به گزارش سایپانیوز، در جهانی که هر روز از لحاظ محیط زیستی به سمت عدم ثبات پیش می رود، داشتن خودرو و رانندگی به بخش جدائی ناپذیر زندگی مردم شهر نشین تبدیل شده است.
روز 19 سپتامبر پاریسی ها پای پیاده به خیابان ها آمدند تا «تنفس بدون خودرو در پاریس» یا Paris respire sans voiture را جشن بگیرند. خیابان های پلاس دو لتوا و شانزه لیزه از ساعت 11 صبح تا 6 شب برای خودروها ممنوع شده بود.
از سال آینده در پاریس زون های ترافیکی خاصی تعریف خواهند شد که در آن ابتدا از روزهای تعطیل یکشنبه خیابان های بدون خودرو خواهیم داشت و به تدریج این زمان ها بیشتر و دائمی تر خواهند شد و شاید خودروهای اورژانس، تاکسی ها و دوچرخه و اسکوترها همچنان اجازه عبور داشته باشند.
محدود کردن تردد خودروها در برخی از نقاط شهر، خیلی دور از انتظار یا دور از ذهن نیست، شهرهای زیادی در اروپا وجود دارند که اقدام های مشابهی انجام داده اند. حتی شهرهای کوچکی مثل نورویچ در بریتانیا هم در مرکز شهر، عبور و مرور خودروها را در برخی خیابان ها قدغن کرده است.
شهر پوتودرا Pontevedra در اسپانیا که در جنوب غربی گالاسیا قرار دارد، از سال 1999 مرکز شهر و بافت های قدیمی را پیاده رو کرده و دیگر اجازه ورود و خروج خودرو نمی دهد. این شهر اولین شهر در اروپا بود که برای اولین بار نقشه حساب شده ای به نام مترومینوتو Metrominuto منتشر کرد و به خوبی به گردشگران نشان می داد که چند دقیقه پیاده به مقصدهایشان می رسند. به این وسیله آنها را تشویق می کرد که همه جا را با وسایل نقلیه نروند. چنین کاری در شهرهای دیگر اروپا مثل پوزنان Poznan، تولوز Toulouse و زاراگزا Zaragoza هم الگوبرداری شد.
اما شاید بهترین الگوی اجرا شده در اتحادیه اروپا که مثال زدنی شده است شهر «لوبلیانا» پایتخت اسلونی است که از سال 2017 «چشم انداز 2025» تعریف کرد و پیشنهادهای بی نظیری برای سبزتر و پاک تر و پایدارتر شدن شهر ارائه داد. امید آنها این بود که این طرح به خوبی اجرا شده و به شهرهای دیگر اروپا هم سرایت کند.
ابتدا شهر بدون خودروی «لوبلیانا» از مرکز شهر شروع کرد. شبکه های مسیر ویژه دوچرخه گسترش یافت و شبکه های حمل و نقل عمومی بهبود پیدا کرد. در سال 2016 کمیسیون اروپایی، شهر لوبلیانا به عنوان پایتخت سبز قاره [اروپا] انتخاب شد.
ابتدا اعتراض هایی از سوی ساکنان شهر به خاطر دشواری رفت و آمد به منازل و محل کارشان ایجاد شد اما شهردار وقت زوان یانوویچ Zoran Jankovic در برابر مخالفت ها مقاومت به خرج داد. به تدریج ساکنان شهر خود را با وضعیت جدید وفق دادند. برخی هم دوچرخه خریدند و از وسایل عمومی استفاده کردند.
یکی از چالش های ویژن 2025، خیابان اصلی به نام اسوونسکا سستا بود که از میان پایتخت می گذرد و از لحاظ گردشگری اهمیت ویژه ای دارد. این خیابان انواعی از بناهای تاریخی و فرهنگی را در خود جای داده است. ضمن آن که کسب و کار مردم محل به آن گره خورده است. Saša Poljak Istenič یکی از اساتید دانشگاه در این باره می گوید: گویی شهردار شلوغ ترین خیابان شهر را به اتاق نشیمن تبدیل کرده است.
همچنین در این شهر ناوگانی به نام «کاوالیر» Kavalir تعریف شده که متشکل از خودروهای برقی است و سرعت پایینی دارد و استفاده از آن رایگان بوده و برای تسهیل امور در نظر گرفته شده است.
این را هم باید در نظر گرفت که شهر لوبلیانا با 300 هزار نفر جمعیت قابل مقایسه با کلان شهری مثل پاریس با 2 میلیون جمعیت نیست. با این حال تغییرات در یک دهه گذشته طوری در شهر لوبلیانا جا افتاده که کسی دلش برای دوران جولان خودروهای شخصی تنگ نمی شود.
این استاد دانشگاه یک موضوع را خیلی مهم می داند این که مسئولان شهری، به خوبی اهداف و برنامه ریزی ها را به اطلاع ساکنان و مقیمان برسانند. مردم ممکن است در ابتدا در مقابل تغییرات مقاومت نشان دهند اما زمانی که مزایای آن را ببینند بهتر می پذیرند.
شواهد نشان می دهد که هم ساکنان و هم گردشگران از تغییرات به وجود آمده و آثار محیط زیستی آن خوشنود شده اند.
این استاد دانشگاه می گوید که حتی استانداردهای زندگی مردم لوبلیانا هم به خاطر این تغییرات بهتر شده است. رسیدن به این موقعیت هم نیاز به شجاعت داشت و هم منطق جمعی، خوشبختانه نتیجه آن هم درست از آب درآمد.
حالا باید دید در آینده تا چه حد شهرهای اروپایی روش های مشابه را الگوبرداری می کنند.
