مهرداد آلان، رئیس هیات مدیره سیف صنعت، در خصوص چالش‌های قطعه‌سازان در این روزها و عوامل تضعیف صنعت قطعه‌سازی گفت: سیف صنعت تا به امروز قطعات تولیدی خود را به شرکت مگا موتور فروخته و پس از تأخیر طولانی، الحاقیه تعدیل قیمت قطعات این شرکت مورد تأیید مگاموتور قرار گرفت. به موجب این الحاقیه، عقب‌ماندگی قیمت قطعات تولیدی سیف صنعت از نرخ روز به جای دو سال، به یک سال کاهش یافته و این یعنی که سیف صنعت از این پس قطعات خود را با نرخ سال ۱۴۰۱ به مگاموتور عرضه می‌کند.
آلان افزود: این اقدام در شرایطی که قطعه‌ساز با تورم سالانه ۴۸ درصدی دست و پنجه نرم می‌کند و مواد اولیه و ریزقطعات لازم برای تولید خود را با نرخ روز تهیه می‌کند، عملاً موجب از دست رفتن دارایی قطعه‌سازان و همچنین کاهش شدید سرمایه در گردش آنها شده است. به عبارت دیگر، اگر قطعه‌سازی در سال گذشته با ۵۰ میلیارد سرمایه توانسته تعهدات خود را نسبت به خودروساز انجام دهد، امسال به دلیل افزایش نرخ ارز، نرخ تورم و دریافت با تأخیر مطالبات خود، با این مبلغ قادر به انجام تعهدات در مقابل خودروسازان نیست و تقریباً سرمایه در گردش و دارایی خود را از دست داده است. به دلیل پرداخت نکردن به موقع مطالبات از سمت خودروسازان، گردش حساب و معدل حساب قطعه‌سازان کاهش یافته و به همین دلیل هیچ بانکی اکنون به قطعه‌سازان تسهیلات ارائه نمی‌دهد.
رئیس هیات مدیره سیف صنعت اظهار کرد که پس از گذشت سه ماه از سال ۱۴۰۲، خودروسازان هیچ برنامه‌ای برای پرداخت مطالبات قطعه‌سازان ندارند. این شرکت‌ها صرفاً تسهیلات مختلفی از قبیل وثیقه گام سه‌جانبه را مطرح می‌کنند و در همان ابتدای امر مبلغی را از حساب قطعه‌سازان کسر می‌کنند. با این هدف، ظاهراً مطالبات قطعه‌سازان برای مدتی کاهش می‌یابد و قطعه‌ساز نیز زمان زیادی را باید درگیر نامه‌نگاری با بانک باشد که تا امروز هم این مورد نتیجه نداده و حالا باید قطعه‌ساز پیگیر دریافت مبلغی باشد که از حسابش کسر شده است.
مهرداد آلان در ادامه بیان کرد: در چنین شرایطی نیاز است که خودروساز نسبت به بروزرسانی قراردادها سریع‌تر اقدام کند تا شاید در چنین اقتصادی متورم، دارایی و سرمایه در گردش قطعه‌ساز کمتر از دست برود یا سرعت از دست رفتن آن کاهش یابد. همچنین در شرایط فعلی که سرمایه در گردش قطعه‌سازان کاهش یافته، این وظیفه بانک‌ها است که بر اساس حد اعتباری قطعه‌ساز نسبت به اعطای تسهیلات به قطعه‌سازان اقدام کنند و یا خرید دین خودروسازان از قطعه‌سازان را انجام دهند. اما متأسفانه هیچ‌گونه مساعدتی از سوی بانک‌ها صورت نگرفته و قطعه‌سازان با بحران نقدینگی مواجه هستند.
رئیس هیات مدیره سیف صنعت اظهار کرد: آخرین دریافتی این شرکت از مگاموتور در اسفند سال ۱۴۰۱ بوده و اکنون که موعد ۱۲۰ روزه درج‌شده در قرارداد این قطعه‌ساز با مگا موتور فرا رسیده، این شرکت کمتر از ۱۰ درصد مبلغ مطالبات ۱۲۰ روزه خود را دریافت کرده است.
بحران ارز چالش جدی برای قطعه‌سازان
قطعه‌سازان امروزه بسیاری از قطعات پیش‌نیاز تولید خود را از خارج کشور تأمین می‌کنند. به همین منظور نیاز به ارز دارند. از اسفند سال ۱۴۰۱ تا به امروز، قطعه‌سازان با مشکلات جدی در خصوص تأمین ارز داشته و عملاً ارز با نرخ نیمایی یا حتی تالار دوم به آنها اختصاص پیدا نکرده است. به دلیل عدم اختصاص ارز، دو خط تولید کیت کلاچ تیبا و وانت زامیاد سیف صنعت که از خطوط تولید اصلی این شرکت بوده، در آستانه تعطیلی قرار گرفته که این موضوع قطعاً به تیراژ تولید سایپا لطمه وارد می‌کند.
مهرداد آلان بیان کرد: علاوه بر نبود ارز پتروشیمی، تأیید تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی زمان زیادی برده و پس از تخصیص ارز، به دلیل نبود ارز در بانک و حتی ارز تالار دوم، یک ماه مهلت بانک برای دریافت ارز به پایان می‌رسد و قطعه‌ساز مجبور است دوباره تخصیص ارز خود را تمدید کند. با توجه به قانون جدید بانک مرکزی در خصوص بلوکه شدن ۵ درصد در زمان تمدید اول، ۱۰ درصد در زمان تمدید دوم، ۱۵ درصد در زمان تمدید سوم و … عملاً میزان نقدینگی قطعه‌ساز در این شرایط بحرانی تولید باز هم کاهش پیدا می‌کند.
رئیس هیات مدیره سیف صنعت ادامه داد: بسیاری از قطعه‌سازان که با هر تلاشی موفق به تأمین ارز نشده‌اند و در صف طولانی تخصیص ارز قرار گرفته‌اند، از راه‌های دیگری نسبت به خرید ارز اقدام کرده‌اند که این موضوع سبب تأمین ارز با قیمت بالاتر از نرخ مصوب شده و هزینه‌ها را افزایش داده است.
گفتنی است پرداخت دیرهنگام مطالبات قطعه‌سازان، عدم تعدیل به موقع قیمت‌ها و بروزرسانی‌های قرارداد توسط خودروساز، عدم اعطای تسهیلات توسط بانک‌ها به قطعه‌ساز و تأخیر در تخصیص ارز سبب شده که قطعه‌سازان خودرو در سال‌های اخیر رفته‌رفته ضعیف‌تر شوند و اکنون رضایت پرسنل قطعه‌سازان بسیار کاهش یافته است. این موضوع سبب شده که پرسنل فعال در قطعه‌سازی نسبت به حضور در خودروسازی به دلیل دریافت حقوق و مزایا بیشتر تمایل نشان دهند و قطعه‌سازان با مشکل جدی بحران نیروی کار ماهر مواجه شده‌اند.
قطعه‌سازان خودرو به عنوان عضو کلیدی و مهم زنجیره تأمین خودروسازی، نقش مهمی در رشد و پیشرفت این صنعت دارند. در صورتی که با چنین رویکردی با قطعه‌سازان رفتار شود، نمی‌توان انتظار پیشرفت، رشد کیفیت و افزایش تیراژ خودروسازان را در آینده داشت.
