واکنش نایب‌رئیس کمیسیون صنایع به واردات قطعات چینی خودرو
سید جواد حسینی‌کیا، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع مجلس، به واردات قطعات چینی خودرو توسط خودروسازان واکنش نشان داد. او که در حمایت از صنعت قطعه‌سازی داخلی سخن می‌گفت، آمار نگران‌کننده‌ای از قیمت و عرضه قطعات چینی ارائه داد و بیان کرد که برخی از قطعات تولید داخل، گاهی تا ۴۵ درصد گران‌تر از نمونه‌های چینی تمام می‌شوند.
دلایل تمایل خودروسازان به قطعات چینی
حسینی‌کیا به این نکته اشاره کرد که «قیمت قطعات چینی به طور کلی ارزان‌تر از قطعات تولید داخل است» و بسیاری از خودروسازان تمایل دارند که قطعات مورد نیاز خود را از چین تأمین کنند، که باعث شده صنعت خودروسازی کشور به نوعی «چینی‌زده» شود. این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که سال گذشته قطعه‌سازان کشور نسبت به ورود قطعات چینی به خطوط تولید خودروسازان ابراز نگرانی کرده بودند.
واردات از چین با ارز نفتی
قطعه‌سازان داخلی معتقدند که خودروسازان با استفاده از ارز حاصل از فروش نفت به چین، قطعات خودرویی خریداری کرده و آنها را به خطوط تولید خود وارد می‌کنند. در این راستا، سال گذشته یکی از اعضای انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو، افشا کرد که ۵۴۴ میلیون دلار برای خرید قطعات چینی ثبت سفارش شده است. خودروسازان، با این حال، به این گزارش واکنش جالبی نشان دادند، به‌طوری که هیچ‌یک از دو خودروساز بزرگ کشور این ادعا را تکذیب نکردند.
چرا قطعات چینی؟
در این میان، سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا خودروسازان کشور به جای قطعات داخلی، قطعات چینی را انتخاب می‌کنند؟ همچنین این سوال به وجود می‌آید که چرا در دو سه سال گذشته که قطعه‌سازان کشور از این وضعیت انتقاد کرده بودند، اقدامی جدی برای کاهش هزینه تولید و جلب رضایت خودروسازان صورت نگرفته است.
هزینه تولید بالاتر در ایران
واقعیت این است که هزینه تولید قطعات چینی به مراتب ارزان‌تر از تولیدات داخلی است. طبق گفته حسینی‌کیا، قطعات داخلی در مقایسه با نمونه‌های چینی ۴۵ درصد گران‌تر تمام می‌شوند. هزینه‌های تولید در ایران به دلایل مختلفی مانند قیمت بالای مواد اولیه، دستمزد نیروی کار، هزینه‌های انرژی و مشکلات زیرساختی معمولاً بالاتر از چین است. از سوی دیگر، شرکت‌های چینی به دلیل تولید انبوه و بهره‌مندی از مزایای اقتصاد مقیاس می‌توانند هزینه‌های تولید خود را کاهش دهند.
چالش‌های تولید داخلی
در ایران، بسیاری از مواد اولیه وارداتی هستند و نوسانات نرخ ارز، تحریم‌ها و هزینه‌های گمرکی باعث افزایش هزینه‌ها می‌شوند. با این حال، برخی از تولیدکنندگان داخلی مدعی هستند که قطعات داخلی از کیفیت بالاتری برخوردارند، اما این ادعاها از سوی خودروسازان تأیید نمی‌شود و آنها معتقدند که در مواردی، قطعات چینی حتی کیفیت بهتری دارند.
رقابت‌پذیری پایین و پیشرفت چینی‌ها
یکی از دلایل دیگر برتری قطعات چینی به قطعات داخلی، انحصار در صنعت قطعه‌سازی ایران است. در بسیاری از موارد، انحصار بازار یا حمایت‌های دولتی از تولیدکنندگان داخلی باعث شده که رقابت‌پذیری در این بخش کاهش یابد و قیمت‌ها افزایش یابد. همچنین، در سال‌های اخیر تولیدکنندگان چینی پیشرفت‌های چشمگیری در فناوری و استانداردهای تولید داشته‌اند و بسیاری از قطعه‌سازان چینی اکنون تولیدات خود را مطابق با استانداردهای بین‌المللی عرضه می‌کنند. این در حالی است که قطعه‌سازان ایرانی با مشکلات زیادی مواجهند و نمی‌توانند قطعات با قیمت مناسب تولید کنند.
