موج هیجانات سیاسی سبب شد که بورس تهران در شرایطی سرخ‌پوش شود که شاخص‌کل با افت بیش از یک درصدی، کانال ۲.۸ میلیون واحدی را از دست داده و ارزش بازار سهام به حدود ۱۱۰ میلیارد دلار رسید. واکنش منفی سهامداران موجب شد تا با وجود ارزندگی قیمت سهام، در دو روز معاملاتی اخیر، ۳.۵ همت سرمایه از بازار سهام خارج شود. حواشی اخیر ایران‌خودرو نیز نقش مهمی در افت بیشتر نماگرها داشت، اما سوال اصلی این است که چرا با وجود رشد قیمت دلار و سیگنال‌های مثبت از بازار و متغیرهای بنیادی، بازار سهام همچنان رونق نمی‌گیرد.
بورس تحت تاثیر سیاست
با اینکه شاهد خروج سنگین پول از صندوق‌های درآمد ثابت هستیم، اهالی بورس همچنان از ورود سرمایه به این بازار اجتناب می‌کنند. علت اصلی این امر، تاثیر عمده عوامل سیاسی در معاملات کوتاه‌مدت است. با این حال، در افق بلندمدت، رشد قیمت ارز ممکن است مانع از افت بیشتر بورس شود، به‌ویژه اینکه کانال ۲.۸ میلیون واحدی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
حواشی ایران‌خودرو
ایران‌خودرو، بزرگترین خودروساز ایران، تاثیر زیادی در هیجانات منفی بازار دارد. حواشی مربوط به واگذاری این شرکت به کروز و نحوه برگزاری مجمع، تلاطم‌هایی را در بازار ایجاد کرده است. در شرایطی که ریسک‌های سیاسی در حال افزایش است، مدیریت یکی از صنایع بزرگ بورسی می‌تواند مانع از بازگشت اعتماد عمومی به بازار سهام شود. روز گذشته خبری مبنی بر عدم تایید واگذاری ایران‌خودرو به کروز توسط شورای رقابت، موجب نوساناتی در بازار شد. در عین حال، سازمان بورس این واگذاری را تایید کرده است. ابهامات در صنعت خودرویی که همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در روندهای بازار ایفا کرده است، می‌تواند بر ریسک‌های موجود در بازار اثر بگذارد.
چرا کانال ۲.۸ مهم است؟
از منظر تکنیکال، شاخص بورس بارها با از دست دادن کانال ۲.۸ میلیون واحد بدون تثبیت زیر این محدوده، بازگشت قیمتی قابل‌توجهی را تجربه کرده است. روز سه‌شنبه برای چهارمین بار این کانال حساس از دست رفت، اما پیش‌بینی می‌شود که بورس تهران به این محدوده بازگردد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهند که ریسک‌های سیاسی و اظهارات مقامات آمریکا و ایران در خصوص مذاکرات، اعتبار این حمایت تکنیکال را زیر سوال برده است. غلبه هیجانات منفی بدون بازگشت محرک‌های مثبت، می‌تواند بورس تهران را به پایین‌تر از این کانال کشاند. در حالی که قیمت دلار تا ۹۰ هزار تومان نیز افزایش یافته است، اما دلار توافقی، که نماینده صنایع بورسی است، همچنان حدود ۶۷ هزار تومان معامله می‌شود. جبران این شکاف قیمتی می‌تواند تاثیرات مثبتی بر بازار سهام بگذارد.
کسب و کارهای متوسط و کوچک
شرط عبور از شاخص ۳ میلیونی فاصله میان دلار نیما و ارز در بازار آزاد به حدی زیاد شده که برای سهامداران قابل قبول نیست. این شکاف به بیش از ۳۵ درصد رسیده است. هیجانات در بازار ارز نیز سیگنال منفی به بورس ارسال می‌کند. پر شدن فاصله قیمتی دلار توافقی با دلار بازار آزاد، می‌تواند بورس را به حرکت درآورد. این شکاف بعد از رشد ۶۰ درصدی دلار توافقی از ابتدای سال، نگرانی‌هایی برای بورسی‌ها ایجاد کرده است. اما اگر اوضاع سیاسی آرام گیرد و تنش‌ها کاهش یابد، این شکاف احتمالا جبران خواهد شد. بنابراین، برای عبور از وضعیت نامشخص کنونی بورس، لازم است که اوضاع سیاسی بهبود یابد. برای رسیدن به شاخص ۳ میلیون واحدی، علاوه بر کاهش ریسک‌های سیاسی، باید ابهامات موجود در صنایع بزرگ بازار رفع شود.
خروج پول از بازارها
بازارهای سرمایه‌گذاری شامل صندوق‌های درآمد ثابت، سهام و صندوق‌های طلا در روز سه‌شنبه شاهد خروج پول بودند. خروج سنگین پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت در دو روز اخیر نشان‌دهنده این است که انتظارات تورمی به حدی بالا رفته که سود صندوق‌های درآمد ثابت جذاب نیست. این پول‌ها احتمالاً به بازارهایی جذب خواهند شد که امنیت بالا در کنار سود بیشتر را پیشنهاد می‌دهند. طی یک هفته اخیر، ورود پول‌های حقیقی به صندوق‌های طلا رکورد زده است، که نشان‌دهنده تمایل به سرمایه‌گذاری در طلا است. در همین راستا، خروج پول از بازار سهام نیز به رونق بازار طلا کمک کرده است. با کاهش قیمت دلار، صندوق‌های طلا نیز با خروج پول روبه‌رو شدند. این روند به نظر می‌رسد که تقویت‌کننده این دیدگاه است که دلار و طلا در حال حبابی شدن هستند. همچنین، بازار سهام نیز در وضعیت فعلی توان حرکت زیادی ندارد. به نظر می‌رسد پول‌های سرگردان منتظرند تا با آرام‌شدن اوضاع سیاسی وارد بازار سهام شوند، بازاری که با P/E زیر ۷ واحدی معامله می‌شود، یا در صورت عدم بهبود وضعیت بورس، به دنبال کسب بازدهی در بازار طلا خواهند بود.
