بازار؛ گروه خودرو: این روزها خودرو تبدیل به کالایی جدا نشدنی از خانواده ها شده است؛ گسترش فضای شهرنشینی و افزایش مسافت محل زندگی تا مراکز آموزشی و اشتغال، محدودیت زمان و مکان وسایل نقلیه عمومی، هزینه بالای کرایه خودرو و غیره همگی دست به دست هم داده تا اغلب خانواده های ایرانی حتی اگر جای پارکی در پارکینگ خانه برای خودرویشان نداشته باشند ماشینی خریداری و آن را کمی دور تر از خانه داشته باشند.
این خودرو نه تنها نیاز خانواده را در موقعیت های اورژانسی همچون نیاز به مراجعه به مراکز درمانی در هر ساعاتی از شبانه روز رفع می کند، بلکه یار و همراه خانواده ها در مسافرت های گروهی هم هست. علاوه بر این با توجه به شیوع بیماری کرونا و سرمایه ای بودن خودرو همه خانواده ها علاقه مند به داشتن حداقل یک خودرو برای خود هستند. بنابراین سرپرست خانواده همواره به فکر خریداری خودرو به هر شیوه‌ای از جمله پس انداز شخصی، خرید قسطی خودرو تا استفاده از وام خرید خودرو در شبکه بانکی خواهد افتاد.
هر بانک مبلغ متفاوتی را در قالب وام در اختیار متقاضیان خرید خودرو قرار می دهد که این رقم از ۱۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان متناسب با بانک متفاوت است. بانک های دی، آینده، ملی، حکمت ایرانیان، تجارت، پست بانک، قوامین، پارسیان، گردشگری و سپه همگی فقط ۱۵ میلیون تومان وام خرید خودرو با ۱۸ درصد سود و اقساط ۳۶ ماهه می‌دهند
۱۵ تا ۱۰۰ میلیون وام خرید خودرو
در بین این سه شیوه استفاده از پس انداز شخصی که تکلیفش مشخص است؛ چرا که هر چقدر خانواده ها در هزینه ها صرفه جویی کنند و مبلغی را در جهت خرید خودرو کنار بذارند، این پس انداز انتهای سال گرفتار تورم خواهد شد و بخشی از ارزش آن از دست خواهد رفت. خرید خودرو قسطی هم گرفتاری های دیگری دارد که مهمترین آن می توان به بازپرداخت بالا و تعداد قسط های کم اشاره کرد. اما در آخر استفاده وام خرید خودرو در شبکه بانکی، گزینه ای است که خریدار نمی داند استفاده از آن می تواند به سود او یا به ضررش تمام شود؟ همچنین یکی از سوالات پر تکرار این است که کمک هزینه خرید خودرو که در قالب وام اهدا می شود چقدر از هزینه خرید خودرو با قیمت های جدید را پوشش می دهد؟ برای پاسخ به این سوالات در گام نخست شاید بهتر باشد بدانیم بانک ها چقدر وام خرید خودرو به متقاضیان خود می دهند؟
با یک جستجو و بررسی کلی می‌توان دریافت که هر بانک مبلغ متفاوتی را در قالب وام در اختیار متقاضیان خرید خودرو قرار می دهد که این رقم از ۱۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان متناسب با بانک متفاوت است. بانک های دی، آینده، ملی، حکمت ایرانیان، تجارت، پست بانک، قوامین، پارسیان، گردشگری و سپه همگی فقط ۱۵ میلیون تومان وام خرید خودرو با ۱۸ درصد سود و اقساط ۳۶ ماهه می‌دهند. علاوه بر موسسات مالی مذکور، بانک ایران زمین ۱۵ میلیون تومان وام می‌دهند که ۲۲ درصد و اقساط ۳۶ ماهه دارد.
بعد از این بانک ها، بانک صادرات قرار دارد که ۲۰ میلیون تومان وام خرید خودرو با ۱۸ درصد سود و اقساط ۳۶ ماهه می دهد. بانک های ملت و سامان نیز به عنوان مراکزی معرفی می شوند که بیشترین وام خرید خودرو را به متقاضیان خود اهدا می کنند. بانک ملت ۷۰ میلیون تومان وام با ۱۸ درصد سود و اقساط ۳۶ ماهه و بانک سامان ۱۰۰ میلیون تومان وام با ۱۸ درصد سود و اقساط مشابه بانک ملت اهدا می کند. بنابراین همانطور که در سطور فوق اشاره شد مبلغ وام بانکی خرید خودرو بین ۱۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان است.
مسیر پر دست انداز خرید خودرو با وام
نکته قابل تامل برای استفاده از وام بانکی نیازمندی به ضامن و وضعیت درآمد مشخص است تا کارشناسان بانک مطمئن باشند شما سر زمان مشخص قسط های خود را پرداخت می کنید. اما از دیگر شرایط استفاده از وام بانکی می توان به این مساله اشاره کرد که وام گیرنده باید حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد و در سیستم بانکی کل کشور نیز هیچ گاه سابقه برگشت چک یا تسهیلات معوقه برای وی ثبت نشده باشد. همچنین چنین تسهیلاتی تنها به افرادی داده می شود که خواستار خرید خودرو داخلی باشند.
گفتنی است در استفاده از وام بانکی ضامن نقش پر رنگی ایفا می کند و نه تنها خودتان باید درآمد مشخصی داشته باشید بلکه شرایط ضامن نیز با دقت احراز خواهد شد. این درحالی است که شرکت های لیزینگ و خودروسازی توجه چندانی به ضامن نمی شود و در شرایط فروش اقساطی سند خودرو توسط شرکت فروشنده رهن می‌شود و تا پایان اقساط، در رهن باقی می ماند.
از شرایط دشواری که بانک ها پیش پای متقاضیان خود می گذارند بگذریم به این موضوع خواهیم رسید که چقدر وام بانکی می تواند در خرید خودرو کمک کند؟ برای دریافت پاسخ این سوال باید قیمت چند محصول پر فروش خودروسازان را بررسی کرد. پژو پارس ۲۶۶ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ دو ۲۴۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ پنج ۲۸۵ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ صندوق دار فول ۳۰۲ میلیون تومان، پراید ۱۱۱ به مبلغ ۱۵۱ میلیون تومان، تیبا ۱۴۲ میلیون تومان و سمند ال ایکس ۲۳۲ میلیون تومان در بازار قیمت گذاری می شوند. البته قیمت‌های مذکور حدودی است و ممکن است مشتریان بازار خودرو با بهایی بیش از مبالغ فوق یا کمتر از آن مواجه شوند.
با توجه به اینکه قیمت خودروهای پر فروش داخلی از ۱۴۲ تا بیش از ۳۰۲ میلیون تومان شروع می شود، متقاضی وام بانکی به هیچ عنوان نمی تواند تنها با وام ۱۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان اقدام به خرید خودرو صفر کیلومتر کنند، بنابراین خواه ناخواه متقاضی به بازار خودروهای دست دوم و بعضا فرسوده هدایت می شود
انتخاب محدود در بین خودروهای دست دوم
بنابراین با توجه به اینکه قیمت خودروهای پرفروش داخلی از ۱۴۲ تا بیش از ۳۰۲ میلیون تومان شروع می شود، متقاضی وام بانکی به هیچ عنوان نمی تواند تنها با وام ۱۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان اقدام به خرید خودرو صفر کیلومتر کنند، بنابراین خواه ناخواه متقاضی به بازار خودروهای دست دوم و بعضا فرسوده هدایت می شود.
البته این نکته حائز اهمیت است که قیمت خودروهای مذکور طی ۸ سال اخیر و به ویژه در دولت دوم حسن روحانی تا این مقدار افزایش یافته و شاید تا ۵ سال قبل وام‌های بانکی می توانستند بخشی از نیاز متقاضیان را پاسخگو باشند؛ چرا که قیمت خودروهای مذکور در سال ۱۳۹۲ از ۱۶ میلیون تومان در نسخه پراید تا ۳۷ میلیون تومان در خودرو پژو ۲۰۶ صندوق دار فول تجاوز نمی کرد.
همانطور که اشاره شد با توجه به ناچیز بودن مبلغ وام بانکی، متقاضی چاره ای جز مراجعه به بازار خودروهای دست دوم و اغلب فرسوده ندارد. اما در این بازار هم چندان دست متقاضی باز نیست و گزینه‌های محدودی را برای خرید خودرو پیش روی خود خواهد دید. برای نمونه اگر سری به بازار خودرو یا حتی پلت فرم‌های اینترنتی خرید خودرو بزنید خواهید دید که اگر کمی پس انداز داشته باشید و وام ۱۰۰ میلیون تومانی را دریافت کنید می توانید یک پراید ۱۱۱ مدل ۹۳ با ۴۳ هزار کیلومتر کارکرد را خریداری کنید که خط و خش جزئی دارد و اگر فروشنده دلال نباشد و خودرو تصادفی یا کیلومتر کاهش داده را به شما قالب نکند در نهایت یک خودرو ساده بدون هیچ آپشنی را خریداری خواهید کرد که چندان به لحاظ ایمنی در تصادف و غیره هم از نظر مشتریان مطلوب نیست.
البته اگر به خانواده پژو علاقه مند باشید هم می توانید با مبلغی در محدوده ۱۰۰ میلیون تومان یک ۲۰۶ تیپ دو مدل ۸۶ با کارکردی نزدیک ۵۰۰ هزار کیلومتر را خریداری کنید که فروشنده مدعی است فقط کاپوت تعویض شده و کمی شاسی ضربه خورده اما موتور و به لحاظ فنی خودرو به طور کامل سالم است. دیگر گزینه های متقاضیان وام بانک ملت و سامان که بین ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان است خودروهایی با کارکرد بالا و مدل ۹۳ به قبل پراید، پژو ۲۰۶ تیپ دو، تیبا و سمند است که اغلب یک یا چند تصادف جزئی در آگهی آن‌ها ذکر شده است.
البته چندان نمی توان به تصادف های جزئی و حتی کیلومتر متعادل خودروها اعتماد کرد چراکه هم کیلومتر خود را می توان با ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان کاهش داد و هم تشخیص خودرو تصادفی از غیر تصادفی تنها در توان کارشناسان خبره است. بنابراین حتی اگر فنی خودرو را هم نادیده بگیریم اغلب بازار خودروهای به اصلاح کم کارکرد و بدون تصادف مملو از خودروهای شاسی خورده و بالای ۲۰۰ کیلومتر کارکرد است.
وام ۱۵ میلیونی و خودروهای تمام فرسوده
از وامی که دو بانک ملت و سامان به متقاضیان خود می دهند بگذریم به وام بانک های دی، آینده، ملی، حکمت ایرانیان، تجارت، پست بانک، قوامین، پارسیان، گردشگری، سپه و ایران زمین خواهیم رسید که این موسسات مالی بعد از عبور متقاضی از مسیر پر فراز و نشیب شرایط درخواست تسهیلات بانکی، فقط ۱۵ میلیون تومان دریافت خواهد کرد. اما با ۱۵ میلیون تومان چه خودروهایی پیش روی متقاضی قرار می گیرد؟ اگر برخی از پیکان های دهه هفتاد را فاکتور بگیریم که آن هم نسخه به ظاهر تمیز بیش از ۴۰ میلیون تومان قیمت دارد به طور حتم هیچ انتخابی وجود ندارد.
از همین رو بیشتر این سوال مطرح می شود که وام مذکور برای خرید خودرو است یا تعمیر آن؟ چرا که تعمیر خودرو بعضا بیشتر تر از ۱۵ میلیون تومان هزینه بر می دارد. با این تفاسیر چاره ای ندارید جز اینکه پیش از درخواست وام مبلغی را پس انداز کرده باشید حداقل هزینه خرید خودروی تان به ۳۰ میلیون تومان برسد. اما با این رقم چه گزینه هایی را پیش رو خواهید داشت؟ پژو ۴۰۵ جی ال ایکس مدل ۷۸، پژو آر دی مدل ۸۰ و پراید مدل ۷۵ که تمامی این خودروها دور رنگ و تصادفات شدیدی را پشت سر گذاشته اند و بیش از ۳۰۰ هزار کیلومتر کارکرد را برای خود به ثبت رسانده اند.
هر چند داشتن یک خودرو همانطور که در ابتدای متن آورده شده می تواند خیلی از مشکلات خانواده ها را برطرف و سبب ایجاد رفاه و آرامش برای آن ها شود اما به هیچ عنوان خریداری یک خودرو فرسوده را به مخاطبان بازار توصیه نخواهیم کرد؛ چرا که با یک بررسی دقیق می توان متوجه شد که هزینه نگهداری چنین خودروهایی بعضا حتی از قیمت آن ها هم بیشتر است. برای مثال خودرو مدل ۷۰ و ۸۰ که ۳۰ تا ۲۰ سال از عمر آن می گذرد و اغلب کیلومتر شان دست کاری شده به یک تعمیر موتور اساسی و حتی تعویض آن نیاز خواهند داشت.
اگر برای خرید خودرویی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان هزینه کرده اید و هر ماه بخشی از درآمد خود را باید برای قسط‌های آن بدهید در اکثر مواقع نیاز به تعمیر موتور نیز پیدا خواهید کرد. اما هزینه تعمیر موتور یا تعویض آن چقدر است؟ بر اساس بررسی‌های انجام شده بین ۸ تا ۱۲ میلیون تومان هزینه تعمیر موتور پراید است که اگر نیاز به تعویض باشد به ۲۰ میلیون تومان افزایش می یابد
هزینه نگهداری و تعمیر گران تر از خودرو
با این تفاسیر اگر برای خرید خودرویی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان هزینه کرده اید و هر ماه بخشی از درآمد خود را باید برای قسط‌های آن بدهید در اکثر مواقع نیاز به تعمیر موتور نیز پیدا خواهید کرد. اما هزینه تعمیر موتور یا تعویض آن چقدر است؟ بر اساس بررسی‌های انجام شده توسط خبرنگار «بازار» بین ۸ تا ۱۲ میلیون تومان هزینه تعمیر موتور پراید است که اگر نیاز به تعویض باشد به ۲۰ میلیون تومان افزایش می یابد.
این رقم برای خودروهای خانواده پژو که مجهز به موتور TU۵ هستند به ۱۲ تا ۱۶ میلیون تومان برای تعمیر و برای خرید موتور صفر نیز نیاز به ۳۵ میلیون تومان به بالا خواهید داشت. البته اگر دل تان را به دریا بزنید و بخواهید به هر قیمتی یک خودرو از جمله پیکان زیر پایتان باشد برای تعمیر بین ۴ تا ۵ میلیون تومان و برای تعویض نیاز به ۱۰ میلیون تومان خواهید داشت. با همین اعداد و ارقام می توان دریافت موتور خودروهای دیگر که در سطور فوق نیست چقدر هزینه تعمیر تا تعویض دارد.
البته این نکته حائز اهمیت است که مبالغ فوق مربوط به تعمیر بر اساس هزینه ای که برای آن می شود و تعویضی است و اجرت مکانیک، هزینه ها و دوندگی های مربوط به مجوز تعویض موتور که باید از سوی راهنمایی و رانندگی اقدام کرد محاسبه نشده است. علاوه بر این اغلب این خودروها در تست های سالانه معاینه فنی نیز مردود خواهند شد؛ چرا که اغلب از استانداردهای الایندگی زیر یورو ۴ برخوردار هستند و حجم ورود آلاینده‌های آن ها به محیط زیست بالا است.
با این تفاسیر اگر قصد خرید خودرویی برای آسایش بیشتر دارید و هنوز بودجه تان به محدوده ۱۰۰ میلیون تومان نرسیده بهتر است برای جلوگیری از دردسرهای بعد از آن برنامه خرید خودرو را برای وقت مناسب تری به تعویق بندازید و زیر بار وام های بانکی که کمک چندانی نخواهند کرد و در نهایت یک خودرو فرسوده و پر هزینه و کلی قسط عقب افتاده نصیب تان می کند، نروید.
