با نزدیک شدن به مرحله نهایی واگذاری دومین خودروساز بزرگ کشور، رقابت بر سر تملک سهام تودلی سایپا وارد مرحله‌ای بی‌سابقه و پرچالش شده است. تحرکات گسترده خریداران، از ائتلاف‌های صنعتی و بانکی تا حضور سرمایه‌گذاران پرنفوذ، صحنه را به عرصه‌ای برای قدرت‌نمایی مالی و سیاسی تبدیل کرده است.
در یکی از مهم‌ترین تحولات اخیر، ائتلاف رسمی میان شرکت کرمان موتور و بانک شهر در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ با هدف تصاحب بلوک مدیریتی سایپا، با امضای یک تفاهم‌نامه علنی شد. این تفاهم‌نامه قرار است چارچوبی برای تأمین مالی، مشارکت در مدیریت پس از تملک و هماهنگی‌های صنعتی میان طرفین ایجاد کند. اما تنها چند ساعت پس از علنی شدن این همکاری، صحنه رقابت با ورود یکی از سرمایه‌گذاران سرشناس و بحث‌برانگیز دگرگون شد.
این سرمایه‌گذار که سال‌ها در حوزه‌های لجستیک، حمل‌ونقل و خدمات مالی فعالیت داشته و پیش‌تر نیز نامش به‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی خرید سهام سایپا مطرح شده بود، با اظهاراتی صریح و طعنه‌آمیز، ائتلاف‌های رقیب را فاقد پشتوانه مالی کافی خواند. او در بیانیه‌ای غیررسمی اما اثرگذار، رقم پیشنهادی خود برای خرید را نیز اعلام کرد: ۲ میلیارد دلار نقد، رقمی که نه‌تنها چند برابر گمانه‌زنی‌های پیشین بود، بلکه به‌نوعی به عنوان کف قیمت ورود به رقابت تلقی شد.
این عدد غافلگیرکننده، بسیاری از معادلات رقابت را تغییر داد و نشان داد که این واگذاری بیش از آنکه صرفاً یک معامله صنعتی باشد، صحنه‌ای از جدال قدرت‌های اقتصادی و حتی سیاسی است. تحلیلگران معتقدند ورود این عدد به معادله، حامل پیامی روشن برای سایر مدعیان و حتی تصمیم‌سازان دولتی است: رقابت جدی آغاز شده و بدون منابع مالی چشمگیر، راهی به جلو وجود ندارد.
از سوی دیگر، خبرهایی نیز از تلاش سایر گروه‌ها برای مقابله با این سرمایه‌گذار قدرتمند به گوش می‌رسد. زمزمه‌هایی از تشکیل کنسرسیوم‌هایی میان هلدینگ‌های فولادی، نهادهای مالی بانکی و حتی برخی مجموعه‌های شبه‌دولتی، گویای آن است که هیچ‌کس مایل نیست میدان رقابت را به‌راحتی واگذار کند. این رقابت همزمان به نوعی بازتاب‌دهنده نگرش‌های مختلف درباره آینده صنعت خودرو، نحوه مدیریت بنگاه‌های بزرگ و نقش‌آفرینی دولت در اقتصاد صنعتی کشور نیز هست.
در بازار سرمایه نیز نشانه‌هایی از اثرگذاری این تحولات به چشم می‌خورد. نمادهای گروه خودرویی، به‌ویژه «خساپا»، طی روزهای گذشته با افزایش حجم معاملات و رشد قیمت مواجه شده‌اند. فعالان بازار سرمایه این روند را ناشی از خوش‌بینی به واگذاری آتی و اثرات احتمالی آن بر ارزش دارایی‌های شرکت می‌دانند.
به نظر می‌رسد آنچه در ماه‌های آینده رخ خواهد داد، نه‌فقط یک انتقال مالکیت ساده، بلکه نقطه عطفی در تاریخ صنعت خودرو ایران باشد. سرنوشتی که علاوه‌بر تأثیرگذاری بر ساختار مدیریتی سایپا، مسیر آینده خصوصی‌سازی، رقابت‌پذیری صنعتی و حتی شکل‌گیری بلوک‌های قدرت جدید اقتصادی را نیز تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.
