- تصمیم شورای رقابت و مخالفت با حضور کروز
هیئت تجدیدنظر شورای رقابت در رأیی قطعی، حضور شرکت کروز در هیئت مدیره ایران خودرو را غیرقانونی اعلام کرد. این تصمیم بر اساس مواردی مانند دسترسی نامحدود به اطلاعات محرمانه، ایجاد انحصار در تولید قطعات و تحمیل هزینههای اضافی به ایران خودرو استوار است . شورای رقابت همچنین دستور داد سهام کروز در ایران خودرو ظرف دو سال واگذار شود .
واکنش کروز: شرکت کروز این رأی را فاقد «قابلیت اجرا» دانست و ادعا کرد هیچ سهامی در ایران خودرو ندارد. همچنین اعلام کرد به دلیل «استقلال شخصیت حقوقی شرکتها»، این رأی تکلیف مالایطاق است .
- مجمع جنجالی و تخلفات ادعایی
مجمع عمومی ایران خودرو در ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ با حضور نمایندگان گروه کروز و بدون حضور مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره برگزار شد. در این مجمع، سه عضو از پنج عضو هیئت مدیره به شرکتهای وابسته به کروز اختصاص یافت .
اعتراضات علیمردان عظیمی، مدیرعامل سابق ایران خودرو:
وی در نامهای به سازمان بورس، برگزاری مجمع را مغایر با دستور قضایی و فاقد احراز حق رأی سهامداران دانست .
عظیمی اعلام کرد نمایندگان کروز بدون توجه به نامه دادستانی کل کشور، مجمع را به صورت غیرقانونی برگزار کردند .
واکنش سازمان بورس: سازمان بورس اعلام کرد نظارتش بر مجمع مطابق مقررات بوده و هیچ تخلفی مشاهده نشده است. این موضع با مخالفت کمیسیون اصل ۹۰ مجلس روبرو شد که مجمع را خلاف رأی قضاییدانست .
3 .درگیری مدیریتی و اقدامات قضایی
قفل شدن ساختمان ایران خودرو: عظیمی با قفل کردن درهای شرکت، مانع ورود هیئت مدیره جدید شد و متهم به «تصرف عدوانی» گردید .
ورود کمیسیون اصل ۹۰ مجلس: نایبرئیس این کمیسیون، برگزاری مجمع را نقض دستور قضایی خواند و خواستار بررسی تخلفات توسط قوه قضائیه شد .
- قبول موقت دادنامه کروز توسط دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری در حکمی دستور قرار قبولی موقت دادنامه کروز را صادر کرد و بدین ترتیب حکم هئیت تجدیدنظر شورای رقابت مبنی بر غیرقانونی بودن حضور کروز در هیئت مدیره ایرانخودرو را تا بررسی نهایی متوقف کرد.
- 5. انتقادات از نقش کروز و انحصار در صنعت خودرو
اتهامات به کروز: ایجاد انحصار در تولید قطعات، قیمتگذاری غیرمنصفانه و حذف رقبا از جمله اتهاماتی است که به کروز وارد شده است .
نگرانی از خصوصیسازی: برخی کارشناسان معتقدند واگذاری ایران خودرو به کروز به جای بهبود کیفیت، فساد و رانت را افزایش میدهد و پیشنهاد میکنند مدیریت به «تعاونی کارکنان ایران خودرو» سپرده شود .
- 6. چشمانداز آینده و چالشهای پیشرو
تعیین تکلیف مالکیت: با توجه به رأی شورای رقابت، کروز باید سهام خود را واگذار کند، اما اجرای این حکم به دلیل مقاومت کروز و ابهامات قانونی با چالش مواجه است .
واکنش مجلس: نمایندگان مانند محمودی و مالک شریعتی، وزیر اقتصاد را به استیضاح تهدید کردهاند در صورت عدم تمکین به قانون .
نتیجهگیری
پرونده ایران خودرو و کروز نمادی از تعارض منافع، فساد ساختاری، و چالشهای نظارتی در صنعت خودروی ایران است. تصمیمات اخیر شورای رقابت و پیگیریهای قضایی میتواند به شفافسازی کمک کند، اما اجرای واقعی این احکام نیازمند هماهنگی بین قوا و فشار افکار عمومی است. در غیر این صورت، سناریوی تکرار رانتخواری و انحصارطلبی محتمل به نظر میرسد.