دور دوم مناظرههای نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری روز گذشته در حالی برگزار شد که برخی کارشناسان حوزه اقتصاد خودرو معتقدند هیچکدام از این کاندیداها برنامه دقیق و مدونی درخصوص صنعت خودرو به مردم ارائه نکردهاند. البته در میان نامزدها دو نفر به موضوع مشکلات صنایع تولیدی اشاره داشتند.
تنها یکی از ۷ نامزد ریاست جمهوری به موضوع خودرو اشاره کرد
اما از هفت کاندیدا تنها یک نفر در مناظره اول، در بین صحبتهایش به نرخ محصولات خودروسازان و ممنوعیت واردات خودرو اشاره کرد. این نامزد ریاستجمهوری اظهار داشت: «دیوار بزرگی به نام تعرفه برای شرکتهای خودروسازی ایجاد کردیم و خودروسازان خیالشان راحت است.»
او وعده داد در دولت وی واردات خودرو آرامآرام آزاد خواهم شد و از سوی دیگر تلاش خواهد کرد شرکـتهای خودروسازی، خود را به روز کنند.
به عقیده این کاندیدا، این صنعت دچار دردی است که پیش از انقلاب هم وجود داشت و از همان دوران، مونتاژکار بوده است. اما اگر همان فرمولی را که در موشکسازی به کار بردیم، در صنعت خودرو استفاده میکردیم، این درد درمان شده بود. در این میان اما برخی از فعالان حوزه خودرو معتقدند؛ نمایندگان گروههای اصولگرا هیچگاه رغبتی به واردات خودرو طی سالهای گذشته نداشتهاند و تکیه بر این باور داشتند که باید با حمایت از خودروسازان داخلی نیاز متقاضیان را تامین کرد.
سعید باستانی، عضو سابق کمیسیون صنایع مجلس و کارشناس صنعت خودرو با اشاره به نبود استراتژی مشخص در دولت برای صنعت خودرو گفت: «انحصار بازار برای دو خودروساز بزرگ کشور پیامدهای اقتصادی بسیاری را به وجود آورده است که نمونه آن توزیع رانت چندین هزار میلیاردی میان متقاضیان خرید خودرو و سوداگران است. این موضوع با اصل جمهوریت نظام در تنازع است؛ اگر کشور دچار یک نظام کمونیستی بود، میتوانستیم این غفلت مسئولان امر در وزارت صمت را توجیه کنیم. اما خدا را شکر نظام اسلامی معتقد احترام به حق مالکیت است و این مالکیت میتواند معنوی یا مادی باشد. بنابراین دولت نباید با ایجاد انحصار بخواهد توازن را در بازار خودرو برهم زند.»
صنعت خودرو همواره قربانی دیدگاههای غیراقتصادی بوده است_سعید باستانی عضو سابق کمیسیون صنایع مجلس
با توجه به اینکه هیچیک از نامزدها برنامهای درخصوص صنایع بزرگ کشور ازجمله خودروسازی ارائه نکردهاند، پیشنهاد شما به نامزد پیروز انتخابات ریاستجمهوری برای ساماندهی صنعت و بازار خودرو چیست؟
دولت باید در تنظیم سند توسعه صنعت خودرو اهتمام ورزد. زمانی که استراتژی مشخص شود، زیرساختهای آن را میتوان آماده کرد. به عنوان مثال؛ ایران مزیت تولید پلیمر در داخل را دارد، اما در محصولات صنعت خودرو همچنان پلیمرهای مهندسی خودرو را از خارج از کشور وارد میکنند. حتی ورق بدنه خودرو نیز مدت زیادی نیست که در سبد شرکتهای فولاد قرار گرفته است. زیرا دولت استراتژی توسعه صنعت خودرو را ندارد و اگر هم کتابچهای در این خصوص دارد، آن را به کار نمیگیرد. این در حالی است که دولت باید بخش خصوصی را به رسمیت بشناسد و در جاهایی که لازم است واردات انجام شود، اجازه اینکار را به شرکتهای متخصص بدهد، یا در زمانی که صنعت خودرو کشور نیاز به حمایت دارد، به شکل صحیح و مشروط وارد عمل شود. به عقیده بنده دولت باید از تولید دست بکشد و صرفا نقش رگلاتوری خود را در این صنعت داشته باشد.
با توجه به تنها برنامه نیمبند ارائهشده از سوی یکی از کاندیداها، به نظر شما آیا نامزدهای ریاست جمهوری به مشکلات عدیده صنعت خودرو اشراف دارند؟
متاسفانه تمام کاندیداها حتی در دور دوم مناظرهها باز هم اشارهای به صنایع بزرگ و نحوه رفع مشکلات آنان نداشتند و با لفاظی، برخی از برنامههای رایساز اجتماعی را بهجای راهکارهای کنترل اوضاع بخشهای تولیدی کشور ازجمله صنعت خودرو کشور مطرح کردند. اینکه یک کاندیدا میگوید مدیریت اقتصادی کشور نیاز به جراحی دارد، نظر بسیاری از کارشناسان هم هست، اما کدام متخصص و چطور میخواهد کالبد نیمهجان صنعت خودرو را زیر تیغ جراحی ببرد مشخص نیست.
هریک از نامزدهای ریاستجمهوری درخصوص مدیریت منابع و ایجاد رونق اقتصادی در کشور ابرازنظرهایی داشتند. به نظر شما آیا دیدگاههای آنها به کنترل تورم و جهش تولید در صنعت خودرو منتج میشود؟
هیچکدام از کاندیداها به معنای واقعی برنامهای برای کنترل تورم ارائه نکردهاند. بیشتر برنامهها درخصوص هزینهکرد درآمدهای احتمالی دولت است که شاید محقق شود. باید به این آقایان گفت؛ متاسفانه صنعت خودرو در دولتهای قبل نیز قربانی همین نظرات و تفکرات غیراقتصادی بوده است. اگر ما میخواهیم کشوری مستقل باشیم، باید زحمت بیشتری بکشیم تا تولید و فناوری را توسعه دهیم. هرچند برخی معتقدند با توجه به وجود منابع محدود نفتی و معادن به همین ذخایر باید تکیه کنیم.
حرفهای خودرویی نامزدها صرفا جنبه تبلیغاتی دارد_سید هادی موسوی نیک، عضو مرکز پژوهشهای مجلس
با توجه به اجرای سیاست کنترل خروج ارز از کشور و ممنوعیت واردات کالاهای گروه چهارم به دلیل سختتر شدن تحریمهای بینالمللی در سه سال گذشته، به نظر شما دولت آینده درخصوص از سرگیری واردات خودرو چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد؟
دولت آینده با مشکلاتی مشابه معضلات دولت فعلی روبهرو خواهد بود. تغییر ریاست قوه مجریه در کشور به معنای تغییر سیاست دولتهای خارجی در قبال ایران نیست. این موضوعات باید در بخش کلان کشور مورد بررسی قرار گیرد. سه سال است که بهصورت مستقیم با تحریمها و آمریکا بهصورت غیرمستقیم در جنگ هستیم تا استقلال خود را حفظ کنیم و ضمن آن پیشرفتهایی هم داشته باشیم. اما برخی اعتقادی به پیشرفتها ندارند.
شرکتهای نمایندگی رسمی عنوان میکنند ارز به میزان کافی در اختیار دارند و مدعی هستند میتوانند با شرایط اعتباری از شرکتهای مادر خودرو خریداری کنند. به نظر شما در صورت موافقت دولت با این درخواست چه تاثیراتی را در اقتصاد کلان کشور و صنعت خودرو شاهد خواهیم بود؟
اولویتها در اقتصاد کلان باید مشخص شود؛ اینکه ارجحیت با این باشد که اقتصاد بهصورت آزاد در نظر گرفته شود و هر شخصی بتواند با اموال خود کالای دلخواه را وارد کند یا اینکه منافع ملی در اولویت است باید مشخص شود. برخی افراد و نمایندگان مجلس که موافق واردات خودرو هستند، در دسته دیدگاه اول قرار دارند که میخواهند به سبب در اختیار داشتن ارز کافی، واردات آزاد شود. ضمن اینکه برخی از آنها معتقدند خودرو باید وارد شود تا مردم از خودرو خوب بهرهمند شوند. درحالیکه در سالهای گذشته در مواردی خودروهای بسیاری هم وارد شد، اما هیچگاه ندیدیم که مردم از آن خودروها بهرهمند شوند. اگر توجه کرده باشید؛ در اظهارات نامزدهای ریاستجمهوری که مدافع واردات خودرو هستند، تناقضهایی با اهداف تعیینشده برای نظام وجود دارد که درحالحاضر چندان توجهی به آنها نمیشود و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و خوراک خبری مناظرهها در کانون توجه است. با توجه به اینکه این حرفها ظاهر خوبی هم دارد، مردم را هم خوشحال میکند. اما هیچکس سوال نمیکند که ارز آن از کجا باید تامین شود و آیا با ارزهای محدود، واردات خودرو امکانپذیر است.
منبع: دنیای خودرو