در حالی که معاونت توسعه بازرگانی وزارت صمت خواستار تخصیص ردیف ارزی برای واردات لوازم یدکی خودروهای وارداتی و مونتاژی شده است، این درخواست در شرایطی مطرح می‌شود که قبل از حذف ارز نیمایی، چنین ردیفی وجود نداشت. یازدهم دی‌ماه، سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صمت در نامه‌ای به رئیس سازمان توسعه تجارت خواستار تخصیص سهمیه ارزی جدید برای واردات لوازم یدکی شد. این درخواست که به نظر می‌رسد از سوی مونتاژکاران و واردکنندگان خودرو پیگیری شده، در حالی مطرح است که طبق قانون، این شرکت‌ها باید خدمات پس از فروش و تامین قطعات را خود انجام دهند.
تفکیک ارز لوازم یدکی از واردات خودرو
سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صمت در نامه خود به رئیس سازمان توسعه تجارت اشاره کرده که سهمیه ارزی عمدتاً برای واردات خودرو به صورت CBU و CKD اختصاص یافته و برای واردات لوازم یدکی تخصیص ارزی پیش‌بینی نشده است. موسوی تأکید کرده که عدم تخصیص ارز برای واردات لوازم یدکی ممکن است مشکلاتی ایجاد کند، مخصوصاً که کمبود قطعات خودروهای مونتاژی مدت‌هاست به معضلی برای خریداران تبدیل شده است.
دلیل درخواست تخصیص ارز برای لوازم یدکی
در رابطه با همزمانی حذف ارز نیمایی و درخواست تخصیص ارز برای واردات لوازم یدکی، دو سناریو مطرح است. یک کارشناس معتقد است که با حذف ارز نیمایی و از بین رفتن منافع برخی ذی‌نفعان، مونتاژکاران و واردکنندگان درخواست تخصیص ارز برای لوازم یدکی را مطرح کرده‌اند تا از طریق این ارز بیشتر، اختلاف قیمت ارز دریافتی با نرخ واقعی ارز جبران شود. سناریوی دیگر این است که مشکل ارزی واقعا واردات لوازم یدکی را دچار مشکل کرده و واردکنندگان خودرو برای حل این چالش از وزارت صمت درخواست کمک کرده‌اند.
مشکلات تامین لوازم یدکی خودروهای وارداتی
سید احمد حسینی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران، اظهار می‌کند که مشکلات مربوط به عدم‌تامین قطعات خودروهای مونتاژی، از جمله لوازم یدکی خودروهای چینی، سال‌هاست که در بازار وجود دارد. به گفته او، با حذف ارز نیمایی، برخی از مونتاژکاران ممکن است از این وضعیت سوءاستفاده کنند و مسئولیت‌های خود را در تامین قطعات به گردن دولت بیندازند. حسینی تأکید می‌کند که تامین قطعات خودرو، به‌ویژه قطعات پرمصرف، از جمله لنت و لوازم جلوبندی، بیشتر در دست واردکنندگان است، اما تامین قطعات کم‌مصرف همچنان مشکل‌ساز است.
چالش‌های بیشتر در آینده
حسینی همچنین می‌گوید که قطعات یدکی برای خودروهای وارداتی که هنوز به‌طور گسترده در بازار وجود ندارند، در صورت بروز مشکلات یا تصادفات، به سختی تأمین می‌شود. وی بر این باور است که با گذر زمان، احتمال بروز مشکلات برای خودروهای وارداتی بیشتر خواهد شد و با عدم‌تأمین قطعات یدکی، کار برای خریداران سخت‌تر می‌شود.
نتیجه‌گیری
به طور کلی، کمبود قطعات یدکی نه‌تنها باعث افزایش قیمت این قطعات در بازار شده، بلکه موجب نگرانی خریداران خودروهای وارداتی و مونتاژی برای تأمین قطعات مورد نیازشان شده است. حل این مشکل در کوتاه‌مدت نیازمند اقدامات فوری از سوی دولت و فعالان بازار است، در حالی که در بلندمدت با تثبیت سیاست‌های ارزی و بهبود نظارت، بخشی از این مشکلات قابل حل خواهد بود.
