با توجه به اینکه دفع غیراصولی پسماند روغنموتور میتواند آبهای سطحی و زیرزمینی را تا بیش از یک میلیون برابر حجم خود آلوده کند، محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به تولید مخلوط آسفالت مبتنی بر این پسماند شدند.
بر اساس نتایج تستهای انجامشده، میزان انتشار آلایندههای این محصول نهایی کمتر از حد مجاز تعیینشده بوده است.
علیرضا علیاکبری، دانشآموخته دکترای دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست این دانشگاه، در اینباره اظهار کرد که سالانه حدود ۲۰ هزار تن پسماند از تصفیه روغنموتور تولید میشود. این پسماند که به “لجن اسیدی” معروف است، از اسید سولفوریک، تراشههای موتور وسایل نقلیه، پلیمرهای سوخته و مقدار کمی روغن موتور مستعمل تشکیل شده است.
استفاده از پسماند روغنموتور در روسازی جادهها
وی با اشاره به اینکه به دلیل غلظت بالای فلزات سنگین و اسیدی بودن، “لجن اسیدی” جزو پسماندهای خطرناک طبقهبندی میشود، افزود: «مطالعات نشان دادهاند که در صورت دفع غیراصولی، این پسماند میتواند آبهای سطحی و زیرزمینی را تا بیش از یک میلیون برابر حجم خود آلوده کند، که این مسئله تهدیدی جدی برای محیطزیست است.»
علیاکبری همچنین از هزینههای بالای دفع بهداشتی این پسماند سخن گفت و تصریح کرد: «ارائه راهکارهایی که علاوه بر دفع بهداشتی، هزینهها را نیز کاهش دهد، میتواند بهعنوان یک پاسخ مناسب به چالشهای موجود در صنعت تصفیه روغنموتور مطرح شود. یکی از این راهکارها استفاده از پسماند روغنموتور در تولید مخلوط آسفالتی است.»
این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطرنشان کرد: «از آنجایی که دفع بهداشتی این پسماند هزینهبر است و از نظر زیستمحیطی اهمیت بالایی دارد، اقتصادی کردن فرآیند تولید روغنموتور تصفیهشده در کنار رعایت استانداردهای زیستمحیطی امری ضروری است. این تحقیق با سادهسازی فرآیند دفع پسماندها و ارائه روشهای کارآمد، نه تنها معضل صنایع تصفیه روغنموتور را حل کرده، بلکه با استفاده از محصول نهایی بهعنوان بخشی از مصالح آسفالتی، خواص مخلوط آسفالتی را در برابر خرابیهای شیارشدگی، حساسیت به رطوبت و ترکخوردگی دمای پایین بهبود بخشیده است.»
به گفته این محقق، به دلیل ساختار پیچیده پسماندهای روغنموتور، در این تحقیق بهطور گام به گام پیشرفت صورت گرفت و هر گام از این پژوهش به تعیین مسیر و رویکرد گامهای بعدی کمک کرد.
در اولین گام، مراکز اصلی تصفیه روغنموتور شناسایی شدند و میزان تولید سالانه پسماندها، تنوع و مولفههای شناسایی و تفکیک این پسماندها تعیین گردید. سپس با استفاده از آزمایشهای شیمیایی و عملکردی، رفتار نمونهها تحلیل و نتایج امیدوارکنندهای به دست آمد که منجر به تولید محصولی با ارزش برای بهبود خواص مخلوط آسفالتی شد. علیاکبری همچنین استفاده از آهک برای خنثیسازی پسماند اسیدی و جایگزینی محصول خنثیشده بهدستآمده با مصالح سنگی در تولید مخلوط آسفالتی را از دستاوردهای این پژوهش برشمرد و افزود: «این یافتهها میتواند در کارخانههای تصفیه روغنموتور بهعنوان کاربردی جدید برای مدیریت پسماندها مورد استفاده قرار گیرد.»