شرایط تامین مالی بنگاههای صنعتی تا جایی پیش رفته که در سال رونق تولید، به بزرگترین معضل صنعتگران تبدیل شده است.
تامین مالی صنایع در ایران بسیار کند پیش می رود. این موضوعی است که مدیران و فعالان صنعتی کشور بر آن تاکید دارند و دلایل آن را بنگاهداری بانکها، تغییرات نرخ بهره، کوتاهی بازه زمانی بازپرداخت وامهای کوچک، اتخاذ سیاستهای نادرست مالی و بیتوجهی به امر تولید میدانند.
نکته مهم اینجاست که آمار مشخصی در زمینه رشد میزان پرداختی به هر بخش به تفکیک وجود ندارد و نمیتوان این موضوع را بهدرستی تشخیص داد که این رشد آماری، مربوط به خانوارها، خدمات، بازرگانی، مسکن و ساختمان، صنعت و معدن، کشاورزی یا دیگر بخشها بوده است.
افزایش نرخ بهره، کار را برای تولید و دریافت تسهیلات تولید، سخت کرده است.
در ایران، بانکها وامی به تولیدکننده پرداخت نمیکنند و اگر افراد با گذراندن هفتخوان دریافت تسهیلات، موفق به دریافت وام شوند، این وام با بهره بالا و در بازه زمانی کوتاه، اعطا میشود.
تامین مالی فقط یک شعار است. مشکل بزرگ ما بانکهایی هستند که کمکی به تولیدکنندگان نمیکنند. در همه جای دنیا بانکها به تولیدکنندگان یاری میرسانند تا با دریافت تسهیلات بلندمدت و با بهره کم، چرخ کار خود را بچرخانند.
موضوع تامین مالی باعث تعلل در اجرای طرحها، گسترش صنایع و افزایش راندمان کاری شده است. سید علیرضا بنیهاشمی با تاکید بر این موضوع معتقد است که بدون تامین مالی، راهی برای گسترش صنعت کشور وجود ندارد.
سید علیرضا بنیهاشمی، رئیس خانه صنعتکاران ایراندر خصوص وضعیت تامین مالی صنایع کشور اظهار کرد: یکی از مشکلات جدی حوزه صنعت که بالغ بر 16هزار تولیدی عضو مجموعه ما به آن اذعان دارند و روزانه از آن گلایه میکنند، تامین مالی و کمبود نقدینگی است. حدود 80درصد مشکل صنعت کشور در حال حاضر، موضوع تامین مالی است که باعث تعلل در اجرای طرحها، گسترش صنایع و افزایش راندمان کاری شده است. مانع اصلی توسعه، بحث نبود سرمایه در گردش است و طرحهای ملی که هریک میتواند به نوعی مانع خروج ارز از کشور شود و به ارزآوری نیز کمک کند، با اختلال در روند فعالیت خود مواجه است. متاسفانه این پروژهها در صفهای انتظار طرحهایی مانند بهینیاب و طرح تام بوده و به تازگی برخی از صنایع ما درحال دریافت تسهیلات هستند. سیاست بانک مرکزی در حوزه تولید، سیاستی انقباضی برای کنترل تورم است و این تناقضی عجیب است.
او افزود: بسیاری از بانکها در این مدت به صورتی ناچیز اقدام به تامین مالی تولید کردهاند و آن مقدار نیز با مشقت فراوان بوده است. تامین مالی و تامین سرمایه از بورس هدف ما در خانه صنعتکاران است و در تلاش هستیم برای دستیابی به آن اقدام کنیم. تاکنون موفق شدهایم چند پروژه را با این روش تامین مالی کنیم. تامین نقدینگی از مسیر بورس بهتر از بانکهاست و پروژههای کلان که نیازمند مبالغ قابلتوجهی هستند، توسط بورس تامین مالی شدهاند. بنیهاشمی تصریح کرد: تامین نقدینگی، چه برای سرمایه در گردش و چه طرحهای دیگر، برای اعضای ما چیزی حدود صفر بوده و اگر مبلغی به تولیدکنندگان پرداخت شده، مبالغی کوچک بوده است. مبالغی چون 100 و 50 میلیارد برای صنعتکاران دستنیافتنی است. سیاست انقباضی بانکها در حق تولید سیاست مناسبی نبوده است. بخشی از مجموعههای تولیدی در همین مدت با تعدیل نیرو مواجه شدهاند؛ چون نتوانستهاند سرمایه در گردش خود را تامین کنند و تولید خود را رونق بخشند. بانکها نیز در این زمینه همکاری نکردهاند و در حوزه طرحهای ثابت هیچ کمکی به تولید نشده و به عبارتی در حوزه سرمایه در گردش در حق تولیدکنندگان ظلم شده است. او افرود: بحث تامین مالی برای سرمایهگذاران بسیار مهم است. انتشار اوراق گام در دستور کار بانکمرکزی قرار گرفته است؛ اما این موضوع آزمون و خطاهایی داشت و باعث شد تولیدکنندگان آشنایی و رغبتی نسبت به این موضوع نداشته باشند. اگر این موضوع بهخوبی جا بیفتد، میتواند جایگزین خوبی برای مدیریت مالی حوزه تولید باشد؛ اما به هر حال ضعفهای اجرایی باعث میشود نیازمند کار کارشناسی به مراتب بیشتری باشیم. در نتیجه برخی از اقدامات صورتگرفته، نتیجه مثبتی نداشته است.