گزارش اخیر پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ایران نشان میدهد که رشد شاخص تولیدات صنعتی شرکتهای بورسی کشور در آذرماه 1403 با کاهش 4.6 درصدی نسبت به سال قبل روبهرو بوده است. این روند کاهشی، پس از گذشت دو فصل متوالی افت تولید، وضعیت هشداردهندهای را برای صنایع مختلف کشور به تصویر میکشد.
بررسی آمارها حاکی از آن است که صنایع مختلفی تحت تأثیر محدودیتهای انرژی از جمله گاز و برق دچار افت شدید تولید شدهاند. از سوی دیگر، کاهش تقاضای داخلی، نوسانات نرخ ارز، مشکلات دسترسی به مواد اولیه، و محدودیتهای صادراتی بهعنوان عوامل اصلی در کاهش تولید تأثیرگذار بودهاند.
افت تولید در صنایع کلیدی:
در بین صنایع مختلف، صنعت خودرو و قطعات با کاهش تولید 19.5 درصدی در آذرماه بیشترین ضربه را متحمل شده است. این در حالی است که صنایع فلزات اساسی و کاغذ نیز افت قابلتوجهی را تجربه کردهاند. از سوی دیگر، برخی بخشها مانند صنایع محصولات شیمیایی و لاستیک و پلاستیک توانستهاند رشد نسبی را ثبت کنند و از این بحران تا حدودی مصون بمانند.
کاهش موجودی انبارها و پیامدها:
یکی از نکات برجسته گزارش، کاهش موجودی انبار محصولات نهایی در برخی صنایع است. این موضوع میتواند ناشی از محدودیت عرضه و همچنین افزایش تقاضا برای برخی کالاها باشد. بااینحال، این روند در کوتاهمدت میتواند منجر به افزایش فشار بر زنجیره تأمین صنایع شود.
نگاه به آینده:
کارشناسان اقتصادی معتقدند در صورت ادامهدار بودن محدودیتهای انرژی و مشکلات زیرساختی، امکان افزایش رکود در فصل زمستان نیز وجود دارد. برطرف کردن موانع تولید، تسهیل شرایط ارزی، و بهبود زیرساختهای انرژی از جمله راهکارهایی است که میتواند به بازگشت رشد صنعتی کشور کمک کند.