به گزارش خبرگزاری مهر، دومین گزارش از سلسله گزارش‌های راهبردی انقلاب صنعتی چهارم به همت دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید و مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی منتشر شد.
چکیده‌ای از گزارش
انقلاب صنعتی چهارم صرفاً توصیف تغییرات ناشی از فناوری نیست؛ بلکه فرصتی است برای شکل‌دهی به مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای عمومی که می‌تواند در درک بهتر نحوۀ ارتباط فناوری‌های جدید با یکدیگر و تأثیرگذاری‌های نهان و آشکار آنها بر خودمان کمک کند.
در این گزارش سعی شده مروری بر سیاست‌های اتحادیه اروپا و کشورهای کره جنوبی و چین در راستای انقلاب صنعتی چهارم انجام شود؛ از اهداف کلان آنها گرفته تا سیاست گذاری‌هایی که در این حوزه نموده‌اند نظیر مقررات زدایی کسب و کارها، نوآوری فناوری‌های پیشرفته، تجاری سازی فناوری‌های پیشرفته، ارتقای استعدادها و سرمایه پیشرفته و… امید است نکات ذکر شده در راستای توسعه کشورمان در جهت انقلاب صنعتی چهارم مفید فایده بوده باشد.
سیاست‌های اتحادیه اروپا در راستای انقلاب صنعتی چهارم
یکی از سیاست‌های اتحادیه اروپا برای تحقق اهداف انقلاب صنعتی چهارم، ایجاد هاب‌های نواری دیجیتال در سراسر اروپا است. طبق این سیاست، دانشگاه‌های پژوهش محور و مؤسسات عمومی پژوهشی باید در هاب‌های نواری دیجیتال توسعه پیدا کنند و صنعت را برای انجام آزمایش‌ها توانمند سازند. در نهایت این مساله منجر به این خواهد شد که ریسک سرمایه گذاری شرکت‌های کوچک و متوسط در پیوستن به انقلاب صنعتی چهارم کاهش پیدا کرده و باعث می‌شود تا این شرکت‌ها از مزایای شبیه سازی بهره مند گردند. علاوه بر این، هاب‌های دیجیتال باید بتوانند دسترسی به منابع مالی را تسهیل کرده و خدمات عمومی را برای شرکت‌ها فراهم آورند. منابع مالی توسعه این هاب‌ها در افق در سال ۲۰۲۰، ۵۰۰ میلیون یورو خواهد بود.
سیاست دیگر اتحادیه اروپا در این باره توسعه و ایجاد شراکت عمومی و خصوصی است. شراکت بخش عمومی و خصوصی علاوه بر اینکه می‌تواند منابع مالی لازم برای توسعه انقلاب صنعتی چهارم را در اروپا تسهیل نماید می‌تواند همکاری در تحقیق و توسعه را تسهیل نموده و منجر به ارتقای توسعه قواعد و استانداردها گردد. بر اساس برنامه کمیسیون اروپا، این شراکت باید حمایت قوی‌تری دریافت کند تا به چارچوب و اکوسیستم واقعی به منظور یکپارچه سازی نوآوری‌های صنعتی دیجیتال تبدیل شود. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ حدود ۵ میلیارد یورو را برای حمایت از برنامه‌های نواری و پژوهش راهبردی شراکت عمومی خصوصی در نظر گرفته است. با توجه به جهت گیری استراتژیک استانداردسازی، اتحادیه اروپا پنج زمینه را تعیین کرده است که باید برای این تلاش‌ها مهم باشد: اینترنت نسل پنجم، محاسبات ابری، اینترنت اشیا، فناوری داده و امنیت
اتحادیه اروپا برای تحقق انقلاب صنعتی سه هدف سیاستی را تدوین کرده است که عبارت است از:
۱. تجاری سازی سریع‌تر فناوری‌های تولید پیشرفته
۲. کاهش کمبودهای سمت تقاضا برای محصولات و فناوری‌های انقلاب صنعتی
۳. ارتقای مهارت‌ها برای تولید پیشرفته
همچنین در سال ۲۰۱۶ برنامه سیاستی دیگر با محوریت فناوری‌های دیجیتال در اتحادیه اروپا به تصویب رسید. مهم‌ترین ابزارهای تأمین مالی طرح شده در این گزارش برای سرمایه گذاری در صنعت دیجیتال شامل موارد زیر است:
۳۷ میلیارد یورو سرمایه گذاری در نوآوری‌های دیجیتال
۵۰۰ میلیون یورو تأمین مالی از صندوق اتحادیه اروپا و ۵ میلیارد دلار از منابع کشورهای عضو به منظور توسعه هاب‌های نواری دیجیتال
۶.۷ میلیارد دلار برای توسعه خطوط اولیه تولید قطعات الکترونیکی هوشمند
انقلاب صنعتی چهارم در کره جنوبی
اهداف کلان
کشور کره جنوبی گرچه ممکن است بواسطه وجود شرکت‌های پیشرو در حوزه فناوری و IT نظیر الجی و سامسونگ، یک کشور پیشرفته و پیشرو در انقلاب صنعتی چهارم تلقی شود اما اظهارات مقامات این کشور حاکی از آن است که آنها کشور خود را در مسیر قابل قبول نمی‌بینند و قصد دارند با اتخاذ سیاست‌های حمایتی ویژه، رهبری این صنعت را در دست بگیرند.
در ارزیابی ظرفیت کشورها برای انطباق با انقلاب صنعتی چهارم، کره از نظر سیستم آموزشی و سطح پیشرفت فناوری در رتبه ۲۵ قرار گرفت (UBS ، ۲۰۱۶).
با تلاش مشترک ۲۱ وزارتخانه و سازمان دولتی با همکاری کمیته انقلاب صنعتی چهارم، دولت جمهوری کره پروژه مردم محور “برنامه انقلاب صنعتی چهارم ” را به منظور رهبری منطقه‌ای در این صنعت و رشد نوآورانه در پیش گرفت. دولت کره با تدوین یک طرح ۵ ساله زیر نظر وزارت علوم و فناوری ارتباطات این کشور تدوین کرده است. به همین منظور، برنامه جامع آنها تحت عنوان ” I-korea 4.0 ” در سال ۲۰۱۷ تدوین و در دست اقدام قرار گرفت.
اقدامات سیاستی
در راستای تحقق این هدف کلان، کمیته‌ای زیر نظر ریاست جمهوری کره، تحت عنوان “کمیته ریاست جمهوری در چهارمین انقلاب صنعتی” (PCFIR) تشکیل شد. PCFIR امور مهم سیاستی مربوط به توسعه و تحصیل علم و فناوری جدید، از جمله هوش مصنوعی(AI)و فناوری داده و همچنین صنایع و خدمات جدید لازم برای سازگاری جامعه کره با انقلاب صنعتی چهارم را مورد بررسی و هماهنگی قرار می‌دهد. این کمیته با فرمان رئیس جمهور کره در راستای تحقق اهداف PCFIR و در آگوست ۲۰۱۷ تشکیل شد.
وظایف اصلی این کمیته در موارد زیر خلاصه می‌شود
۱. اقدامات سیاسی ارائه شده توسط وزارتخانه‌های مختلف و اعضای کمیته را بررسی و هماهنگی می‌کند
۲. کمپین‌های عمومی مربوط به چهارمین انقلاب صنعتی را سازمان می‌دهد و مشارکت مردم را تشویق می‌کند
۳. زمینه را برای اصلاحات نظارتی و نهادی در حمایت از مشارکت‌های دولتی و خصوصی آماده می‌کند
۴. اکوسیستم‌های صنایع جدید را تقویت می‌کند (کمیته ویژه داده‌ها، کمیته ویژه شهر هوشمند، کمیته ویژه بهداشت دیجیتال و غیره)
برنامه PCFIR موارد زیر را در بر می‌گیرد
۱. برنامه‌های جامع ملی و استراتژی‌های مربوط به انقلاب صنعتی چهارم
۲. برنامه‌های اجرایی و سیاست‌های اصلی وزارتخانه‌های مختلف در مورد انقلاب صنعتی چهارم
۳. اقدامات پشتیبانی از پیشرفت علم و فناوری و توسعه و نوآوری در فناوری‌های اصلی (AI ، ICT و غیره) لازم برای چهارمین انقلاب صنعتی
۴. اقداماتی برای تقویت صنایع و خدمات جدید که از طریق تلفیق فن آوری های هوشمند در صنایع موجود ایجاد شده است
