افزایش اخیر موارد ابتلا به ویروس متاپنوموویروس انسانی (اچامپیوی) در شمال چین نگرانیهایی را برانگیخته است. این وضعیت پنج سال پس از شیوع ویروس کووید-۱۹ در چین و تبدیل آن به یک پاندمی جهانی که منجر به مرگ بیش از هفت میلیون نفر در سراسر جهان شد، اتفاق میافتد.
مسئولان بهداشتی ارشد چین اعلام کردهاند که تعداد مبتلایان بهویژه در گروه سنی زیر ۱۴ سال در حال افزایش است، اما آنها ادعاهایی مبنی بر تحت فشار قرار گرفتن بیمارستانها به دلیل شیوع این ویروس را رد کردهاند. علاوه بر چین، موارد ابتلا به این ویروس در هند نیز گزارش شده است.
در تصویر منتشر شده در ۶ ژانویه ۲۰۲۵ از بنگلور هند، نقاشی دیواری با هدف افزایش آگاهی درباره استفاده از ماسکهای صورت به چشم میخورد، پس از آن که موارد ابتلا به اچامپیوی در این کشور نیز گزارش شد.
آیا اچامپیوی یک ویروس جدید است؟
بر اساس گزارش «مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها» (CDC) ایالات متحده، ویروس اچامپیوی اولین بار در سال ۲۰۰۱ شناسایی شد، اما کارشناسان بر این باورند که این ویروس احتمالاً سالها پیشتر در حال گردش بوده است.
علائم معمول این ویروس شباهت زیادی به سرماخوردگی یا آنفولانزا دارد و شامل سرفه، تب، گرفتگی بینی و تنگی نفس میشود. در برخی موارد، این علائم میتواند به شکل جدیتری بروز کند.
«مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها» همچنین اعلام کرده است که اچامپیوی میتواند باعث بیماریهای تنفسی فوقانی و تحتانی مانند برونشیت یا ذاتالریه شود که میتواند تمامی گروههای سنی را تحت تاثیر قرار دهد، هرچند که بیشتر در کودکان، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف مشاهده میشود.
این ویروس چگونه گسترش مییابد؟
اچامپیوی بیشتر از طریق ترشحات تنفسی ناشی از سرفه و عطسه افراد آلوده منتقل میشود. همچنین، این ویروس میتواند از طریق تماس نزدیک، لمس کردن یا دست دادن با فرد آلوده، یا لمس سطوح و اشیاء آلوده و سپس لمس دهان، بینی یا چشمها نیز منتقل شود.
این ویروس معمولاً در ماههای سرد سال که مردم بیشتر در فضاهای بسته جمع میشوند، شیوع بیشتری دارد.
چرا کودکان و سالمندان آسیبپذیرتر هستند؟
یک فرد ممکن است چندین بار به ویروس اچامپیوی مبتلا شود. در بیشتر موارد، اولین مواجهه با این ویروس شدیدترین علائم بیماری را به همراه دارد. پس از آن، بدن تا حدی به این ویروس مقاوم میشود و ابتلای مجدد معمولاً به بروز بیماری خفیفتری منجر خواهد شد، مشروط بر اینکه سیستم ایمنی بدن همچنان سالم باشد و تحت تاثیر بیماریهایی مانند اچآیوی یا سرطان قرار نگرفته باشد.
این امر میتواند توضیح دهد که چرا کودکان زیر ۵ سال و همچنین سالمندان بالای ۶۵ سال که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند یا افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند، به طور ویژه در برابر انواع شدیدتر این ویروس آسیبپذیرتر هستند.
وضعیت در چین
در شبکههای اجتماعی تصاویری از افراد ماسکزده در بیمارستانهای چین منتشر شده است که این امر باعث گمانهزنیهایی در مورد فشار بر مراکز درمانی شده است. برخی گزارشها، این صحنهها را با روزهای اولیه شیوع کووید مقایسه کردهاند.
کان بیائو، رئیس بخش بیماریهای عفونی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای چین، اشاره کرده است که این کشور احتمالاً در فصلهای زمستان و بهار با انواع مختلفی از بیماریهای عفونی تنفسی روبهرو خواهد شد.
او در کنفرانسی خبری اضافه کرد که تعداد مبتلایان به اچامپیوی در میان افراد زیر ۱۴ سال در حال افزایش است. با این حال، او اطمینان داده است که تعداد کل موارد بیماریهای تنفسی در سال ۲۰۲۴ به طور کلی کمتر از سال گذشته خواهد بود.
پروفسور تولیو دی اولیویرا، مدیر مرکز پاسخ به همهگیری و نوآوری، اظهار داشت که اچامپیوی تنها یکی از چهار ویروسی است که موجب افزایش شیوع بیماریهای زمستانی در چین شده است. ویروسهای دیگر شامل ویروس سینسیشیال تنفسی، کووید و آنفولانزا هستند.
چین همچنین اعلام کرده است که در حال راهاندازی آزمایشی یک سیستم نظارت بر ذاتالریه با منشأ ناشناخته است، چرا که انتظار میرود در طول زمستان موارد ابتلا به برخی بیماریهای تنفسی افزایش یابد.
این وضعیت در مقایسه با پنج سال پیش، زمانی که چین برای اولین بار با شیوع کووید مواجه شد، شرایط متفاوتی را نشان میدهد.