صدمین شماره از گزارش‌‌‌های ماهانه شاپرک نشان می‌دهد که در مهرماه ارزش تراکنشها از‌هزار هزار میلیارد تومان فراتر رفته؛ برای این حجم مبادله، بیش از ۴ میلیارد و ۱۳۰ میلیون تراکنش در مهرماه صورت گرفته است. به این ترتیب در مهرماه حجم معاملات شاپرک به ۱۵درصد از کل نقدینگی موجود در اقتصاد کشور رسید. اگر چه ارزش اسمی تراکنشهای مهر نسبت به شهریور افزایشی بوده اما این روند با تعدیل تورم نیز همچنان مثبت است؛ بر این اساس ارزش حقیقی تراکنشهای مهرماه نسبت به ماه پایانی تابستان معادل ۰.۳۶درصد رشد را به ثبت رسانده است.
این آمار در مقایسه با مهر سال گذشته نیز افزایشی است و معادل 45درصد رشد داشته است؛ تعدیل تورم نیز اثری بر روند مثبت مهرماه نداشته و با احتساب تورم، حجم تراکنشها به صورت نقطه به نقطه بیش از 4درصد افزایش را تجربه کرده است. بر اساس این اطلاعات منتشر شده، 95درصد از تراکنشها کمتر از 600 هزار تومان یا کمتر از 12 دلار بوده است. این گزارش شاپرک اطلاعات بیشتری را درباره حجم و تعداد تراکنشها به تفکیک استان‌‌‌های کشور در خود گنجانده است. به نظر می‌رسد مقررات مالیاتی جدید تاثیر خود را بر تعداد کارتخوان‌‌‌های کشور نشان داده و تعداد کارتخوان‌‌‌های فروشگاهی نزولی بوده است.
تراکنشهای بانکی به کمک ابزارهای پرداخت یکی از مهم‌ترین امور روزمره انسان‌‌‌‌‌‌ها محسوب می‌‌‌شوند. به کمک ابزارهای پرداخت اعتبار از شخصی به شخص دیگر منتقل شده و عملیات انتقال اعتبار بدون دخالت فیزیکی اسکناس‌‌‌‌‌‌ها صورت می‌‌‌‌‌‌پذیرد. به همین منظور سامانه شبکه الکترونیک پرداخت کارتی، یا به اختصار شاپرک، پدید آمده تا با یکپارچه‌‌‌سازی ارائه‌‌‌‌‌‌دهندگان خدمات پرداخت کارتی، سرعت و امنیت انتقال اعتبار را افزایش دهد. از آنجا که تقریبا تمامی بانک‌ها و موسسات مالی موجود در ایران به این شبکه متصل بوده و خدمات خود را بر بستر آن ارائه می‌دهند، بررسی گزارش‌‌‌های این شبکه می‌تواند اطلاعات خوبی را از عملکرد بخشهای مختلف شبکه پرداختی کشور ارائه دهد. شاپرک در گزارش مهرماه 1402، که صدمین شماره از این گزارش‌‌‌هاست، عملکرد بانک‌ها در این دوره را مورد بررسی قرار داده است.
اگر به طور خلاصه بخواهیم تراکنشهای اولین ماه پاییز را گزارش کنیم، بدون شک نسبت ارزش تراکنشها به نقدینگی یکی از شاخص‌های مهم است. بر این اساس در مهرماه ارزش تراکنشهای شاپرک به بیش از 1 میلیون میلیارد تومان رسید تا نسبت آن به نقدینگی عدد 14.8 را ثبت کند. این افزایش در حالی اتفاق افتاده که نسبت اسکناس و مسکوک به نقدینگی در این مدت کاهش یافته است. به طور کلی تعداد تراکنشهای شاپرکی در مهرماه به بیش از 4 میلیارد و 132 میلیون عدد رسید. با این حال ارزش تراکنشها چه به طور اسمی و چه به شکل حقیقی از شهریور ماه کمتر بود. اما با نگاهی به آمار نقطه به نقطه می‌توان دریافت که ارزش تراکنشها چه به صورت اسمی و چه به صورت حقیقی افزایش داشته است. به طور کلی اصلی‌‌‌ترین ابزار پذیرش تراکنشهای شاپرکی کارتخوان‌‌‌های فروشگاهی هستند که به طور ویژه در استان‌‌‌های تهران، اصفهان، فارس و خراسان رضوی بیشترین تعداد را دارند.
در میان ابزارها و پایانه‌‌‌های شاپرکی، تنها کارتخوان‌‌‌ها هستند که می‌توانند از نظر جغرافیایی مورد طبقه‌‌‌بندی قرار بگیرند. علت این امر به این نکته بازمی‌گردد که ابزارهای پذیرش موبایلی و اینترنتی لزوما به منطقه یا استان خاصی تعلق نداشته و از سایر مناطق کشور نیز می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. استان‌‌‌های تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و خوزستان به ترتیب بیشترین تعداد کارتخوان فروشگاهی فعال در سطح کشور را دارند. نکته جالب اینجاست که به غیر از خوزستان، تمام استان‌‌‌های مذکور در مهر ماه شاهد کاهش تعداد دستگاههای کارتخوان خود بودند. تهران بیشترین افت را تجربه کرد و بیش از 15هزار و 600 کارتخوان از آمار این استان کاسته شد. این روند کاهش در تمام استان‌‌‌های کشور، به جز کرمانشاه و خوزستان به وقوع پیوسته است. افزایش تعداد دستگاههای کارتخوان در این دو استان نیز ناچیز بوده؛ برای مثال در کرمانشاه تنها 795 کارتخوان نسبت به ماه قبل افزوده شده است.
