مدیریت نوآوری و فناوری در صنعت خودرو: گفتگو با دکتر سیدعلی منصورزاده
مدیریت نوآوری در واقع به فرآیند خلق و توسعه ایده‌های جدید اشاره دارد، در حالی که مدیریت فناوری بر بهره‌برداری از نوآوری‌های موجود متمرکز است. این دو مقوله همچون دو حلقه متصل به هم عمل می‌کنند. مدیریت فناوری شامل مراحل مختلفی است که از شناسایی، انتخاب، اکتساب، بهره‌برداری، توسعه، اشاعه و محافظت از فناوری‌ها تشکیل می‌شود.
نظر به اهمیت این موضوع، در این بخش به گفتگو با دکتر سیدعلی منصورزاده، مدیر مهندسی محصول شرکت سازه گستر سایپا، در مورد نکات حائز اهمیت در حوزه مدیریت نوآوری و فناوری در صنعت خودرو می‌پردازیم. خلاصه‌ای از این گفتگو تقدیم خوانندگان محترم می‌شود:
دکتر منصورزاده، در ابتدا لطفاً تعریفی ساده از مدیریت نوآوری و فناوری از زبان شما داشته باشیم.
به طور کلی، فناوری یا فن‌آوری، کاربرد عملی دستاوردهای علمی و تجربی به منظور پاسخ به یک یا چند نیاز است که می‌تواند در بخش محصول باشد، مانند سیستم‌های ایربگ، یا در حوزه فرآیند مانند ربات‌های خط تولید، و حتی در فعالیت‌های پشتیبانی مانند سیستم‌های CAD/CAM باشد. آنچه روشن است این است که مدیریت فناوری ماهیت میان‌رشته‌ای دارد و می‌توان گفت این موضوع فصل مشترک رشته‌های علوم، مهندسی و مدیریت است. به عبارت دیگر، فناوری مجموعه‌ای از آگاهی‌هاست که به واسطه آن، سخت‌افزار، نرم‌افزار، فرآیندها و دانش فنی بهبود یافته و یکپارچه می‌شود.
آیا می‌توان گفت که مدیریت نوآوری مربوط به خلق و توسعه ایده‌های جدید است و مدیریت فناوری بر کارگیری نوآوری‌های موجود متمرکز است؟
دقیقاً همینطور است. مدیریت نوآوری مربوط به خلق و توسعه ایده‌های جدید است، در حالی که مدیریت فناوری به کارگیری و بهره‌برداری از نوآوری‌های موجود می‌پردازد. این دو مقوله به هم مرتبط هستند. مدیریت فناوری شامل مراحل مختلفی از جمله شناسایی، انتخاب، اکتساب، بهره‌برداری، توسعه (بهبود)، اشاعه و حفاظت از فناوری‌ها است.
به نظر شما برای رسیدن به جایگاه شایسته فناوری و نوآوری در صنعت خودرو باید چه کار کرد؟
شاهرگ حیاتی در صنعت خودرو، زنجیره تأمین قطعات است. در این زنجیره، مواد اولیه به فرآیندهای تولید وارد شده و تبدیل به قطعات نیمه‌ساخته می‌شوند. این قطعات در نهایت به خط تولید خودروساز می‌رسند و تبدیل به خودرو می‌شوند که به دست مشتری نهایی می‌رسد. پس از آن، خدمات پس از فروش مطرح است که خود صنعتی وسیع است. بیش از 50 صنعت به این زنجیره مرتبط هستند که فناوری و نوآوری می‌تواند در هر یک از این صنایع تاثیرگذار باشد و پیشرفت‌های موثری ایجاد کند. پیشرفت‌های صنعت خودرو در دنیا و در برخی زمینه‌ها در ایران نیز مشاهده شده است.
هدف زنجیره تأمین هدایت جریان‌های مواد، اطلاعات و مالی است که منجر به تولید قطعاتی می‌شود که باید با سه عامل مهم: قیمت مناسب، کیفیت مطلوب و در زمان مناسب به خودروساز برسد. در کنار این سه عامل، نقش فناوری نیز اهمیت پیدا می‌کند، زیرا فناوری‌های جدید بر مبنای قطعات الکترومکانیکی و مکتاترونیک در خودروها نقش دارند.
آیا برای تجاری‌سازی نوآوری‌ها و فناوری‌ها در صنعت خودرو، نیاز به یک زنجیره تأمین ویژه داریم؟
بله، برای تجاری‌سازی نوآوری و فناوری در خودرو باید فرض کنیم که این فناوری‌ها دو سال قبل شناسایی شده‌اند و کار کارشناسان طراحی و مهندسی در زنجیره خودروسازی باعث غنی‌سازی دانش این حوزه شده باشد. این فرآیند باعث می‌شود که تجاری‌سازی فناوری‌ها و تأمین آنها راحت‌تر و سریع‌تر انجام شود.
ایجاد یک زنجیره تأمین دانش، نوآوری و فناوری نیاز به پیش‌نیازها و تحلیل‌های دقیقی دارد. باید در نظر داشته باشیم که همانطور که در زنجیره تأمین قطعات، شرکت‌های تولیدی موتور محرک هستند، در زمینه فناوری خودرو نیز شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد، پارک‌های علمی و فناوری و دانشگاه‌ها می‌توانند موتور محرک این زنجیره باشند. این زنجیره می‌تواند شامل صدها مهندس نوآور باشد که در شرکت‌های مختلف زنجیره تأمین نقش ایفا می‌کنند و تجمیع دانش‌های این افراد می‌تواند منجر به سینرژی قابل توجهی در حوزه نوآوری و فناوری شود.
نکته پایانی؟
بحث مدیریت فناوری و نوآوری در صنعت خودرو باید توسط نهادهای بالادستی و حکمرانی صنعت خودرو مد نظر قرار گیرد تا در نهایت در سطوح اجرایی و عملیاتی خودروسازان به شکلی یکپارچه و منسجم دنبال شود.
مشروح این مصاحبه را می‌توانید در سایت خبری قطعات نیوز مطالعه فرمایید. دکتر سیدعلی منصورزاده در حال حاضر مدیر مهندسی محصول شرکت سازه گستر سایپا و عضو هیئت مدیره شرکت پلاسکو کار سایپا، بزرگ‌ترین تولیدکننده قطعات پلیمری خودرو است.
این مطلب از قطعات خودرو شماره 18 گرفته شده است.اگر این مطلب برایتان جالب بود، دیگر مقالات ماهنامه قطعات خودرو را از دست ندهید. شماره های دیگر در انتظار شماست!
