آمار شامخ وسایل نقلیه و قطعات وابسته در آذرماه نشاندهنده رکود شدید در این بخش از صنعت است که به پایینترین حد خود در یک سال گذشته رسیده است. این آمار نشان میدهد که فعالان صنعت خودرو، علیرغم گذشتههای گذشته، هیچ امیدی به بهبود وضعیت در ماههای آتی ندارند. در این ماه، شاخص «انتظارات تولید در ماه آینده» به پایینترین سطح خود از اسفندماه سال گذشته کاهش یافته است.
رکود سنگین خودرو
روند رکود خودرو از اردیبهشت ماه سال جاری آغاز شد و در شهریورماه به پایینترین حد خود رسید. اما وضعیت کمی بهتر در مهرماه ایجاد شد. با این حال، شامخ آذرماه به وضوح نشان میدهد که بهبود به دست آمده در واقع موقتی بوده و صنعت خودرو در نهمین ماه سال در رکود شدیدتری قرار گرفته است. شاخص کل شامخ خودرو در این ماه به رقم ۴۰.۸ واحد رسید و نسبت به آبانماه ۱۰.۲ واحد کاهش داشت.
در آذرماه، شاخصهایی نظیر میزان تولید محصولات، سرعت تحویل سفارشات، میزان استخدام نیروی انسانی، مصرف حاملهای انرژی و میزان فروش به پایینترین میزان خود در یک سال گذشته رسید. علاوه بر این، فاکتور قیمت خرید مواد اولیه نیز در سقف یکساله خود قرار گرفته است.
عوامل رکود در صنعت خودرو
نیمه نخست سال به علت مشکلاتی مانند عدم تخصیص ارز، تعطیلات مکرر، فریز قیمتی و قطعی برق، کاهش شاخصهای صنعت خودرو قابل پیشبینی بود، اما انتظار میرفت که نیمه دوم سال وضعیت بهتر شود. اما به نظر میرسد که بهبود وضعیت در نیمه دوم سال، بر خلاف پیشبینیها، تحقق نیافته است.
بعد از ۱۸ ماه فریز قیمتی، انتظار میرفت که اعلام قیمتهای جدید در آبان ماه شرایط را برای صنعت خودرو بهبود بخشد، اما حذف ارز نیمایی تاثیر این رشد قیمت را کاهش داد. در واقع، خودروسازان امیدوار بودند که با اصلاح قیمت میانگین ۳۰ درصدی، تولید را افزایش دهند. اما رشد هزینه تمامشده ناشی از واقعی شدن نرخ ارز، مشکلات آنها را ادامهدار کرده است.
تاثیر تورم و ارز بر صنعت خودرو
شامخ آذرماه نشان میدهد که خودروسازان تحت تاثیر تورم و افزایش نرخ ارز به شدت با مشکل در تأمین مواد اولیه مواجه شدهاند، بهطوری که شاخص قیمت خرید مواد اولیه در بالاترین سطح خود در یک سال گذشته قرار گرفته است.
شاخصهای اقتصادی در شامخ آذر
در آذرماه، از ۱۳ شاخص بررسیشده در شامخ، ۱۰ فاکتور کاهش و تنها دو فاکتور افزایش داشتهاند. شاخص مصرف حاملهای انرژی با کاهش ۱۳.۷ واحدی به ۳۳.۵ واحد رسید که نشاندهنده تاثیر قطعیهای مکرر برق بر صنعت خودرو است. همچنین میزان فروش محصولات و میزان سفارشهای جدید نیز افت چشمگیری داشتند.
شاخص «انتظارات تولید در ماه آینده» نیز کاهش زیادی داشت و به ۴۲.۴ واحد رسید که نشاندهنده ناامیدی خودروسازان نسبت به آینده است. این کاهش چشمگیر، کمترین میزان این شاخص از اسفند ماه سال گذشته است.
در همین حال، قیمت خرید مواد اولیه به بیشترین میزان خود رسید و نرخ ارز و تورم به شدت بر هزینههای تولید تأثیر گذاشت. از سوی دیگر، قیمت محصولات تولیدشده نیز پس از اعلام قیمتهای جدید خودرو در آبان ماه، افزایش داشته است.
وضعیت صادرات
شاخص «میزان صادرات» بهطور تقریبی ثابت مانده و تنها کاهش کمی را تجربه کرده است. این شاخص هنوز زیر مرز ۵۰ است که نشاندهنده وضعیت نزولی صادرات خودرو است.
به طور کلی، شامخ آذرماه نشان میدهد که صنعت خودرو با مشکلات جدی روبهرو است و شرایط در ماههای آتی نیز نگرانکننده به نظر میرسد.