مدیرعامل ایران خودرو اواخر سال گذشته خبر از طراحی و تولید محصولی کوچک و اقتصادی (به اصطلاح ارزان) داد و تاکید کرد این خودرو هم تراز محصولات جهانی خواهد بود.
به گفته فرشاد مقیمی، ایران خودرو در مرحله طراحی مفهومی این محصول است و اگر حمایتهای لازم صورت گیرد، ظرف یک سال آماده عرضه به بازار خواهد بود، آن هم با کیفیت، ایمنی و استانداردی مناسب.
اینکه چرا ایران خودرو به سراغ طراحی چنین محصولی رفته، میتواند ریشههای اقتصادی و اجتماعی خاص خود را داشته باشد. ایران خودروییها روزگاری با پیکان به عنوان خودرویی به اصطلاح ارزان بخشی بزرگ از بازار کشور در سلطه خود قرار داشتند، اما با حذف این خودرو و رو آمدن پراید، این بخش از بازار عملا برای آبیهای جاده مخصوص از دست رفت و به قرق سایپا درآمد.
ایران خودرو در ادامه سعی کرد با تندر-90 جای پیکان را پر کند اما قیمت این خودرو فراتر از پیشبینیها (در قرارداد) رفت و عملا نتوانست جانشین پیکان شود. در این سالها نیز بارها بحث روی طراحی و تولید محصول به اصطلاح ارزان از جمله نیو پیکان در ایران خودرو پیش آمد، با این حال هیچ کدام منتج به طراحی و تولید نشد.
حالا اما ایران خودرو تصمیم گرفته بار دیگر وارد عرصه تولید محصولی اقتصادی شود تا ضمن در اختیار گرفتن سهم بیشتری از بازار، به نیاز بخشی از شهروندان که قدرت خریدشان پایین آمده، پاسخ دهد. با توجه به اینکه دیگر پراید به تولید نمیرسد، ایران خودروییها اگر بتوانند محصولی ارزانتر از تولیدات فعلی خود بسازند، بردی بزرگ را در بازار به دست خواهند آورد.
البته این موضوع بستگی مستقیم به قیمت خودرو موردنظر و البته سطح کیفی و خصوصیات ظاهری آن خواهد داشت. در حال حاضر ارزانترین محصول تولیدی ایران خودرو، پژو 405 است، بنابراین این شرکت اگر قرار است خودرویی به اصطلاح ارزان بسازد، طبعا باید قیمت آن پایینتر از 405 از آب در بیاید.
این در حالی است که با توجه به رشد هزینههای تولید و تحریم، ایران خودرو کار سختی در مسیر ساخت این محصول با قیمتی پایینتر از مدلهای فعلی خواهد داشت. طبق گفته مدیرعامل ایران خودرو، محصول اقتصادی و کوچک این شرکت از جنبه استاندارد، ایمنی و کیفیت، هم تراز مدلهای خارجی خواهد بود.
با توجه به رابطه مستقیم قیمت با کیفیت، استاندارد و ایمنی، ایران خودروییها کار راحتی برای طراحی و تولید محصول موردنظر ندارند و باید منتظر ماند و دید آیا از خارجیها نیز کمک خواهند گرفت یا خود به تنهایی کار ساخت آن را پیش میبرند. همین حالا ادعای خودروسازان داخلی این است که تولیداتشان نه تنها سودی ندارد، بلکه همراه با زیان نیز هست. بنابراین محصول جدید ایران خودرو باید تا حد امکان عاری از هزینههای اضافی باشد تا قیمت تمام شده آن، اقتصادی از آب دربیاید، ضمن آنکه کیفیت مناسبی هم داشته باشد و استانداردهای جدید (85گانه) را نیز پاس کند.
هرچه هست، اگر ایران خودرو بتواند محصولی به روز و ارزانتر از خودروهای فعلی بسازد، برگی برنده در بازار رو خواهد کرد که به نفع خود و مشتریانش است. در حال حاضر به دلیل رشد شدید قیمت، دست بسیاری از شهروندان از بازار خودرو کوتاه شده و در این شرایط، تولید خودرو ارزان میتواند بخشی از این مشتریان را به بازار برگرداند. با رفتن پراید، بازار خودرو ایران خلأ بزرگی را تجربه میکند و هر خودروسازی بتواند محصولی در قد و قواره قیمتی پراید و البته با کیفیتی بهتر عرضه کند، تا سالها و اگر رقیبی جدید نیاید، این بخش از بازار را از آن خود خواهد کرد.