ٰ
ارزش فرآیندها مجموعه اقداماتی است که در پی اقداماتی خاص شکل گرفته و منجر به هویت و اعتبار آن میگردد. زنجیره ارزش نیز مجموعهای از حلقهها است که در یک صنعت بهصورت زنجیرهای خلق ارزش میکند.
به زبان سادهتر و به طور جاری میتوان گفت، زنجیره ارزش مجموعهای از فرآیندهایی است که به تولید پول منتهی میشود. تهیه مواد خام و تبدیل آنها به مواد اولیه، تولید قطعات خودرو، همراه با خودروسازی و استفاده مردم از خودرو، بهرهگیری از خدمات پس از فروش، همگی میتوانند زنجیره ارزش صنعت خودرو را شکل دهند.
باید پذیرفت که در صنعت خودرو، نزدیک به 60 درصد از ارزش خودرو توسط تأمینکنندگان قطعات و مجموعههای تابع شکل میگیرد و تنها 10 درصد از ارزش یک خودرو در سایت تولید خودروساز خلق میشود. 30 درصد باقیمانده نیز توسط مردم و سایر حلقههای زنجیره مهیا میگردد.
از این منظر، مدیریت زنجیره ارزش تأمینکنندگان قطعات خودرو برای خودروسازان و توسعه و رشد صنعت خودروسازی کشور بسیار اهمیت دارد.
در تاریخ اقتصاد، صنعت خودروسازی کشور همیشه در سبد خانوارها نقشآفرین بوده است و تمام مردم به نوعی با سیستم حملونقل ارتباط دارند. اما متاسفانه تاکنون به زنجیره ارزش در این صنعت مهم توجه چندانی نشده و میتوان گفت مغفول مانده است. بهعنوان مثال، میتوان گفت تحقق 98 درصدی تولید و داخلیسازی قطعات رنو کویید در کشور هند، تنها بر پایه توجه به زنجیره ارزش صورت گرفته است.
این موضوع نشان میدهد که در کشورمان، قطعهسازی نقش محوری در زنجیره ارزش دارد زیرا حداقل 500 هزار نفر در این بخش بهطور مستقیم مشغول فعالیت هستند.
علیرغم تمام تلاشهای صورتگرفته، هنوز هم با معضلات گوناگون روبهرو هستیم و میتوان با توجه جدی به زنجیره ارزش خودرو، داخلیسازی را عملی ساخت.
انجمن زنجیره ارزش صنعت خودرو باید همه ارکان و جزئیات ارزشزایی خودرو را دربر بگیرد و بتواند در این راستا، مدیریت مناسب و کار گروهی را تحقق بخشد. یکی از نقاط ضعف جامعه کنونی، ضعف در اجرای کار گروهی است و چون هر بخش برای رسیدن به منافع شخصی خود، ساز خود را کوک میکند، در نتیجه کار گروهی ناکام میشود.
انجمن زنجیره ارزش صنعت خودرو باید استارتهای اجرایی مناسبی داشته باشد و ضمن تعیین استراتژیهای مشخص، اهداف و چشماندازهای آینده را تعیین کند تا پیادهسازی روشهای اجرایی مدون گام به گام انجام شود.
اگر بتوانیم زنجیره ارزش قوی برای صنعت خودرو شکل دهیم و با عمل به تعهدات هر حلقه از زنجیره ارزش صنعت خودرو و ضمانت اجرایی مناسب، میتوانیم گامهای اساسی در جهت رشد تولید ارزش افزوده در صنعت خودرو برداریم.