بازار؛ گروه خودرو: ناوگان حمل و نقل جاده‌ای کشور، سال‌ها است در انتظار نوسازی و بهبود شرایط جابجایی کالا هستند. دولت‌های پیشین نه تنها به نوسازی این ناوگان کمکی نکردند، بلکه با وضع قوانین دست و پاگیر اوضاع فعالان این صنف را به چالش کشیدند. حدود یکسال است که بحث واردات کامیون‌های سه سال کارکرده اروپایی با هدف نوسازی ناوگان حمل ونقل جاده‌ای مشروط بر خروج کامیون‌های فرسوده از این سیستم، مطرح است.
اکنون این کامیون‌ها وارد شدند اما به دلایل عدیده که ظاهرا بهانه برای وارد نشدن است، ترخیص نشده‌اند. مساله‌ای که این روزها به داغ‌ترین موضوع حمل و نقل جاده‌ای تبدیل شده و ظاهرا نخستین اقدام وزرای صمت و راه و مسکن در صورت دریافت رای اعتماد از مجلس باید این مرتفع سازی این مشکل باشد.
باج گیری به بهانه خدمات پس از فروش عامل اصلی عدم واردات
مجموعه عواملی موضوع نوسازی ناوگان فرسوده از طریق کامیون‌های سه سال کارکرده اروپایی که طرح بسیار کارآمد و قابل اجرا است را به تعویق می‌اندازند. هدف از اجرای این قانون دو موضوع اساسی است؛ نخست نوسازی ناوگان، دوم شکستن قیمت در بازار
احمد کریمی دبیرکانون کامیون‌داران کشور با اشاره به عدم ترخیص کامیون‌ها از گمرکات، گفت: این موضوع صرفا به دلایلی مانند استاندارد یا خدمات پس از فروش مربوط نیست، بلکه، مجموعه عواملی موضوع نوسازی ناوگان فرسوده از طریق کامیون‌های سه سال کارکرده اروپایی که طرح بسیار کارآمد و قابل اجرا است را به تعویق می‌اندازند. هدف از اجرای این قانون دو موضوع اساسی است؛ نخست نوسازی ناوگان، دوم شکستن قیمت در بازار است. واردات این کامیون‌ها به بازار می‌توانست نرخ این خودروها را متعادل کند. متاسفانه به دلیل بی برنامگی و کارشکنی عده‌ای که منافع آن‌ها در عدم واردات کامیون است، این طرح اجرا نشده است. از روزی که بحث واردات کامیون مطرح شده قیمت آن‌ها نه تنها کاهش نیافته بلکه دو برابر شده است.
با احتساب هزینه‌های گمرکی نباید قیمت یک کامیون ولوو FH مدل ۲۰۱۸ بیشتر از ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان شود
کریمی با اشاره به مشکلاتی که در فرآیند واردات این کامیون‌ها ایجاد می‌شود، بیان کرد: واردکنندگان کامیون‌ها متحمل هزینه‌های اضافی واردات می‌شوند، به طور مثال بخشی از این هزینه‌ها مربوط به خرید ارز با منشا خارجی است که توسط گمرک محاسبه می‌شود. به تمام این موارد هزینه‌های ترخیص، شماره گذاری، گمرک، ارزش افزوده و استاندارد را باید اضافه کنند. با احتساب تمام این موارد نباید قیمت یک کامیون ولوو FH مدل ۲۰۱۸ بیشتر از ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان شود(این موضوع مربوط به ۴ هزار و ۶۰۰ دستگاه کامیونی است که پیشتر خریداری شده است). کشورهای که شرایط ناوگان آن‌ها بسیار بهتر از کشور است، سن خرید خودروهای کارکرده را به پنج و هفت سال افزایش داده‌اند. این محدودیت‌های سن ناوگان قیمت محصول را زمان عرضه در بازار کشور افزایش می‌دهد. با تمام این تفاسیر نباید قیمت این کامیون‌ها در بازار ۵ یا ۶ میلیارد تومان باشد. این مورد تعریف درستی از واردات نیست.
این فعال صنفی با اظهار داشتن این موضوع که شرکت‌های خودروساز نیز در این زمینه دخیل بوده و هر روز از طریق رسانه اعلام مخالفت می‌کنند، بیان کرد: حاصل حضور شرکت‌های خودروساز در بازار خودرو سنگین کشور، شرایط این بخش را اسف بار کرده است. ماحصل عملکرد این شرکت‌ها تعداد ناوگان فرسوده و تعدادی کامیون چینی با تکنولوژی فرسوده است. خودروسازان به بهانه عرضه محصول فقط دلالی کردند. در زمینه واردات کامیون‌های کارکرده باید شرایط بهتر باشد و تمام ارکان مربوط به این بخش هماهنگی و شفافیت لازم داشته باشند. از سویی باید ارتباط واردکننده و مصرف کننده مستقیم و با حذف دلال باشد. نکته قابل تامل اینجاست که خودروهای سه سال کارکرده اروپایی با قیمت ۶۵ تا ۷۵ هزار یورو وارد می‌شود. سوال اینجاست که چرا باید گمرکی این کامیون‌ها براساس بها صفرکلیومتر در سال تولید دریافت شود؟ این مسائل منجربه افزایش نرخ این کامیون‌ها برای مشتریان خواهد شد. متاسفانه بخشی از این ناوگان به دست دلالان افتاده و قیمت را افزایش داده‌اند. اگر این ماجرا از سوی دولت با تصمیم و عزم جدی مرتفع نشود، توفیقی در این زمینه نیز ایجاد نخواهد شد.
منافع خودروسازان در شکست طرح واردات کامیون‌های سه سال کارکرده است. خودروسازان داخلی باید دست از واردات کامیون‌های بی کیفیت بدون توجه به نیاز بازار، کاربری، تعداد و عدم خروج خودرو فرسوده بردارند
دبیرکانون کامیون‌داران کشور در خصوص دلیل مخالفت خودروسازان با واردات کامیون‌های کارکرده، گفت: منافع خودروسازان در شکست طرح واردات کامیون‌های سه سال کارکرده است. خودروسازان داخلی باید دست از واردات کامیون‌های بی کیفیت بدون توجه به نیاز بازار، کاربری، تعداد و عدم خروج خودرو فرسوده بردارند. آخرین وزیر صمت دولت دوازدهم حریف مدیرعامل ایران‌خودرو دیزل برای خدمات پس از فروش کامیون‌های بنز نبود. چرا باید خدمات پس از فروش در انحصار افرادی باشد که هیچ خدمتی ارائه نمی‌دهند، این مساله بهانه‌ای برای باج گیری خودروسازان از خریداران این خودروها هستند. همین باج را کامیون داران حاضر شدند با مقدار سه درصد از قیمت پرداخت کنند. این در حالی است که برخی از شرکت‌ها تا ۱۰ درصد را نیز دریافت می‌کنند. شرکت ایران خودرو دیزل همین مقدار را نیز نپذیرفت. هیچ مسئول و مقامی در کشور نتوانست حریف این شرکت شود. این موضوع نشان از حضور مافیای قدرتمند دارد که در هر سازمانی نفوذ داشته که از ارائه خدمات پس از فروش سر باز می‌زنند. مطمن باشید هر شرکت وارد کننده امکان ارائه خدمات پس از فروش را بگیرد، بهتر از ایران خودرو دیزل خدمات ارائه می‌دهد. تعدادی از خودروهای ناوگان حمل و نقل جاده‌ای بنز است که این برند در انحصار ایران خودرو دیزل قرار دارد. به بهانه تولید داخل محصولات چینی مونتاژ یا به صورت CBU مانند برندهای دانگ فنگ و هوو وارد می‌شود. منافع ملی را به جای منافع برخی اشخاص باید در نظر بگیرند، کامیون‌های ۱۰ سال کارکرده اروپایی به مراتب از خودروهای چینی صفرکلیومتر با کیفیت‌تر است.
گمرک آماده ترخیص کامیون در ۴۸ ساعت
سید روح اله لطیفی سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران در خصوص مشکل عدم ترخیص کامیون‌ها سه سال کارکرده از گمرکات کشور، گفت: هر کالای که وارد می‌شود، نیازمند دریافت تاییدیه از سازمان‌های مختلف از جمله استاندارد، وزارت صمت، بانک مرکزی و سازمان راه داری است. تا تاییدیه‌های هر یک از این دستگاه‌ها نباشد امکان ترخیص وجود ندارد. خودروهایی از برند مرسدس بنز از سال‌های گذشته در گمرکات کشور مانده‌اند که به دلیل عدم تایید توسط سازمان استاندارد ترخیص نشده‌است. این موضوع بیانگر عدم استاندارد نبودن محصول بنز نیست، بلکه به دلیل عدم وارد شدن خودرو مشابه باید استانداردهای را اخذ می‌کرد. برای دریافت این استانداردها در گمرک مانده‌اند.
کامیون‌های که وارد شده از برندهای اسکانیا، مرسدس بنز و ولو است. اگر این خودروها نمایندگی نداشته باشند، خودرو در گمرک متوقف خواهد شد. اگر سایر دستگاه‌ها تاییدیه‌های قانونی را تحویل دهند، گمرک می‌تواند هر کالای مانند کامیون‌ها را ۴۸ ساعته ترخیص کند
لطیفی در خصوص برند کامیون‌های ترخیص نشده در گمرک، افزود: براساس مصوبه قرار بوده است که کامیون‌های اروپایی باشند و حداکثر سن آن‌ها نیز سه سال بیشتر نباشد. یکی از دلایلی که سبب ایجاد وقفه در ترخیص کامیون‌ها شده است، بحث تامین قطعات و خدمات پس از فروش این محصولات توسط شرکت‌ها است. کامیون‌هایی که وارد شده از برندهای اسکانیا، مرسدس بنز و ولو است. اگر این خودروها نمایندگی نداشته باشند، خودرو در گمرک متوقف خواهد شد. اگر سایر دستگاه‌ها تاییدیه‌های قانونی را تحویل دهند، گمرک می‌تواند هر کالایی مانند کامیون‌ها را ۴۸ ساعته ترخیص کند.
