کشورهای همسایه فعالیت خود را در منطقه توسعه خواهند داد.
وی خاطرنشان کرد: هم اکنون واکسیناسیون در بسیاری از کشورهای جهان بسرعت در حال انجام است و به احتمال زیاد کشورهای اروپایی به ناوگانی اجازه تردد خواهند داد که رانندگان آن از واکسن های معتبر جهانی برای مقابله با بیماری کرونا استفاده کرده باشند و مدارک مورد نیاز آن را به همراه خود داشته باشند.
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای یادآورشد: هم اکنون چند کشور اروپایی اجرای این مقررات را برای ناوگان حمل ونقل بین المللی اعلام کرده اند، لذا اگر به موقع واکسیناسیون رانندگان ترانزیت خود را انجام ندهیم این مساله باعث نگرانی و خسارت زیادی برای ما در حوزه ترانزیت خواهد شد.
واکسیناسیون رانندگان حمل ونقل بین المللی ایران آغاز شده است
هدایتی با بیان اینکه خوشبختانه واکسیناسیون رانندگان حمل ونقل بین المللی ایران آغاز شده است، گفت: این مساله چند ماه پیش برای مسئولان و دست اندرکاران حمل ونقل بین المللی دغدغه و نگرانی زیادی داشت.
وی تاکید کرد: هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای اروپایی، رانندگان تجاری در اولویت واکسیناسیون برخوردار هستند و در این شرایط رانندگانی که در حوزه اروپا و روسیه تردد می‌کنند بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند چرا که بر اساس توصیه نهادهای بین‌المللی تردد ناوگان حمل ونقل بین المللی بدون انجام واکسیناسیون برای رانندگان امکانپذیر نیست.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای یادآورشد: در این خصوص با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکاتباتی انجام دادیم و در نهایت مسئولان این وزارتخانه رانندگان ترانزیت را در اولویت سوم قرار دادند و هم اکنون واکسیناسیون رانندگان ترانزیت در کشور، که بیش از ۸۰ هزار نفر تخمین زده می شود، آغاز شده است.
در حوزه حمل ونقل بین المللی داشتن ناوگانی جدید با مشخصات فنی روز بسیار مهم است
وی تاکید کرد: دومین مساله مهم در حوزه حمل ونقل بین المللی داشتن ناوگانی جدید با مشخصات فنی روز است، به خصوص اینکه در سال های اخیر حفظ محیط زیست و رعایت مسایل زیست محیطی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله در اروپا اهمیت زیادی پیدا کرده است و طی دو ماه اخیر در بسیاری از همایش هایی که در این خصوص برگزار شده، به حفظ مسایل و استانداردهای زیست محیطی در حمل ونقل بین المللی توجه جدی شده است.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با بیان اینکه در حال حاضر میزان مصرف سوخت، تولید گازهای گلخانه ای و اثرات زیست محیطی ناوگان حمل ونقل بین المللی رویکرد بسیاری از کشورهای جهان است، گفت: اگر ناوگان و کامیونهای ترانزیت ایرانی این شرایط را نداشته باشند در این صورت عوارض بیشتری از آنها دریافت خواهد شد، لذا در این شرایط نوسازی ناوگان جاده ای و حمل و نقل بین المللی اهمیت زیادی پیدا می کند.
هدایتی تاکید کرد: فرآیند نوسازی ناوگان حمل ونقل بین المللی یک شبه انجام نمی شود، بلکه با نوسازی این ناوگان به صورت مسمتر همواره ادامه داشته باشد تا با بروز رسانی ناوگان یاد شده، کامیون های ترانزیتی کشورمان از استانداردهای فنی و شرایط لازم برای تردد در کشورهای منطقه و به خصوص اتحادیه اروپا از طریق ترکیه را همیشه دارا باشند.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای افزود: در سال های اخیر هزینه خرید ناوگان جدید بسیار افزایش یافته است و برای رقابت با ناوگان ترانزیتی سایر کشورهای جهان در منطقه باید ناوگان خود را بروز کنیم در حالی که طی ۵ سال گذشته برای نوسازی و واردات ناوگان ترانزیت جاده ای هیچ اقدامی انجام نشده و ناوگانی نیز به اندازه کافی توسط خودروسازان داخلی تولید نشده است.
هدایتی از انباشت کامیون های فرسوده در کشور اظهار نگرانی کرد و گفت: اگر ما نتوانیم عقب ماندگی ۵ ساله خود را در زمینه نوسازی ناوگان انجام دهیم، بخش حمل و نقل بین المللی کشور آسیب بیشتری خواهد دید و هم اکنون نیز از نوسازی ناوگان خود بسیار غفلت کرده ایم و این تهدید بزرگی برای ناوگان حمل ونقل بین المللی ایرانی است.
چاره اندیشی برای نوسازی ناوگان حمل ونقل بین المللی در کشور ضروری است
مدیرکل ترانزیت و حمل ونقل بین المللی سازمان راهداری تصریح کرد: چاره اندیشی برای نوسازی ناوگان حمل ونقل بین المللی در کشور ضروری است تا بتوانیم این عقب ماندگی را جبران کنیم، در حالی که هم اکنون در برخی از کشورهای همسایه برای نوسازی ناوگان اقدامات خوبی انجام شده تا هزینه تمام شده این اقدام مهم برای رانندگان و سرمایه گذاران بسیار کمتر شود.
وی گفت: از آنجا قیمت کامیون به شدت افزایش یافته و کامیون دو میلیارد تومانی به ۵ تا ۶ میلیارد تومان افزایش یافته است، لذا پرداخت تسهیلات با اقساط بلند مدت با سود تک رقمی از طریق لیزینگ ها نوسازی ناوگان ترانزیتی را تسهیل می کند، زیرا پرداخت این مقدار پول نقد بسیار سخت شده و رانندگان باید با پرداخت ۱۵ تا ۲۰ درصد قیمت کامیون از طریق اقساط بانکی بتوانند ناوگان خود را نوسازی کنند.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با بیان اینکه در حمل ونقل بین المللی مهمترین ابزار ما کامیون است، گفت: اگر شرایطی فراهم شود که بتوانیم با استفاده از لیزینگ و اقساط با سود تک رقمی، ناوگان خود را نوسازی کنیم همواره سهم ما در حوزه ترانزیت کالا در منطقه افزایش خواهد یافت.
متوسط عمر ناوگان باری کشور به ۱۷ سال رسیده و این تهدید بزرگی برای ناوگان ایرانی است
هدایتی بیان کرد: ما در زمینه ترانزیت در منطقه با برخی از کشورهای منطقه رقابت داریم، لذا برای نوسازی ناوگان خود باید هزینه معقولی پرداخت کنیم و نباید یک کامیون ۲ میلیارد تومان به قیمت ۶ میلیارد تومان به رانندگان فروخته شود و باید برای این اقدام مهم فکری شود، زیرا هم اکنون متوسط عمر ناوگان باری کشور به ۱۷ سال رسیده است و این تهدید بزرگی برای ناوگان ایرانی در منطقه است.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در پاسخ به سوال خبرنگار بازار مبنی بر اینکه در حال حاضر تعداد ناوگان حمل ونقل بین المللی ایران چه تعداد است، گفت: هم اکنون حدود ۸۰ هزار کامیون ایرانی در حوزه ترانزیت کشورهای همسایه فعال است اما تعداد کامیون های ایرانی که به اروپا سفر می کنند کمتر از ۱۰ هزار دستگاه است و حجم بیشتر فعالیت کامیون های ایرانی در درجه نخست با کشور عراق و در درجه دوم با کشور افغانستان است.
وی با اشاره به حجم تجارت ایران با عراق و افغانستان با توجه به آمارهای سازمان توسعه تجارت ایران، افزود: در حال حاضر متوسط حجم تجارت ایران با عراق بین ۸.۸ تا ۹ میلیارد دلار در سال است و حجم تجارت ایران با افغانستان بین ۴ تا ۴.۵ میلیارد دلار است و به تبع آن بیشترین تردد کامیون های ایرانی نیز به این دو کشور همسایه انجام می شود.
اهمیت پایانه مرزی بازرگان برای ما اتصال ناوگان حمل و نقل بین المللی ایران از این طریق به اروپا است
هدایتی در ادامه با اشاره به اهمیت پایانه مرزی بازرگان در مرز ایران و ترکیه، افزود: ایران با کشور ترکیه ۳ پایانه مرزی دارد بازرگان، سرو و رازی از بین این سه پایانه، رازی در حال احداث است و در پایانه سرو نیز به دلایلی حجم تردد بسیار کم است، اما اهمیت پایانه مرزی بازرگان برای ما به علت اتصال ناوگان حمل و نقل بین المللی ایران از طریق این کشور به اتحادیه اروپا است که عملاً زمینه لازم را برای انجام صادرات و واردات کالاهای ایرانی از طریق مرز بازرگان به اروپا فراهم می کند.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در خصوص سوال اعمال تعرفه های حمل و نقل با کشورهای اوراسیا نیز به خبرنگار بازار گفت: در موافقتنامه ای که بین ایران و کشورهای اوراسیا به امضا رسیده متأسفانه در خصوص حمل و نقل مطلبی قید نشده و به نظر می‌رسد این مسئله مهم در مذاکرات از قلم افتاده است.
این مقام مسئول در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور تاکید کرد: در این موافقتنامه تعرفه ترجیحی برای بسیاری از کالاهای صادراتی در نظر گرفته شده است، اما برای بخش حمل و نقل هیچ‌گونه تسهیلاتی در نظر گرفته نشده، لذا ما پیشنهاد دادیم با الحاقیه به این موافقتنامه تسهیلاتی برای رانندگان ناوگان حمل و نقل بین المللی کشورهای عضو این اتحادیه و میزان عوارض دریافتی از کامیونهای ترانزیتی در این منطقه در نظر گرفته شود.
شرکت های ترانزیتی برای تسهیل امور شعبه دیگری را در کشوری راه اندازی می کنند
هدایتی در خصوص سوال خبرنگار بازار مبنی بر تشکیل شرکت های حمل و نقل توسط سرمایه‌گذاران ایرانی در برخی از کشورهای همسایه از جمله ارمنستان گفت: ایجاد شرکت های حمل و نقل در کشورهای همسایه بحث جدیدی نیست و معمولاً سرمایه گذاران با توجه به شرایط کاری خود و تسهیل امور رانندگان و ایجاد زنجیره حمل کالا شعبه دیگری را در کشوری راه اندازی می کنند.
مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بیان کرد: وجود شعبه یک شرکت بین المللی در یک کشور دیگر باعث می شود که کامیون های ترانزیتی بتوانند در هنگام برگشت به کشور کالایی را از کشورهای اروپایی به کشوری که دفتر و یا شعبه دارند حمل کنند و کامیون های آنها به جاری یک سر خالی بار در مسیر رفت و برگشت خود کالا حمل کنند.
هدایتی با بیان اینکه تشکیل شرکت های حمل و نقل بین المللی در یک کشورهای دیگر منطقه یک مسئله جا افتاده و عرف کاری این بخش است، گفت: این مساله برای شرکت های حمل ونقل برای سازماندهی برگشت کامیون های خالی از اروپا برای ما بسیار اهمیت دارد و عموماً شرکتهای حمل و نقل بین المللی با این اقدام خود در کشورهای همسایه به دنبال این هستند که بتوانند در زنجیره جابجایی کالا در منطقه نقش بیشتری را ایفا کنند و بسیاری از مشکلات مربوط به تردد کامیونهای ترانزیتی خود را از طریق این دفتر و یا شعبه مرکزی در این کشورها، حل و فصل کنند.
شایان ذکر است که ترانزیت به معنای انتقال کالایی تحت نظارت گمرک، از گمرکی به گمرک دیگر می‌باشد.
در کشور ایران به دلیل وجود موقعیت خاص جغرافیایی در آسیا، ترانزیت کالا از ۴ طریق مختلف صورت می‌گیرد که عبارتند از:
- ترانزیت زمینی
- ترانزیت دریایی
- ترانزیت هوایی
- ترانزیت ریلی
در هر کدام از ۴ روشی که گفته شد، با توجه به قوانین روز گمرک قوانین متفاوتی وجود دارد، ترانزیت زمینی می تواند در دو نوع وجود داشته باشد.
– ترانزیت داخلی
زمانی که کالاهایی با تناژ بالا، در داخل مرزهای کشور و از استانی به استان دیگر انتقال داده می‌شود، در واقع ترانزیت داخلی صورت می‌گیرد.
– ترانزیت خارجی
به انتقال و جابه جایی بارهای سنگین از داخل کشور به کشور های دیگر ترانزیت خارجی و یا بین المللی گفته می‌شود.
بخش عمده ی این جابه جایی ها مربوط به صادرات کالا می‌باشد و بخش کوچک آن به بارهای سبک اختصاص می‌یابد.
ترانزیت هوایی
بیشتربارهای سبک و فوری با ترانزیت هوایی انتقال می‌یاید.
ترانزیت دریایی
می‌توان گفت ترانزیت دریایی مربوط به صادرات و واردات کالا می‌باشد و ترانزیت دریایی بیشتر برای بارهای سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ترانزیت ریلی
در ترانزیت ریلی، انتقال بار فقط در شهرهایی انجام می‌شود که دارای خطوط ریلی باشند و این انتقالات از طریق سامانه ای به نام سامانه حمل و نقل ریلی صورت می‌گیرد.
