فیات از کجا آمد؟
شرکت فیات در سال ۱۸۹۹ شکل گرفت. در آن زمان جووانی آنیلی با چند سرمایهگذار دیگر، شرکتی را تأسیس کردند و نامش را فابریکا ایتالیانا اتومبیلی تورینو گذاشتند. آنیلی نخستین مدیر شرکت فیات شد و پس از تأسیس کارخانهاش در ایتالیا، تولید را شروع کرد؛ ابتدا هشت نمونه از نخستین خودروهای تولیدیاش را با الهام از یک مدل خودرو بنز آلمانی، ساخت. بعد در سال ۱۹۰۳ کامیون فیات راعرضه کرد؛ سال ۱۹۰۶ نام شرکت به فیات (حروف ابتدایی نام اصلی) تغییر پیدا کرد، که مخفف نام شرکت بود.
سال ۱۹۰۸ نخستین خودروی فیات به ایالات متحده آمریکا صادر شد، که آغازی برای گسترش فعالیتهای شرکت بهشمار میرفت. در همان زمان، نخستین موتور هواپیمای این شرکت نیز ساخته شد، در سالهای بعد، تاکسیهای فیات در اروپا به راه افتادند.
در اواخر دهه ۱۹۱۰ جووانی آنیلی، با هنری فورد ملاقات کرد که گفته میشود پس از بازدید از کارخانه فورد در ایالات متحده آمریکا و بسیار تحت تأثیر قرار گرفت. او عزمش را جزم کرد تا تولید انبوه به سبک آمریکایی را در شرکت خود اجرایی کند؛ بعد از آن کارخانه لینگوتو را راهاندازی کرد، که در آن روزها بزرگترین کارخانه در اروپا بود. این کارخانه بهسرعت به نماد صنعت ایتالیا تبدیل شد. تولید افزایش یافت و به ساخت دومین کارخانه در تورین منجر شد. پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، فیات ۵۰٫۰۰۰ کارمند را در استخدام داشت و به عنوان انگیزهای در اقتصاد کشور ایتالیا محسوب میشد.
این همهی ماجرا نبود؛ همان سالی که آنیلی به ملاقات فورد رفت، کارخانه فیات در نیویورک را هم تأسیس کرد، که تولید آن با آغاز جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۷ متوقف شد. در سال ۱۹۲۸ مدل فیات ۵۰۹ تولید شد. سال ۱۹۳۰ فیات دو خودرو کممصرف را عرضه کرد، که با استقبال خوبی مواجه شدند. با آغاز جنگ جهانی دوم، رکود دامن شرکت فیات را هم گرفت که همزمان شد با درگذشت جووانی آنیلی نیز در سال ۱۹۴۵. در همین زمان، شرکت مجبور به تولید خودروهای نظامی برای ارتش ایتالیا شد و حتی هواپیمای نظامی سیآر.۴۲ را هم ساخت و کمی بعدتر، تاکسیهای فیات در سراسر اروپا راه افتادند.
فیات به ایران آمد!
اواخر دهه ۱۳۲۰ ، در صنعت خودروسازی ایران، تولید اتاق برای اتوبوس شروع شده بود. پس از سالهایی که ایران از شمال و جنوب در اشغال انگلستان و روسیه بود، کامیونهای بازمانده از حضور متفقین در ایران بدون استفاده ماند. چند گاراژدار ابتکار به خرج دادند، اتوبوسها روی شاسی همان کامیونها سوار کردند. کار آنها در گاراژهای کوچکشان مقدمهای شد برای مونتاژ خودرو در ایران؛ سال ۱۳۱۴ پای شرکت فیات به ایران باز شد. پس از جنگ جهانی دوم «حاج علینقی کاشانچی» با تأسیس شرکت کاوش در خیابان بوذرجمهری (۱۵ خرداد) نمایندگی شرکت فیات در ایران را تأسیس کرد. شرکت کاشانچی واردکنندهی سری ۶۰۰ و ۱۱۰۰ بود.
فیات ۶۰۰ (Fiat ۶۰۰) خودرویی که در سالهای ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۹ تولید شدهاست.
این خودرو در کلاس خودرو شهری قرار داشت، طراحی آن جزو خودروهای موتور عقب-محور عقب بود؛ طول آن در حالت طبیعی ۳٬۲۱۵ میلیمتر (۱۲۶٫۶ اینچ)، عرض آن در حالت طبیعی ۱٬۳۸۰ میلیمتر (۵۴ اینچ) و ارتفاع آن در حالت طبیعی ۱٬۴۰۵ میلیمتر (۵۵٫۳ اینچ) بود.
فیات ۱۱۰۰ (Fiat ۱۱۰۰) خودرویی بود که در سالهای ۱۹۳۷ تا ۱۹۶۹که همزمان در تورین ایتالیا، مراکش، آرژانتین، استرالیا، هندوستان و ایران تولید میشد.
این خودرو هم در کلاس خودرو شهری قرار گرفته و طراحی آن خودروهای موتور جلو-محور عقب بوده است. موتورهای آن ۱۰۸۹ و ۱۲۲۱ سیسی، بنزینی و سیستم جعبهدندهٔ آن ۴ دنده به صورت دستی است.
این مدلها با تبلیغات گسترده نماینده ایرانی، مورد استقبال خریداران بهخصوص طبقه متوسط و روشنفکر جامعه قرار گرفتند و گفته میشود «زمانی که بهصورت عمده، به ناوگان تاکسیرانی تهران تحویل داده شدند، در اوج محبوبیت بودند.»
برزو سپاسی در این باره گفته است: محل نمایندگی، بعدها به دروازه دولت مقابل پمپ بنزین شماره ۶ منتقل شد و کوچهای که نمایندگی در آن قرار داشت به همین مناسبت کوچه فیات نام گرفت. اما خانواده کاشانچی برنامههای بزرگتری برای فیات در ایران داشتند و با بهرهگیری از قانون حمایت از سرمایهگذاریهای خارجی که در آن دوران به تصویب رسیده بود، توانستند کارخانه مادر را به راهاندازی خط تولید در ایران قانع کنند.
این کارخانه که سایکا نام گرفت، توسط آقایان «حسن و علی کاشانچی» و با سرمایه ۹/۳ میلیون تومانی در زمینی نسبتاً کوچک بنا شده بود و ۳۰ نفر در آن مشغول به کار بودند و برنامهریزیها برای تولید ۶۰۰ دستگاه از مدل ۱۱۰۰ انجام شده بود.
در ساعت ۴ بعد از ظهر روز ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ مراسم افتتاح فیات در جاده تهران نو (دماوند فعلی) برپا شده بود. وزیر صنایع و معادن، وزیر کار، جمعی از شخصیتهای اقتصادی و نمایندگان مطبوعات و سفیر ایتالیا در تهران و حتی آقای «آنیالی» مدیر عامل فیات در محل حاضر بودند و در نهایت با ورود «محمدرضا شاه» مراسم رسماً آغاز شد.
ابتدا وزیر صنایع و معادن، سپس مدیر عامل کمپانی فیات و پس از آن مدیر کل صادرات و همچنین نماینده فیات ایران سخنرانی داشتند. در ادامه، آقای جیانی آنیالی مدیر عامل فیات نیز گزارش فعالیتهای فیات را در ایران به اطلاع حضار رساند و شاه پس از قطع نوار سه رنگ ایران، به بازدید از قسمتهای مختلف این کارخانه پرداخت که در همه مراحل توضیحاتی توسط نماینده فیات در ایران داده میشد. به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین»، به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین»، شاه در نهایت پس از یک ساعت بازدید از قسمتهای مختلف کارخانه، دفتر یادبود را امضا و کارخانه را ترک کرد. مهمانان ایتالیایی این شرکت دو روز در ایران ماندند و سپس به کشور خود بازگشتند.
مدل موفق ۱۱۰۰ برای اولین بار در ۱۹۵۳ و با اتاقی مدرن به بازار آمد. دو مدل Economica ارزانتر و Normale که با تجهیزات بیشتر قیمت بالاتری داشت، در لیست فروش بودند. نیرومحرکه این مدل ۴ سیلندر ۱۰۸۹ سیسی و با قدرت ۳۶ اسببخار بود. البته مدل اسپرت که وجه مشخصه آن وجود یک چراغ در وسط جلو پنجره بود ۵۱ اسببخار قدرت داشت. ۲ سال بعد مدل رودستر کروکی آن با اتاقی کاملاً متفاوت نسبت به سدان عرضه شد. بین ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۰ تغییرات زیادی در بدنه و تزئینات این مدل ایجاد شد و به همین دلیل در تصاویر مختلف باقی مانده از تهران قدیم میتوان سال ساخت آنها را از روی این جزئیات تشخیص داد. یکی از عکسهای تاریخی ایران که یک دستگاه ۱۱۰۰ در آن نقش داشته، عکسی است که از امام خمینی در سال ۱۳۴۲ گرفته شده، در حالی که روی صندلی عقب آن نشستهاند.
رضا نیازمند یکی از پایهگذاران صنعت خودرو در ایران، سال ۱۳۴۶ سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را تاسیس کرد و تا سال ۱۳۵۰ رئیس هیأت عامل این سازمان بود. در گفتگویی مفصل توضیح داده است: «تاریخ صنعت خودرو ایران تا پیش از سال ۱۳۴۰ خلاصه میشد در دو کارخانه مونتاژ. یکی شورولت که آقای اخوان داشت و یکی مونتاژ فیات ایتالیا. اما فیات خیلی جدی نبود؛ یک گاراژ بود که قطعات را از ایتالیا میآوردند و در آنجا سوار میکردند و میفروختند. اما اخوان که در ابتدا قرار بود قطعات را از آمریکا بیاورد و سوار کند، گفته بود یک بخشی از مونتاژ را در آمریکا انجام دهند و بیاورند و این آرام آرام تبدیل شد به اینکه یک شاسی میآوردند که موتور روی آن سوار بود و دیگر حالت مونتاژ را هم نداشت. تا اینکه دولت علم در سال ۱۳۴۰ روی کار آمد و دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد شد و من معاون صنعتی وزارتخانه شدم. در اولین اقدام فشار آوردیم که این دو کارخانه تعطیل شوند. فیات به سرعت تعطیل کرد، زیرا خودش هم قبول داشت که کار بیخودی انجام میدهد. اخوان مقداری مقاومت میکرد و تعداد زیادی جیپ را به همین ترتیب ساخت، زیرا در روستاهای ایران خانها و ملاکین همه درخواست جیپ داشتند.»
بعد از چندین تلاش ناموفق برای ساخت خودروهای فیات در اوایل دهه ۱۳۴۰، قرارداد مونتاژ پیکان (آخرین مدل هیلمن هانتر؛ (کرایسلر) روتس ارو مدل ۱۹۶۶) در ایران بین شرکت ایران ناسیونال (ایران خودروی کنونی) و گروه صنعتی روتس (Group Rootes) انگلستان، که در حال ورشکستگی بود، بسته شد و تولید این خودرو پس از یک دهه تولید در انگلستان، در ایران شروع شد.
به گفتهی نیازمند، سیاست شرکت ایتالیایی فیات این بود که به هیچ کشور و شرکت دیگری امتیاز نمیداد. خودش به آن کشور میرفت، سرمایه گذاری میکرد و کار را شروع میکرد. این شرکت در روسیه هم لادا و در لهستان فیات 128 را تولید کرد. فیات زمانی به ایران آمد که بنزین شش ریال بود. فکر میکنم حضور فیات مربوط به سالهای 35 یا 36 خورشیدی بود. البته حضور این شرکت ایتالیایی در صنعت خودروی ایران دوام زیادی نداشت. این شرکت به علت اختلاف بین مدیرعامل فیات با شاه، بساطش را جمع کرد و از ایران رفت. این اختلاف ناشی از سهم سرمایه گذاری بود. شاه به سهم 51 درصدی ایران در کار اصرار داشت، اما سیاست فیات با سرمایه گذاری مشترک همخوانی نداشت. از سوی دیگر این شرکت بیشتر بر مبنای عقاید و افکار سوسیالیستی اداره میشد، افکاری که خوشایند شاه نبود. پس از حضور فیات از سال 1337 در ایران، شرکت سازنده چیپ و لندروور به ایران آمد. همزمان با فیات، بنز و مریخ به ایران آمدند که کامیون تولید میکردند و در نهایت در سال 1340، زمانی که محمود خیامی ایران ناسیونال را راه اندازی کرد، امتیاز ساخت اتوبوس را از بنز گرفت. ایران خودرو در دورهای هم نماینده خاور بود اما پس از گرفتن امتیاز ساخت اتوبوس از بنز، هفتهای یک دستگاه اتوبوس میساخت. در همین دوران بود که شاه مذاکره با فولکس آلمان را آغاز کرد اما این شرکت برای سرمایه گذاری به چین رفت و به ایران خبر رسید که یک خودروساز انگلستانی که هیلمن هانتر تولید میکند، دچار مشکل شده است. ایران ناسیونال از این فرصت استفاده کرد اما در تولید هیلمن هانتر که ما آن را در ایران با نام پیکان میشناسیم به مشکل برخورد بدنه هیلمن هانتر را شرکت پرس استیل میساخت. این شرکت حاضر نشد قالب اتاقک ماشین را بدهد، در نتیجه در قرارداد با شرکت انگلیسی، ایران ناسیونال تنها به تکنولوژی موتور رسید و برای تولید اتاقک از یک شرکت آلمانی کمک گرفت.
قیمت فیات ۱۱۰۰ حدود ۱۲ هزار تومان بود که و تا سه سال پس از تولید مورد توجه مردم و شبکه تاکسیرانی کشور بود و هزاران دستگاه از آن هم به فروش رفت؛ اما از سال ۱۳۴۴، اساقبال مردم نسبت به آن کم شد و در سال ۱۳۴۸، دو سال پیش از فرا رسیدن موعد قرارداد، تولید آن یکسره متوقف و کارخانه آن تعطیل شد. آن روزها پیکان ۱۵ هزار تومان بود.
قطب صنعتی و اقتصادی در ایتالیا
پس از آنیلی، ریاست فیات به ویتوریو والتا رسید. نخستین خودروی تولید شده پس از ریاست وی، فیات ۴ اچپی بود.
این مدل نیز از خودروهای طراحی شده توسط کارل بنز، ساخته شد. پس از پایان جنگ، فیات با مدیریت ویتوریو والتا کار خود را ادامه داد و همچنین آغاز به پژوهش برای استراتژیهای جدید کرد. در سالهای بعد نیز با تولیدات جدید خود بسیار مشهور و به قطب صنعتی و اقتصادی در ایتالیا تبدیل شد.
شرکت فیات در دهه ۱۹۶۰ به دنبال موفقیتهای مکرر، مدلهای فیات ۱۳۰۰، فیات ۱۵۰۰ و فیات ۱۸۰۰ را نیز عرضه کرد و با صادرات محصولاتش، به بازارهای جهانی راه یافت.
از آنجا که شرکت فیات از ابتدا به صورت خانوادگی اداره میشد، در سال ۱۹۶۶ جیانی آنیلی نوه جووانی به ریاست شرکت برگزیده شد و راه پدربزرگش را ادامه داد. این شرکت طی چند سال یک مجموعه از خودروهای اقتصادی موفق مانند نوا ۵۰۰ و ۶۰۰ عرضه کرد. در طول یک دهه موفق، بین سالهای ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۹، تولید این شرکت از ۴۲۵٫۰۰۰ دستگاه، به ۱٫۷۵۱٫۴۰۰ خودرو افزایش یافت. در سال ۱۹۷۲ نیز با تولید خودرو مدل فیات ۱۲۷ به شهرت زیادی رسید.
در دهه ۱۹۷۰ فیات به دلیل اعتصاب و چند طراحی ناموفق ضربه خورد. بحران نفتی سال ۱۹۷۳ میتوانست به این شرکت که دارای تخصص در تولید خودروهای کممصرف بود، کمک کند، اما پیش از آن فیات مجموعه محصولات خود را در جهت خودروهای بزرگ همچون فیات ۱۳۰ و فیات دینو، با موتور فراری توسعه داده بود. علاوه بر این اعتبار شرکت به دلیل استفاده از استیل زنگ زده روسیه و مسائل مربوط به کنترل کیفیت، خدشه دار شد. نه تنها فروش شرکت آسیب دید، بلکه مجبور شد از بازار آمریکای شمالی نیز عقب نشینی کند.
این شرکت در سالهای ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۰ پروژههای گوناگونی را اجرا و خودروهای متنوعی را عرضه کرد. فیات، لانچیا را در سال ۱۹۷۸ جذب کرد و کنترل کامل آلفا رومئو را در سال ۱۹۸۶ در دست گرفت. زودتر از این در سال ۱۹۶۹ با انزو فراری بر سر خرید ۵۰٪ از سهامش در فراری به توافق رسید تا این امکان برای انزو فراهم شود تا بدون نگرانی در خصوص موضوع مالی، بر مسابقات اتومبیلرانی متمرکز شود. در سال ۱۹۹۳ دی توماسو ۵۰٪ از سهام مازراتی را به فیات فروخت. سهام باقیمانده در سال ۱۹۹۷ هنگامی که فیات از فراری درخواست کرد تا مازراتی را از طرف خودش بخرد و کنترل کند، حفظ شد.
در دهه ۱۹۸۰ مدیرعامل جدید سزار رومیتی با معرفی خطهای تولید اتوماتیک و استاندارد کردن اجزا (موتورهای گرمایی و جایگاههای نوع چهار)، باعث رونق فیات شد. این رونق در مقام مؤثرترین تولیدکننده خودرو، باعث اعتبار این شرکت شد. فیات با کمک مدلهای پاندا و یونو (که هر دو توسط جورجتو جیجیارو طراحی شدند) خیلی زود به دوران شکوفایی خود بازگشت.
خودرو فیات پاندا که در فیات طراحی شده بود، توانست جایزه خودرو سال ۲۰۰۴ اروپا را از آن خود کند. پس از آن فیات به تولید خودروهای تمام الکتریکی پرداخت. این شرکت در جریان بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ با مشکلات زیادی مواجه و آسیب زیادی به عملکرد اقتصادی آن وارد شد. رئیس شرکت فیات از دولت این کشور خواست تا طرحی مشابه طرح حمایت ایالات متحده آمریکا از صنعت خودروسازی در نظر بگیرد، تا از این طریق شرکت فیات نیز همچون دیگر شرکتهای خودروسازی جهان تحت پوشش حمایتهای مالی دولت قرار گیرد. در پی این بحران، جان الکان نوه دختری جیانی آنیلی که هماکنون رییس هیئت مدیره و مالک انتخابی فیات است، در آن روزها، در منصب رئیس شرکت خودروسازی فیات ایتالیا گفت: شرکتهای خودروسازی در جهان برای غلبه بر پیامدهای بحران اقتصادی جهانی مجبور به ادغام شدن در یکدیگر خواهند شد. بهطوریکه همه این شرکتها تحت پوشش شش شرکت بزرگ خودروسازی قرار خواهند گرفت. سرجیو مارکیونه، مدیر عامل اجرایی شرکت نیز معتقد است؛ تنها شرکتهایی در بخش خودروسازی قادر به ادامه حیات خواهند بود که بتوانند هر سال بیش از ۵٫۵ میلیون دستگاه خودرو تولید کنند.
سرجیو مارکیونه، مدیرعامل شرکت فیات در سال ۲۰۰۹ اعلام کرد این شرکت تمایل دارد بخش اروپایی جنرال موتورز، سومین غول خودروسازی جهان را بخرد. فیات که چندی پیش هم شرکت ورشکسته کرایسلر را تصاحب کرده بود، با این خرید قصد داشت یکی از بزرگترین شرکتهای خودروسازی را تشکیل دهد. در صورت تشکیل چنین شرکتی، میزان فروش آن به بیش از ۶ میلیون خودرو و درآمد آن نیز به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال میرسید. در اوایل سال ۲۰۱۱ میلادی شرکت خودروسازی فیات اعلام کرد بیش از ۵۰۰ هزار دستگاه از خودروهای این شرکت را به علت نقص فنی از بازار اروپا جمعآوری خواهد کرد. این ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو معیوب شامل مدلهای فیات گراند پونتو و گراند پونتو آبراس بود که قرار شد از بازار ایتالیا و دیگر کشورهای اروپایی جمعآوری شوند.
شرکت خودروسازی فیات که در ایتالیا متولد شده و خودروهای معروفی را نیز به جهان عرضه کردهاست، امروزه از بهترین خودروسازان جهان است و با داشتن حدود ۲۱۴ هزار کارمند در سراسر جهان، درآمدی بیش از ۸۳ میلیارد یورو را در سال ۲۰۱۲ میلادی به دست آوردهاست.
کرایسلر گروه خودروسازی آمریکایی است، که در سال ۱۹۲۵ توسط والتر کرایسلر در دیترویت، میشیگان تأسیس شد و هماکنون، علاوه بر خودروهای کرایسلر، تولیدکنندهٔ خودروهای پرطرفدار جیپ و دوج هم به شمار میرود.
شرکت کرایسلر، بهعنوان یکی از سه خودروساز بزرگ، در ایالات متحده آمریکا محسوب میشود. هماکنون سرجیو مارکیونه بهعنوان رییس هیئت مدیره و مدیر عامل اجرایی کرایسلر فعالیت میکند.
در ۲۰ ژانویه ۲۰۰۹ قراردادی میان کرایسلر و فیات منعقد شد، که بر پایه آن، ۲۰٪ درصد از سهام کرایسلر، توسط فیات خریداری شده بود. همچنین شبکه توزیع خودروهای کرایسلر در آمریکای شمالی نیز به این شرکت ایتالیایی واگذار میشد.
فرایند خریداری و تملک کرایسلر، توسط مدیرعامل فیات؛ سرجیو مارکیونه مهندسی شده بود و این قرارداد در زمانی منعقد شد که شرکتهای رقیب همچون گروه فولکسواگن، تویوتا و همچنین مدیرعامل مشترک رنو و نیسان؛ کارلوس غصن نیز شدیدأ بهدنبال خریداری کرایسلر بودند.
در ۳۰ آوریل ۲۰۰۹ فیات دومین قرارداد خود را با کرایسلر امضا کرد و در ازای آن، ۲۹٪ درصد دیگر از کرایسلر نیز به فیات واگذار شد. در پایان قرارداد ماه آوریل، فیات موفق به خریداری ۴۹٪ درصد از سهام کرایسلر شده بود.
مارکیونه برای جلوگیری از ورشکستگی کرایسلر، بلافاصله بهعنوان مدیرعامل کرایسلر منصوب شد و چالشی دیگر را این بار در کرایسلر، برای مبارزه با ورشکستگی این شرکت آغاز کرد. در ژوئیه ۲۰۱۱ سهام فیات در کرایسلر، به ۵۴٪ درصد و در ژانویه ۲۰۱۲ به ۵۸٫۵٪ درصد افزایش پیدا کرد. در ماه ژوئیه ۲۰۱۳ مالکیت فیات در کرایسلر ۶۸٫۴۹٪ درصد اعلام شد.
فراری
فراری شرکت خودروسازی ایتالیایی است، که در سال ۱۹۲۹ توسط انزو فراری راهاندازی شد. این شرکت در سالهای نخست فعالیتش بهعنوان حامی مالی رانندهها و در زمینه طراحی و ساخت خودروهای مسابقهای متمرکز بود و از سال ۱۹۴۷ تولید خودروهای جادهای را با برند فراری آغاز کرد و امروزه در حوزه طراحی و تولید خودروهای سوپر اسپورت فعالیت میکند.
سال ۱۹۶۹ فیات، ۵۰٪ درصد از سهام شرکت فراری را خرید، که در سال ۲۰۰۸ به ۸۵٪ درصد افزایش پیدا کرد. هماکنون شرکت فیات با در اختیار داشتن ۹۰٪ درصد از سهام فراری، مالک اصلی آن بهشمار میآید. پیرو فراری (فرزند انزو) نیز ۱۰٪ درصد از سهام فراری را در اختیار دارد.
مازراتی
مازراتی توسط برادران مازراتی به نامهای آلفری، بیندو، کارلو و اتوره تأسیس شد. سال ۱۹۹۳ فیات با سرمایهگذاری در مازراتی هدایت آن را به دست گرفت. در سال ۱۹۹۷ فیات ۵۰٪ درصد سهام مازراتی را به شرکت فراری فروخت، هر چند که بخشی از سهام فراری نیز در اختیار فیات بود. از آن پس شرکت مازراتی دست به تولیدات محبوبتر و موفقتری زد و در حال حاضر به عنوان یکی از شرکتهای تحت کنترل فیات به تولید خودرو مشغول است و تولید خودروهای لوکس فیات را بر عهده دارد.
آلفا رومئو
شرکت آلفا رومئو در سال ۱۹۱۰ در شهر میلان، ایتالیا تاسیس شد. نام اولیه این شرکت آلفا بود که از عبارت (به ایتالیایی: Anonima Lombarda Fabbrica Automobili)) کارخانه خودروسازی لومباردا گرفته شده؛ سپس در سال ۱۹۱۸ که تمام کارخانه توسط مهندسی به نام نیکولا رومئو مالک گروه صنعتی “نیکولا رومئو شرکت”، خریداری شد، نام شرکت به آلفا رومئو تغییر یافت. از سال ۱۹۸۶ تا به امروز این شرکت توسط فیات اداره میشود.
فیات اتومبیلز
فیات اتومبیلز، کارخانه تولید خودرو ایتالیایی است، که پس از تجدید ساختار این گروه صنعتی، بهعنوان بخش تولید خودروهای سواری فیات، تأسیس شد. فیات اتومبیلز هماکنون بزرگترین تولیدکننده خودرو در ایتالیا است و دفتر مرکزی آن در شهر تورین قرار دارد.
جیپ
جیپ، شرکت خودروسازی آمریکایی است، که زیرمجموعهای از گروه کرایسلر است، که خود شرکت تابعهای از شرکت خودروسازی فیات بهشمار میآید. از ژانویه ۲۰۱۴ در پی راهاندازی گروه فیات کرایسلر اتومبیلز، جیپ نیز بهعنوان زیرمجموعهای از این گروه خودروسازی، فعالیت میکند. نام جیپ از کلمه (به انگلیسی: General Purpose) به معنای چندمنظوره که به اختصار به جی. پی (به انگلیسی: G.P) و در اثر تلفظ زیاد، به جیپ (به انگلیسی: Jeep) بدل شد، گرفته شده. رییس هیئت مدیره شرکت ویلیز، جو فریزر، از اوایل سال ۱۹۳۹ بدنبال ساخت خودرویی سبک برای اهداف شناسایی-نظامی بود، با آغاز جنگ جهانی دوم در سوم سپتامبر همان سال در اروپا، و پیشبینی درگیری ایالات متحده آمریکا در این بحران، او پیگیری بیشتری نشان داد. حاصل مذاکرات او و افسران تدارکات ارتش برای ساخت خودرویی که در میادین جنگ قابل استفاده باشد، آن بود که قرار شد شرکت ویلیز نمونه اولیه را جهت بررسی آماده کند.
دوج
دوج، شرکت خودروسازی آمریکایی است، که در سال ۱۹۰۰ توسط برادران دوج تأسیس شد. این شرکت امروزه از زیرمجموعههای شرکت خودروسازی کرایسلر بهشمار میآید. شرکت دوج هماکنون تولیدکننده خودروهای مینیون و اسیووی است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر آبرن هیلز، میشیگان قرار دارد. پس از خریداری شرکت کرایسلر، توسط شرکت فیات، دوج نیز به فیات واگذار شد و در حال حاضر توسط این شرکت مدیریت میشود.
لانچیا
شرکت خودروسازی لانچیا، در سال ۱۹۰۶ توسط وینچنزو لانچیا پایهگذاری شد و بعدها در سال ۱۹۶۹ توسط شرکت فیات خریداری شد. شرکت لانچیا بهخاطر تولید خودروهای ممتاز و نیز خودروهای مخصوص رالی شناخته شدهاست. محصولات لانچیا معمولاً بهعنوان خودروهای لوکس و گرانقیمت شناخته میشوند.
صنایع فیات
صنایع فیات، که بخش تولید خودروهای سنگین گروه فیات، از قبیل انواع کامیونها، ماشینآلات راهوساختمان، ماشینآلات کشاورزی و… را بر عهده دارد. سکان رهبری شرکت صنایع فیات، در دست سرجیو مارکیونه است، که به عنوان رئیس هیئت مدیره این شرکت، فعالیت میکند.
اویکو
اویکو، شرکت صنایع سنگین ایتالیایی است، که انواع کامیون، اتوبوس و موتور دیزل تولید میکند و کارخانه و دفتر مرکزی آن در شهر تورین ایتالیا قرار دارد.
این شرکت سالیانه حدود ۲۰۰٫۰۰۰ دستگاه خودروی تجاری و ۴۶۰٫۰۰۰ موتور دیزلی تولید میکند. تا پایان سال مالی ۲۰۰۷ میلادی، این شرکت ۱۱٫۱۹۶ میلیون یورو از فروش محصولاتش بدست آورده بود. در حال حاضر ایوکو از شرکتهای تابعه صنایع فیات است، که خود زیرمجموعهای از فیات محسوب میشود.
افپیتی
افپیتی، که خلاصهشده (به انگلیسی: Fiat Powertrain Technologies) شرکت خودروسازی ایتالیایی است، که در زمینه ساخت و تولید موتورهای خودرو و سامانههای انتقال قدرت، برای گروه فیات و شرکتهای زیرمجموعه آن و نیز شرکت اویکو، همچنین تولید سامانههای برق اضطراری و قایقهای موتوری فعالیت میکند.
شرکت افپیتی در سال ۲۰۰۵ از مشارکت انتفاعی شرکتهای فیات و جنرال موتورز راهاندازی شد و در سال ۲۰۱۱ کلیه سهام آن توسط فیات خریداری شد. این شرکت از سال ۲۰۱۲ بهعنوان شرکت تابعه صنایع فیات به فعالیت خود ادامه میدهد.
شرکت افپیتی هماکنون دارای ۱۰ کارخانه در ۹ کشور اروپایی است. دفتر مرکزی این شرکت نیز در شهر تورین، ایتالیا قرار دارد.
موپار
موپار، شرکت خودروسازی آمریکایی است، که در زمینه تولید قطعات خودروهای شرکتهای کرایسلر، جیپ، دوج و فیات فعالیت میکند. شرکت موپار در سال ۱۹۲۹ توسط شرکت کرایسلر راهاندازی شد و در پی خریداری گروه کرایسلر توسط شرکت ایتالیایی فیات، سپس ادغام دو شرکت، هماکنون متعلق به فیات کرایسلر اتومبیلز است.
اسآرتی
استریت اند ریسینگ تکنولوژی معروف به اس آر تی نام یک گروه زیرمجموعه از شرکت کرایسلر ال ال سی است. اس آر تی تولیدکننده خودروهای کورسی و گرانقیمت اسپرت اما در تیراژ کم است.
زاستاوا
زاستاوا، شرکت خودروسازی و تجهیزات نظامی صربستانی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر کراگویواتس، قرار دارد. معروفترین خودروی تولیدی این شرکت، مدل زاستاوا ۱۰ است، که از مدل توسعه یافته فیات پونتو بهشمار میرود. شرکت زاستاوا همچنین طیف گستردهای از تجهیزات دفاعی و سلاحهای نظامی را نیز تولید و عرضه میکرد، که در سال ۲۰۱۱ پس از خریداری بخش تولید خودروی زاستاوا توسط شرکت فیات، بخش تسلیحات آن، تفکیک شد. این شرکت در حال حاضر از زیرمجموعههای فیات بهشمار میرود.
آبارت
آبارت، شرکت خودروسازی ایتالیایی است، که در سال ۱۹۴۹ توسط کارلو آبارت در شهر تورین راهاندازی شد و در حال حاضر متعلق به گروه خودروسازی فیات است.
از خودروهایی که توسط این شرکت طراحی و تولید شده، میتوان به: فیات ۵۰۰ (۲۰۰۷)، پورشه ۳۵۶، فیات ۸۵۰، آتوبیانکی ای۱۱۲، فیات ریتمو، فیات ۱۲۴، فیات ۱۳۱، فیات استیلو، فیات پونتو، فیات اونو، فیات چینکوئهچنتو و فیات سیچنتو اشاره کرد.
رم تراکس
رم تراکس، شرکت صنایع سنگین آمریکایی است، که یکی از شاخههای گروه کرایسلر است. این شرکت، وانت، کامیون و کامیون سبک تولید میکند. از تولیدات کنونی این شرکت میتوان سری کامیونهای سبک رم را نام برد.
فیات پروفشنال
فیات پروفشنال، برند جدید شرکت فیات اتومبیلز در تولید چراغ وسایل نقلیه تجاری مستقر در تورین است، که در آوریل ۲۰۰۷ فعالیتش را آغاز کرد. ریشههای تأسیس شرکت فیات پروفشنال به سال ۱۸۹۹ و راهاندازی شرکت فیات ویکولی کامرشیالی توسط جووانی آنیلی بازمیگردد.
مانیتی مارلی
مانیتی مارلی، شرکت مهندسی ایتالیایی است، که در زمینه توسعه و ساخت سامانهها، ماژولها و قطعات با تکنولوژی بالا برای صنعت خودروسازی فعالیت میکند. بخش عمده فعالیتهای این شرکت روی سامانه روشنایی وسایل نقلیه موتوری، سامانههای الکترونیکی خودروها، سامانههای تعلیق، سامانههای اگزوز و تجهیزات و قطعات الکترونیکی مرتبط با خودروهای مسابقات اتومبیلرانی، شامل فرمول یک، گرند پریکس و رالی قهرمانی جهان متمرکز است.
نخستین کارخانه شرکت مانیتی مارلی در سال ۱۹۱۹ با مشارکت شرکت فیات و ارکول مارلی در سستو سان جووانی، در نزدیکی شهر میلان راهاندازی شد و در حال حاضر دارای ۸۳ کارخانه تولیدی، ۱۲ مرکز تحقیق و توسعه و ۲۶ مرکز کاربردی، در ۱۸ کشور جهان است.
کارخانه اصلی و دفتر مرکزی این شرکت در کوربتا، لمباردی، ایتالیا قرار دارد و هماکنون از شرکتهای زیرمجموعه گروه فیات بهشمار میآید.
فیات کرایسلر اتومبیلز
فیات کرایسلر اتومبیلز شرکت هلدینگ خودروسازی ایتالیایی و چندملیتی است، که پس از خریداری ۱۰۰٪ درصد سهام گروه کرایسلر توسط شرکت فیات، در تاریخ ۲۷ ژانویه ۲۰۱۴ تأسیس شد.
دفتر مرکزی شرکت فیات کرایسلر اتومبیلز، در کشور هلند و در شهر آمستردام ثبت شد و پس از تکمیل فرایند ادغام دو شرکت، در ماه اکتبر ۲۰۱۴ بخشی از سهام شرکت جدید، در بازار بورس نیویورک عرضه شد. سپس بخشی دیگر از سهام این شرکت نیز در بازار بورس ایتالیا عرضه شد.در ساختار گروه جدید، در ترکیب هیچکدام از دو شرکت و سازمان آنها، تغییری ایجاد نشد و بخش فیات، با مرکزیت تورین، ایتالیا و بخش کرایسلر نیز به مرکزیت آوبرنهیلز، میشیگان به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
کوماو
کوماو، شرکت مهندسی ایتالیایی است، که در زمینه تولید تجهیزات خودکارسازی، روباتهای صنعتی، ماشینابزارها و سامانههای انتقال نیرو برای شرکتها و برندهای زیرمجموعه گروه فیات فعالیت میکند. شرکت کوماو در سال ۱۹۷۳ راهاندازی شد و در حال حاضر دارای ۱۵ کارخانه تولیدی و ۳ مرکز تحقیق و توسعه در ۱۳ کشور است.
آتوبیانکی
آتوبیانکی، شرکت خودروسازی ایتالیایی است، که با سرمایهگذاری و مشارکت شرکتهای فیات، پیرلی و بیانکی در سال ۱۹۵۵ راهاندازی شد این شرکت در زمان حیات خود، تنها خودروهای دستساز تولید کرد، که بهعنوان نمونه میتوان به: آتوبیانکی ای۱۱۲، آتوبیانکی ای۱۱۱، آتوبیانکی وای۱۰، آتوبیانکی بیانکیا و آتوبیانکی استلینا اشاره کرد.
شرکت آتوبیانکی در سال ۱۹۹۵ در شرکت لانچیا، ادغام شد ولی کارخانه تولیدی آتوبیانکی همچنان برای شرکت فیات فعالیت میکند.
توفاش
شرکت خودروسازی توفاش، از مشارکت گروه فیات و شرکت ترکیهای کوچ هولدینگ راهاندازی شدهاست. در حال حاضر سهامداران اصلی شرکت توفاش عبارتند از: فیات با ۳۷٫۸٪ درصد، کوچ هولدینگ ۳۷٫۸٪ درصد. تاکنون خودروهایی نظیر فیات ۱۲۴ و فیات ۱۳۱ توسط توفاش در کشور ترکیه تولید شدهاست.
لا استامپا
لا استامپا که به معنی چاپ است، یکی از معروفترین و پرفروشترین روزنامههای ایتالیایی است. این روزنامه در سال ۱۸۶۷ میلادی با نام گاتزتا پیهمونتس بنیان نهاده شد. روزنامه لا استامپا که در شهر تورین به چاپ میرسد، در ایتالیا و دیگر کشورهای اروپایی منتشر میشود. در حال حاضر مالک کنونی روزنامه، گروه صنعتی فیات است.
هشت تغییر لوگو در صدوبیستساله
در دهه ۱۹۸۰ شرکت فیات نشان ابتدایی خود را کنار گذاشت و لوگوی جدید فیات توسط طراح ارشد این شرکت طراحی شد. مایو مایول، طراح ارشد شرکت فیات نشان تجاری جدید فیات را به صورت اتفاقی، به هنگام آزمودن یکی از مدلهای خودرو این شرکت، طراحی کرد. وقتی داشتند نمونهی خودرویی را آزمایش میکردند، او از برابر یکی از تابلوهای نئون تبلیغاتی فیات عبور کرد و نور این نئون که در سیاهی آسمان معوج به نظر میرسید، توجهش را جلب کرد و به این طریق نشان چندساله فیات توسط وی طراحی شد.
یک خانواده یک غول؛ خانواده آنیلی
خانواده آنیلی، نوادگان جووانی آنیلی هستند که کماکان مالکیت اکثریت سهام شرکت خودروسازی فیات را در اختیار دارند. شرکت فیات تنها بخشی از داراییهای این خانواده بهشمار میآید. امروزه خانواده آنیلی از طریق شرکت هلدینگ اکسور، مالکیت باشگاه فوتبال یوونتوس، شرکت صنایع فیات، افپیتی، اویکو، روزنامه لا استامپا را در اختیار دارند. خانواده آنیلی با در اختیار داشتن اکثریت سهام شرکت فیات کرایسلر اتومبیلز؛ مالک شرکتهای فراری، مازراتی، جیپ، آلفا رومئو، دوج، آبارت، کرایسلر موتورز، فیات اتومبیلز، فیات پروفشنال، لانچیا، رم تراکس و استریت اند ریسینگ تکنولوژی و کرایسلر هستند.
جان الکان که نوه و وارث انتخابی جیانی آنیلی است، هماکنون ریاست هیئت مدیره فیات را در اختیار دارد. او از سال ۱۹۹۷ در حالیکه تنها ۲۱ سال داشت، از سوی آنیلی بهعنوان یکی از اعضای هیئت مدیره فیات منصوب شد. در پی درگذشت جیانی آنیلی در سال ۲۰۰۳ نایب رئیس دوم هیئت مدیره شد و یک سال بعد در سال ۲۰۰۴ پس از شهادت ادواردو آنیلی، به عنوان نایب رئیس هیئت مدیره این شرکت منصوب شد. در ماه مه ۲۰۰۴ سرجیو مارکیونه با حمایتهای او به مدیرعاملی فیات برگزیده شد. الکان سرانجام در سال ۲۰۱۰ از سوی هیئت مدیره گروه فیات، به عنوان رئیس هیئت مدیره این شرکت انتخاب شد و جایگزین لوکا دی مونتدزمولو (رییس هیئت مدیره فعلی فراری) شد.
جان الکان همچنین مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت اکسور است. اکسور یک شرکت سرمایهگذاری، متعلق به خانواده آنیلی است، که مالک باشگاه فوتبال یوونتوس، کراشمن اند ویکفیلد و شرکت اسجیاس محسوب میشود. او رئیس هیئت مدیره لا استامپا و عضو هیئت مدیره شرکتهای صنایع فیات و اسجیاس نیز هست.
سرجیو مارکیونه بازرگان، کارآفرین و مدیر ارشد اجرایی ایتالیایی-کانادایی است، که در حال حاضر مدیرعامل گروه فیات است. او همچنین مدیرعامل و رییس هیئت مدیره شرکت خودروسازی کرایسلر است و بهعنوان رییس هیئت مدیره شرکت صنایع فیات و مدیرعامل فیات پروفشنال نیز فعالیت میکند. در پی نجات سریع شرکت ایتالیایی فیات از ورشکستگی، سپس آغاز سودآوری، پس از گذشت تنها ۲ سال رهبری او بر این شرکت، در سال ۲۰۰۶ مارکیونه به یکی از مشهورترین مدیران صنعت خودروسازی تبدیل شد.
سپس در سال ۲۰۰۹ گروه خودروسازی آمریکایی کرایسلر نیز در آستانه ورشکستگی به مارکیونه واگذار شد. با حمایت مالی دولت فدرال ایالات متحده و دولت کانادا، باز هم در کمتر از ۲ سال، نه تنها کرایسلر از ورشکستگی رهایی یافت، بلکه تا پایان ماه مه ۲۰۱۱ کلیه وامهای گرفته شده از دولتهای کانادا و ایالات متحده را نیز بازپس داد…!
سرجیو مارکیونه در حال حاضر علاوه بر شرکتهای خودروسازی زیرمجموعه گروه فیات، در چندین شرکت و سازمان معتبر نیز بهعنوان مدیر ارشد عملیاتی فعالیت میکند، که از جمله آنها میتوان به: ریاست هیئت مدیره شرکت سوئیسی اسجیاس، عضو هیئت مدیره شرکت فیلیپ موریس و معاون رئیس هیئت مدیره گروه بانکداری سوئیسی یوبیاس اشاره کرد.
لوگوی ۱۹۰۴
لوگوی ۱۹۲۵
لوگوی ۱۹۳۰-۱۹۷۲
لوگوی مدلهای اسپورت ۱۹۶۵–۱۹۸۵
لوگوی ۱۹۶۸-۱۹۹۹
لوگوی ۱۹۹۹–۲۰۰۷
لوگوی بعد از سال ۲۰۰۷ فیات اتومبیلز
لوگوی کنونی گروه فیات