اولویت اصلی کشور کنترل تورم است

بیست و هشتمین جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران صبح امروز با حضور اعضا برگزار شد. در ابتدای جلسه مسعودخوانساری رئیس اتاق تهران با اشاره به اینکه هفته گذشته وزیر کشاورزی نمایندگان خود را برای حضور در هیات نمایندگان معرفی کرده است، گفت:« وزارت محترم صمت با گذشت 4 ماه از شروع فعالیت متاسفانه هنوز نمایندگان خود را معرفی نکرده اند، فکر می کنم حضور این نمایندگان در جلسه هیات نمایندگان برای حل مشکلات می تواند خیلی مفید و راهگشا باشد. البته هم اکنون دوستانی در جلسه شرکت می کنند اما بسیار محدود هستند، از 15 نماینده وزیر صمت تنها 3 یا 4 نماینده درجلسات شرکت می کنند. امیدوارم وزیر صمت هرچه زودتر نمایندگان خود را به اتاق معرفی کنند و شاهد حضور فعال نمایندگان وزارت کشاورزی باشیم.»

رئیس اتاق تهران در ادامه صحبت های خود از دولت به دلیل سرعت بخشیدن به واکسیناسیون تشکر کرد و گفت:« در چند ماه گذشته که دولت سیزدهم تصدی امور را برعهده گرفته است خوشبختانه واکسیناسیون بسیار خوب انجام شده و طبق آخرین آمارها بیش از 100 میلیون دوز واکسن تزریق شده است و ایران از این لحاظ جزو کشورهای با شرایط خوب محسوب می شود. خوشبختانه کسب و کارها به حالت عادی برگشته و اضطرابی که در جامعه وجود داشت کاهش پیدا کرده است. مبارزه با کرونا و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون از موضوعاتی بود که دولت آن را به عنوان اولویت اصلی اعلام کرد و خوشبختانه عملیاتی شد.»

او با بیان اینکه یکی از موضوعات دیگری که دولت به عنوان اولویت اعلام کرد بحث تورم بود، گفت:« امروز دولت، همه ارکان نظام و ما مهم ترین وظیفه ای که برعهده داریم این است که امید را به جامعه برگدانیم؛ متاسفانه ناامیدی، نگرانی و استرس در جامعه زیاد است و آثار آن در مهاجرت نخبگان، فرار سرمایه و… وجود دارد که ممکن است در حال حاضر خود را زیاد نشان ندهد اما در بلندمدت خسارت های جبران ناپذیری برای اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت.»

خوانساری گفت: «طبق گزارش های رسمی متاسفانه کماکان در فصل اول سال جاری تشکیل سرمایه معادل 3.5 درصد منفی بوده است و می شود نتیجه گرفت که با کاهش سرمایه گذاری، حجم کل اقتصاد کاهش پیدا کرده و می کنم و تازمانی که سرمایه گذاری بزرگی صورت نگیرد، انتظار اینکه ما شاهد رشد متناسب را در اقتصاد باشیم، رخ نخواهد داد. طبق آخرین گزارش مرکز آمار نرخ تورم سالانه منتهی به مهر 1400 ، 45.4 درصد بوده است که اگرچه نسبت به ماه گذشته 0.4 درصد کاهش نشان می دهد اما کماکان نرخ بالایی است. تورم نقطه به نقطه هم در مهرماه 1400 به 39.2 درصد رسیده که 4.5 درصد افت پیدا کرده است. البته اگر بخواهیم مقایسه کنیم، امسال در مهرماه یک خانواده برای خرید بسته کالایی به قیمت ثابت سال گذشته 39 درصد بیشتر هزینه پرداخت کرده است و این روال اگر ادامه پیدا کند برای معیشت خانواده ها و کل جامعه خطرناک خواهد بود.»

رئیس اتاق تهران در ادامه گفت:« همان گونه که رئیس جمهور و اعضا اقتصادی دولت هم اعلام کرده اند، اولویت اول کشور در حال حاضر کنترل و سامان دادن به تورم است؛ فکر می کنم تا زمانی که به یک تورم تک رقمی نرسیم این آثار مخرب تورم بر زندگی مردم دارد، ادامه خواهد داشت و سرمایه گذاری در کشور صورت نمی گیرد و مردم برای حفظ ارزش پولشان تلاش می کنند که سرمایه هایشان را تبدیل به دارایی های غیرمولد کنند و طبیعتا اقتصاد کوچکتر و فقر در کشور بیشتر خواهد شد و یقینا هرچقدر دیرتر به این مشکل پرداخته شود حل آن سخت تر خواهد شد. بنابراین فکر می کنم الان که بحث تدوین بودجه مطرح است بهترین فرصت محسوب می شود تا به این مسائل رسیدگی شود و تاکید دولت باید بر این باشد که جلوی هر پیشنهادی که باعث افزایش بی رویه نقدینگی می شود را بگیرد و تلاشش برافزایش درآمدها و کاهش هزینه ها باشد.»

رئیس اتاق تهران به تورم دلاری هم اشاره کرد و گفت:«مرکز آمار تورم دلاری را برای شاخص قیمت کالاهای وارداتی سال 1399 نسبت به 1398؛ 47.4 اعلام کرده است که 30 درصد آن در سال 1398 بوده و 17 درصد بعد از آن؛ یعنی ما 17 درصد باز نسبت به سال 1398 افزایش تورم دلاری را شاهد بوده ایم. اگر تورم بین المللی را که بانک جهانی برای کالاهای مختلف 3 تا 4.5 درصد اعلام کرده در نظر بگیریم مابقی آن می شود تورمی که در کشور به دلیل تحریم ها، عدم پذیرش FATF رخ داده است و نشان می دهد هزینه مبادله در کشور بالا رفته است. یعنی 17 درصد جنس کمتری وارد کشور شده و هزینه بیشتری پرداخت کرده ایم و باتوجه به اینکه عمده واردات کشور کالاهای واسطه ای و مواد اولیه مورد نیاز کارخانه هاست طبیعتا اثر این موضوع روی تولید بسیار بالا و مخرب بوده است و هزینه مبادله را بالا برده است.»

مسعود خوانساری در بخش دیگری از صحبت هایش به تخصیص ارز ترجیحی و ضرورت حذف آن پرداخت و گفت:« دولت در 19 آبان ماه لایحه دوفوریتی را به مجلس ارائه داد و در آن دو درخواست داشت؛ یکی افزایش سقف ارز ترجیحی که در بودجه مصوب 1400 ، 8 میلیارد دلار بود به 12.6 میلیارد دلار و دیگر اینکه بتواند ارز ترجیحی تخصیص ندهد و به کمک کارت های خرید یا پرداخت به صورت مستقیم به خانوارها هزینه ها و گرانی را جبران کند اما متاسفانه مجلس این لایحه را نپذیرفت و اعلام کرد که این موضوع وظیفه خود دولت است و دولت می تواند این کار را انجام دهد. به هرحال چه مجلس و چه دولت؛ من فکر می کنم این موضوع از اساسی ترین اقداماتی است که باید انجام شود.»

او در ادامه چند مثال درباره اثرات مخرب تخصیص ارز ترجیحی براقتصاد و بودجه بیان کرد:« علاوه براینکه ارز ترجیحی باعث فساد و رانت و… می شود که پیش از این درباره آن بسیار گفته شده است؛ تخصیص این ارز اثرات مخرب بسیاری بر بودجه می گذارد. در سال 1399طبق گزارش های رسمی 10.5 میلیارد دلار برای کالاهای اساسی ارز ترجیحی پرداخت شده است که 5 میلیارد دلار آن از محل فروش نفت بوده و 5 میلیارد دلار باقی مانده از محل وجوه بانک مرکزی یا صندوق توسعه ملی تامین شده است. اگر 5 میلیارد دلار را با مابه التفاوت دلار 4200 تومانی با دلار 22 هزارتومان محاسبه کنیم به حدود 100هزار میلیارد تومان می رسیم و این بودجه ای است که از بانک مرکزی استخراج شده و طبیعتا این پایه پولی را بالا می برد و قسمت اعظمی از تورم به دلیل پایه پولی و نقدینگی است که ایجاد شده. اگر در سال 1399؛ 1000 هزار میلیارد تومان به نقدینگی اضافه شده است حدود 750 هزار میلیارد تومانش از محل همین ارز ترجیحی ایجاد شده است، یعنی علاوه بر اثرات مخربی که ارزهای ترجیحی براقتصاد می گذارند مانند فساد، رانت و… به دلیل اینکه دولت درآمدهای ارزی چندانی از محل فروش نفت ندارد و مجبور است کالاهای اساسی را تامین کند، چاره ای جز استقراض از وجوه بانک مرکزی ندارد و همین موضوع باعث افزایش پایه پولی می شود.»

او با بیان مثال هایی دیگر حرف خود را ادامه داد و گفت:« امروز دولت گندم را با قیمت تضمینی 7 هزار تومان قرار است خریداری کند درحالی که آن را به قیمت 600 تومان به نانوایی ها می دهند یعنی حدود 6400 تومان روی هر کیلو گندم یارانه پرداخت می شود یا در ارتباط با برق، هزینه تمام شده برق حدود 2 هزارتومان است درحالی که به قیمت 200 تا 300 تومان آن را به فروش می رسانند؛ فکر می کنم اگر گنج قارون هم باشد بعد از مدتی تمام خواهد شد. طبیعتا بحث سامان دهی یارانه ها جدی است و دولت، مجلس و… باید دغدغه اصلیشان حل مشکل یارانه ها باشد؛ حدود 100 میلیارد دلار امسال عدد یارانه انرژی است و یارانه های دیگری هم پرداخت می شود که همگی آفت بزرگی هستند که روز به روز اقتصاد را بیشتر دچار مشکل می کنند.»

در ادامه جلسه و همزمان با روز کتاب و کتابخوانی از مجموعه 11 جدی نسل امین الضرب رونمایی شد، مسعود خوانساری دراین باره گفت:« روز گذشته، روز کتاب و کتابخوانی بود؛ طبق گزارش مرکز آمار ایران در سال گذشته سرانه مطالعه در بین افراد بالای 15 سال در کشور ما روزانه تنها 16 دقیقه و 32  ثانیه بوده است. در واقع گزارش مرکز آمار نشان می دهد سرانه مطالعه هر فرد 15 سال به بالا به طور متوسط در ماه هشت ساعت و ١٨ دقیقه است که از این مقدار ۶ ساعت و ٣٢ دقیقه سرانه مطالعه کتاب غیردرسی، یک ساعت و ٢٣ دقیقه سرانه مطالعه روزنامه و ٢٣ دقیقه سرانه مطالعه نشریات بوده که بسیار کم است. ما در اتاق تهران از ابتدای دوره قبل انتشار کتاب های روز اقتصادی را شروع کردیم به خصوص در حوزه نهضت ترجمه کتاب های زیادی را که مورد نیاز اعضا، فعالان اقتصادی، کارآفرینان و.. بود منتشر کردیم و امروز هم کتاب جدید «نسل امین الضرب» را رونمایی می کنیم؛ در این کتاب به سرگذشت و دلایل موفقیت کارآفرینانی پرداخته شده که در پنج دوره گذشته نشان امین الضرب دریافت کرده اند. امیدواریم تفکر کتابخوانی را بتوانیم در جامعه و حداقل جمع خودمان روز به روز افزایش دهیم.»