به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ زمانی که تهران جمعیت اندکی داشت مردم برای ترددهای روزانه خود، دغدغهای نداشتند و وسایل حمل و نقل به گاری و درشکه محدود میشد اما با گذشت زمان، افزایش جمعیت و تغییر نیازها، جابهجایی مردم در سطح شهر اهمیت بیشتری پیدا کرد.
اکنون تهران که 16 درصد جمیت کشور را در خود جای داده است، 10 خط بیآرتی و بیش از 200 خط عادی اتوبوس دارد که یکی از شبکههای بزرگ حمل و نقل عمومی محسوب میشود؛ بیش از 200 کیلومتر خط مترو و 127 ایستگاه فعال دارد و حدود 80 هزار تاکسی برای سفرهای درونشهری شهروندان خدماترسانی میکنند.
با این اعداد و ارقام شاید وضعیت مطلوب به نظر برسد اما حقیقتاً اینطور نیست و ناوگان حمل و نقل عمومی کلانشهر تهران روزهای دشواری را میگذراند چراکه ظرفیت فعلی جوابگوی نیاز جمعیت 9 میلیونی تهران و افرادی که بهصورت روزانه از شهرها و شهرستانهای اطراف مهمان این کلانشهر هستند، نیست.
در این بین میتوان گفت اتوبوسرانی شهر تهران اوضاع آشفتهتری دارد زیرا علاوه بر اینکه با کمبود ناوگان مواجه است و کرونا هم باعث متضرر شدن آن شده و از فرسودگی شدید رنج میبرد؛ مدتهاست فرسودگی و اوضاع بحرانی اتوبوسرانی شهر تهران نیز به شکلهای مختلف از سوی برخی مسئولان و رسانهها مطرح میشود؛ بارها اعلام شده که از حدود 6 هزار دستگاه اتوبوس موجود، بالغ بر 70 درصد فرسوده هستند و دست کم به 3 هزار اتوبوس جدید نیاز است!
اگرچه با مشاهده وضعیت ظاهری اتوبوسها و تصاویر برخی از “توقفگاههای شرکت واحد اتوبوسرانی” به نظر میرسد این ناوگان با زمینگیر شدن فاصله زیادی ندارد اما بازدید خبرنگار تسنیم از روند تعمیرات و نوسازی اتوبوسهای فرسوده در یکی از توقفگاههای شرکت واحد اتوبوسرانی حاکی از این است که با وجود همه نگرانیها، تلاش برای سرپا نگهداشتن ناوگان خسته اتوبوسرانی با اورهال (تعمیرات اساسی) برخی از اتوبوسها ادامه دارد.
در بازدیدی میدانی، به یکی از 6 سامانه یا توفقگاههای شرکت واحد اتوبوسرانی سر زدیم که اتوبوسهای فرسوده و نالان شهر تهران را تا پایان نوسازی و تعمیرات میزبانی میکند؛ با رایزنیهای صورت گرفته از سوی شهرداری تهران، سازمان برنامه و بودجه، سهمیهای برای اورهال 908 اتوبوس در نظر گرفته است که شامل 498 اتوبوس دوکابین شهرداری و 410 اتوبوس تک کابین بخش خصوصی است و آنطور که محمد عسگری؛ معاون فنی شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران میگوید، با انجام اورهال، میتوان اتوبوسها را تا حدود 5 سال دیگر در مدار بهرهبرداری نگه داشت!
معاون فنی شرکت واحد اتوبوسرانی تهران میگوید: 6 سامانه یا توقفگاه در اتوبوسرانی وجود دارد که مشابه این سامانه امکاناتی برای تعمیر اتوبوسها در خود جای داده است؛ اتوبوسها ابتدا در سالن بازسازی قرار میگیرند، قطعات داخلی آنها جدا میشود و طبق چکلیستهای موجود، بررسی و تعویض قطعات و لوازم از دستگیره، صندلی و میلههای داخل اتوبوس گرفته تا گریبکس، لاستیک، موتور و … آغاز میشود.
وی با بیان اینکه اورهال هر اتوبوس حدود 30 روز به طول میانجامد، میگوید: برای تعمیرات هر بخش، هزینهای برآورد شده که صندوق کارآفرینی امید و سازمان برنامه و بودجه بین 450 تا 550 میلیون تومان آن را میپردازد البته ممکن است اورهال یک اتوبوس، یک میلیارد تومان هزینه داشته باشد اما باقی مبلغ را باید شهرداری بپردازد.
عسگری میگوید: بعد از جداسازی قطعات، اتوبوس به کارگاههای مورد نیاز برای تعمیر ارجاع میشود اما نیازی به جابهجایی قطعات اتوبوسها نیست زیرا چند شرکت برای تأمین قطعات مورد نیاز طبق سفارش شرکت واحد اتوبوسرانی وجود دارد البته در موارد معدودی ممکن است قطعهای به دلیل تحریمها به راحتی تأمین نشود و 4 تا 5 ماه در توقفگاه باقی بماند اما اینطور نیست که فکر کنید همه اتوبوسها در انتظار قطعه هستند و غیرفعال شدهاند.
محمود ترفع مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران نیز استفاده از قطعات سالم اتوبوسهای فرسوده برای سایر اتوبوسها را رد میکند و میگوید: دو موضوع تعمیرات جاری و اورهال اتوبوسها فرآیندهای همیشه در حال انجام در شرکت واحد اتوبوسرانی است بنابراین شایعاتی مبنی بر توقف اتوبوسهای شرکت واحد و استفاده از قطعات آنها برای سایر اتوبوسها را تکذیب میکنم.
وی میگوید: لیستهای تأمین قطعات و آگهیهای مناقصه چاپ شده برای تأمین قطعه، گواه این است که شرکت واحد برای تأمین قطعات مورد نیاز اتوبوسها، دائما در اقدام است؛ جدا از بودجه شهرداری تهران برای نوسازی اتوبوسهای فرسوده، از منابع تبصره 18 قانون بودجه کشور برای نخستین بار استفاده کردهایم و لیست تعمیرگاههایمان مورد تأیید سازمان برنامه و بودجه قرار گرفته است.
بعد از بررسیها و انجام تعمیرات لازم، اتوبوسها با رنگ و رویی تازه و نونوار شده، بدون وقفه وارد مدار بهرهبرداری و خدماترسانی به شهروندان میشوند که برای دیدن عکس های مربوطه می توانید اینجا را کلیک کنید.
تداوم روند اورهال اتوبوسها در شرایطی که باتعداد قابل توجهی اتوبوس فرسوده و بیمهری در انجام تعهدات قانونی دولت مواجه هستیم، امری اجتنابناپذیر و ضروری است و با این شیوه میتوان مدتی دیگر اتوبوسها را برای خدماترسانی به شهروندان حفظ کرد اما مسئولان مدیریت شهری و دولت که قرار است سکان اداره شهر و کشور را در روزهای پیشرو به دست بگیرند باید این را به یاد داشته باشند که سالهاست نفس اتوبوسهای تهران به شماره افتاده و باید از ابتدای راه 4 سالهای که در پیش دارند، فکری جدی به حال حمل و نقل عمومی به ویژه در حوزه اتوبوسرانی داشته باشند تا بیش از این به اوضاع نابه سامان دامن زده نشود و خدمات شایستهای به شهروندان ارائه شود.