بنابر آماری که خودروسازان بزرگ کشور اخیرا تهیه کردهاند، سهم بازار آنها طی حدودا یک دهه گذشته افت کرده و در عوض، مونتاژکاران روندی صعودی را داشتهاند. در نموداری که تهیه شده، سهم بازار ایرانخودرو، سایپا و مونتاژکاران از سال 93 تا هفتماهه امسال مورد بررسی قرار گرفته است. در طول این یک دهه، سهم بازار ایرانخودرو، سایپا و مونتاژکاران فرازونشیبهای زیادی را به خود دیده است، بهخصوص در دوران برجام و تحریمهای سال 97 آمریکا. نقطه شروع این نمودار، سال 93 است که در آن سال، ایرانخودرو 53درصد، سایپا 37درصد و مونتاژکاران 10درصد سهم داشتهاند. سال 93 آغاز دورانی جدید برای خودروسازان کشور بود، زیرا توافق هستهای پیشتر به امضا رسیده و تحریمها سنگینی قبل را نداشتند. بنابراین خودروسازی کشور به سمت رشد تولید رفت و از طرفی به واسطه بازگشت و ورود شرکتهای اروپایی و معتبر آسیایی، تا حدی از چینیها فاصله گرفت. در دوران تحریمهای اولیه (سالهای 91 و 92) حضور خودروسازان چینی در ایران و همچنین واردات قطعات از این کشور تشدید شد که نتیجه آن رسیدن سهم بازار مونتاژکاران به 10درصد بود. پس از توافق هستهای و برجام رفتهرفته این سهم کاهش یافت و این روند تا سال 97 – سالی که خودروسازی ایران باز هم تحریم شد – ادامه پیدا کرد. مرور سهم بازار مونتاژکاران از سال 94 تا 97 نشان میدهد آنها دورهای نزولی را داشتهاند و در سال 97 تازه به رکورد قبلی خود -10درصد سهم بازار- رسیدهاند. بر این اساس، در سال 94 سهم بازار مونتاژکاران، ایرانخودرو و سایپا به ترتیب 9، 49 و 43درصد بوده است. در سال 95 نیز ایرانخودرو 51درصد، سایپا 41درصد و مونتاژکاران هشتدرصد سهم داشتهاند. در سال 96 به عنوان سال اوج برجام، سهم مونتاژکاران، ایرانخودرو و سایپا از بازار به ترتیب 9، 49 و 43 درصد بوده است. در سال 97 اما مونتاژکاران باز هم به سهم 10درصدی دست پیدا میکنند، سالی که ایرانخودرو و سایپا 40درصد افت تولید نسبت به 96 داشتند. در این سال، ایرانخودرو 47 درصد و سایپا 43درصد سهم از بازار داشتهاند. در سال 98 کمترین سهم بازار مونتاژکاران در یک دهه گذشته به ثبت رسیده، چه آنکه تنها چهاردرصد سهم داشتهاند. ایرانخودرو و سایپا هم سهمی تقریبا برابر در این سال داشتهاند. طی سال 99سهم بازار مونتاژکاران تنها یکدرصد بالا میرود و از آن سو تعادل سهم ایرانخودرو و سایپا به هم میخورد.
در این سال، ایرانخودرو سهم 55درصدی را در مقابل سهم 39درصدی سایپا به خود اختصاص داده است. در سال 1400 نیز ترکیب سهم بازار خودروسازان و مونتاژکاران تفاوت اندکی به خود میبیند، اما در سال 1401 به واسطه رشد سهم بازار مونتاژکاران به 14درصد، سهم ایرانخودرو از بازار به 51درصد و سهم سایپا به 35درصد میرسد. در نهایت طی هفت ماه امسال، سهم بازار مونتاژکاران به 22درصد رسیده و سهم ایرانخودرو و سایپا به 45 و 33درصد نزول کرده است.