انواع تایر
تایرهای بایاس: از لایه‌های لاستیکی و متقاطع ساخته شده‌اند که در زاویه ۳۰ درجه‌ای قرار گرفته‌اند. معمولا جنس این پارچه‌ها نایلونی است. تایر به گونه‌ای ساخته شده تا یک واحد کاری مجتمع و مشخص را تشکیل دهد، اما تایرهای رادیال از دو بخش مجزا ساخته شده‌اند. در یک بخش، لایه‌ای از کابل‌های فولادی وجود دارد که توسط لاستیک پوشیده شده‌اند. این کابل‌ها از طریق یک مهره به دیگری متصل شده‌اند.
تایرهای رادیال: در این نوع تایرها امتداد نخ‌های لایه با خط مرکزی تایر زاویه ۹۰ درجه می‌سازد به عبارت دیگر امتداد نخ‌ها در جهت شعاعی است. جنس و مواد به کار رفته در نخ‌ها معمولا از پلی‌استر یا ریون است. در این تایرها به منظور پایداری حرکتی یا بلت در جهت حرکتی لایه‌های به عرض آج و زاویه مورب نسبت به خط مرکزی تایر استفاده می‌شود. جنس این کمربند‌ها از جنس نخ یا سیم فولادی است.
وضعیت جهانی
میزان تولید اتومبیل توسط تمام خودروسازان جهان در سال 2019 به بیش از 100 میلیون دستگاه رسیده است. این یعنی برای هر اتومبیل به چهار لاستیک اصلی و یک لاستیک یدک نیاز بوده و باید دانست که خودروسازان بدون لاستیک توان فروش محصولات خود را ندارند؛ بنابراین آمار تولید تایر در این سال به بیش از ۴۰۰ میلیون عدد می‌رسد. این درحالی است که در این آمار کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین در نظر گرفته نشده است.
شرکت‌های برتر
بخش بسیار بزرگی از بازار تایر خودرو در دنیا در اختیار آمریکا و کشورهای شرق آسیا قرار دارد. بزرگ‌ترین کارخانه تولید تایر جهان در اوهایو آمریکا قرار دارد اما این برند ژاپنی بریج‌استون است که برای یازدهمین سال متوالی در صدر تولیدکنندگان تایر جهان ایستاده است. در جدول یک به برترین شرکت‌های تولیدکننده لاستیک به همراه میزان درآمد آنها اشاره شده است.
صنعت تایر در ایران
قدمت صنعت تایر در کشور به بیش از نیم قرن پیش برمی‌گردد. نخستین شرکت تولید تایر ایران در سال 1330 با سرمایه‌گذاری یک شرکت خارجی تاسیس شد و پس از آن تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، چهار شرکت دیگر نیز با سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی مطرح در زمینه تولید تایر و تیوب به بهره‌برداری رسید. در حال حاضر 9 شرکت تولیدکننده تایر در ایران فعالیت دارند که از این 9 شرکت، 7 شرکت آن که عبارتند از صنعتی بارز «پکرمان»، کویرتایر «پکویر»، لاستیک یزد «پیزد»، ایران تایر «پتایر»، آرتاویل تایر «پارتا»، ایران پاسا «پاسا» و لاستیک سهند «پسهند» در بازار سرمایه پذیرفته شده‌اند.
بررسی شرکت‌ها
مجموعه «بارز» مهم‌ترین شرکت صنعت لاستیک و تایر کشور و شرکت پیشرو در این صنعت محسوب می‌شود و دارای زیرمجموعه‌هایی از قبیل بارز کردستان، لاستیک سیرجان و بارز لرستان (قبل از بهره‌برداری) است. این شرکت تنها تولیدکننده لاستیک‌های رادیال باری در کشور به حساب می‌آید. همچنین مجموعه بارز سیاست حذف تدریجی تایرهای بایاس و افزایش تولید تایرهای رادیال را در برنامه خود دارد که به سودآوری مجموعه کمک خواهد کرد.
«کویر تایر» که سال مالی منتهی به آذر دارد نیز اخیرا پیشنهاد افزایش سرمایه 200درصدی توسط هیات‌مدیره برای افزایش ظرفیت 45 درصدی داشته است. «پیزد» نیز مانند دو رقیب خود برنامه افزایش تولید به میزان 30 درصد تا پایان سال‌جاری را دارد. شرکت دیگر گروه، ایران تایر با نماد «پتایر» است که ظرفیت و ترکیب تولید آن شباهت زیادی به لاستیک یزد دارد. این شرکت نیز مانند کلیت گروه در سطح ارزندگی مناسبی است. این شرکت مانند دیگر هم‌گروه‌های خود طرح افزایش ظرفیت تولید تایرهای رادیال را دارد که تا مقطع فعلی هنوز پیشرفت قابل‌توجهی حاصل نشده است.
بر اساس آمار در دست در میان لاستیکی‌ها، «پاسا»، «پکویر»، «پسهند» «پکرمان»، «پیزد» و «پتایر» به ترتیب P/ E(ttm) حدود 6 تا 10 دارند.
طی بهار سال گذشته تایرسازهای مورد بررسی در مجموع یک هزار و 200 میلیارد تومان درآمد داشتند که در بهار سال‌جاری به 2 هزار و 800 میلیارد تومان رسید که 133درصد رشد اسمی نشان می‌دهد.
مناسب‌ترین P/ E(ttm) را هم‌اکنون «پتایر» و «پاسا» دارند. در بین شرکت‌ها نیز این دو شرکت بهترین نرخ فروش را ثبت کرده‌اند. تایرسازها در بهار 390میلیارد تومان سود خالص داشته‌اند و P/ E(ttm) آنها که درگزارش زمستان 6/ 9 بود، با گزارش بهار به 75/ 8 رسید و بهبود یافت.
