مسعود پزشکیان، ششمین رئیس‌جمهور ایران، در نخستین سفر خارجی خود پس از آغاز سال نو میلادی، برای تقویت روابط و همکاری‌های تهران-دوشنبه به تاجیکستان سفر کرد. در این سفر دو روزه، توافق‌نامه‌هایی در ۲۳ حوزه مختلف امضا شد که نشان‌دهنده گسترش همکاری‌ها میان دو کشور است.
روابط ایران و تاجیکستان به دلیل شباهت‌های فرهنگی و زبانی عمیق همواره از اولویت‌های سیاست خارجی ایران بوده است. سفر اخیر مقامات ایرانی به تاجیکستان، فرصت جدیدی برای تقویت همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فراهم آورده است.
افزایش تعاملات گردشگری
در راستای توسعه روابط فرهنگی، ایران و تاجیکستان توافق کردند که تعاملات گردشگری خود را به طور چشمگیری گسترش دهند. وزیر میراث‌فرهنگی ایران اعلام کرد که تعداد گردشگران تاجیکی که سالانه به ایران سفر می‌کنند، حدود ۸ هزار نفر است، اما توافق شده که این رقم به ۱۰۰ هزار نفر افزایش یابد. وی همچنین اشاره کرد که تاجیکستان با جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی خود می‌تواند مقصد جذابی برای گردشگران ایرانی باشد و در عوض، گردشگران تاجیکی نیز می‌توانند از امکانات و جاذبه‌های ایران بهره‌مند شوند.
نقش استراتژیک زبان فارسی
یکی از دستاوردهای مهم این سفر، بازگشایی پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی بود که از سال ۱۳۹۷ تعطیل شده بود. وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در مراسم بازگشایی این پژوهشگاه در دوشنبه گفت: «امروز روزی مبارک برای دو ملت ایران و تاجیکستان است. زبان فارسی یکی از ارکان هویت فرهنگی این دو ملت است که فردوسی آن را برای همیشه پایدار نگه داشته است.» در این مراسم، همچنین وزیر فرهنگ تاجیکستان و رئیس اتاق بازرگانی ایران حضور داشتند.
سیدرضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک ایران، در این مراسم گفت: «در دنیای امروز، بسیاری از مسائل سیاسی و اجتماعی باعث هزینه‌های سنگین برای ملت‌ها می‌شود، اما چیزی که همیشه پابرجاست، پیوند فرهنگی و زبانی ایران و تاجیکستان است.» او تأکید کرد که بازگشایی این پژوهشگاه می‌تواند نقطه عطفی در توسعه روابط فرهنگی دو کشور باشد و نخستین پروژه آن بررسی ریشه‌های زبانی و گویش‌های فارسی و تاجیکی خواهد بود.
تقویت روابط اقتصادی و فرهنگی
این سفر همچنین فرصتی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی میان ایران و تاجیکستان فراهم کرده است. مقامات دو کشور بر اهمیت تقویت پیوندهای اقتصادی و توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری مشترک تأکید کردند. مسعود پزشکیان با اشاره به اینکه روابط تاریخی ایران و تاجیکستان از هزار سال پیش شکل گرفته است، گفت که اکنون زمان آن فرا رسیده که این روابط فرهنگی را به سطح اقتصادی ارتقا دهیم.
در نهایت، توپخانه در صحن «قصر ملت» ۲۱ بار شلیک کرد تا تاجیکستان به‌طور رسمی به رئیس‌جمهور ایران خیرمقدم بگوید، نمادی از اهمیت و استقبال این کشور از روابط نزدیک‌تر با ایران.
این سفر به‌ویژه در زمینه‌های فرهنگی و اقتصادی گامی مهم در جهت توسعه همکاری‌های بلندمدت و متنوع بین دو کشور است.
