بازار؛ گروه خودرو: چندی است که دو محصول خودروسازان بزرگ داخلی یعنی گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا روانه بازار شده است. تارا و شاهین محصولات مذکور هستند که در دوران تحریم و با همت زنجیره تامین و قطعه سازان راهی بازار شدند. فارغ از مباحث و مشکلات تولیدی ناشی از زیان انباشت خودروسازان، هر دو خودرو با طراح و فناوری جدید راهی بازار شدند. هرچند که صنعت خودرو تلاش کرد بالاترین میزان ساخت داخل از محصولات مذکور را داشته باشند، با هر شرایط کیفیی که بود تارا و شاهین راهی خیابان ها شدند. مشتریان در بازار نیز اکنون با چالش انتخاب میان شاهین و تارا براساس کیفیت و قدرت مواجه شدند، در این گزارش به بررسی فنی هر دو محصول خواهیم پرداخت که کدام یک ارزش خرید دارد.
از نظر طراحی خارجی و داخلی؛ هر دو خودرو تارا و شاهین در یک سطح قرار می‌گیرند، اما شاهین در طراحی خارجی یک سر و گردن بالاتر است
طراحی روز متناسب با فرهنگ ایرانی
سدان جمع و جور گروه صنعتی ایران‌خودرو(تارا) نخستین محصول به‌روز این خودروساز در کلاس مذکور است. از نظر طراحی این خودرو از خطوط تیز و فرم‌های تخت استفاده می‌کند که کاراکتر اسپرت به این سدان بخشیده است. چهره خودرو با چراغ‌های افقی و LED های L شکل به نوعی زبان طراحی گروه صنعتی ایران‌خودرو که پیش‌تر در دنا پلاس شاهد هستیم را به نمایش می‌گذارد؛ با جلوپنجره شش ضلعی و خطوط تیز روی کاپوت تهاجمی است. در بخش عقب اگرچه شاهد نمای زیبا هستیم، اما چنگی به دل نمی‌زند. در این نما طراحی چراغ‌های یکپارچه باکیفیت‌تر صورت می‌گیرد، نمای جذاب‌تری به این سدان می‌بخشید. استفاده از رینگ‌های ۱۵ اینچی در نسخه دستی و ۱۶ اینچی در اتوماتیک چندان با بدنه هماهنگی ندارد. از سوی دیگر رقیب جدی تارا یعنی شاهین؛ از نظر طراحی یک سر و گردن بالاتر است.
زیرا خطوط تیز منقطع و فرم‌های تخت در پروفیل خودرو، رعایت تناسبات بدنه کاراکتر نافذ به این سدان کامپکت بخشیده است. چهره شاهین با خطوط تیز و برآمدگی روی کاپوت و چراغ‌های با LED مشابه محصولات مرسدس‌بنز و جلوپنجره شش ضلعی مشابه محصولات آکورا اسپرت و البته جذاب است. در نمای عقب چراغ‌های به فرم L و LED های داخل آن و حجم‌پردازی صریح نسبت به تارا قابل هضم‌تر و جذاب‌تر است. اگرچه رینگ‌های ۱۵ اینچی نیز برای شاهین طراحی شده، اما اگر این سایز به ۱۶ اینچ می‌رسید، وقار خودرو را دوچندان می‌کرد. کابین هر دو خودرو به نوعی ساختارشکن در طراحی دو خودروساز هستند. هر دو در کنسول میانی دارای نمایشگر لمسی ۷ اینچی برای شاهین و ۸ اینچی برای تارا است. سبک طراحی داخلی هر دو خودرو مینیمال و ساده است. اما کیفیت ساخت قطعات هر دو خودرو در یک سطح قرار می‌گیرد. زیرا داشبورد شاهین و تارا از پلاستیک خشک است و اگر از متریال باکیفیت‌تر استفاده می‌شد، به مراتب رضایت‌بخش‌تر بود. اما نسبت زاویه راننده به فرمان و در بحث ارگونومی شاهین در سطح بالاتری قرار می‌گیرد. اما در بخش عایق‌بندی هر دو خودرو در یک سطح هستند. از نظر طراحی خارجی و داخلی؛ هر دو خودرو تارا و شاهین در یک سطح قرار می‌گیرند، اما شاهین در طراحی خارجی یک سر و گردن بالاتر است.
تارا به یک پیشرانه ۱.۶ لیتری با فناوری سیستم سی‌وی‌وی‌تی با ۱۱۰ اسب بخار قدرت مجهز است، اما شاهین مجهز به یک پیشرانه ۱.۵ لیتری توربوشارژر است که می تواند به لطف توربوشارژر ۱۱۰ اسب بخار قدرت تولید کند
قوای فنی و هندلینگ
تارا به یک پیشرانه ۱.۶ لیتری با فناوری سیستم سی‌وی‌وی‌تی با ۱۱۰ اسب بخار قدرت مجهز است، این خودرو همان موتور TU۵ که به نام EC۵ شناخته می شود را در پلت فرم جای داده است. موتور EC۵ پیشرانه ای است که تکنولوژی پمپ روغن متغییر را برای کاهش استهلاک در ساختار خود دارد. اما ضعف خرابی کویل دوبل و واشرهای قالب سوپاپ همچنان در این خودرو مشهود است. هرچند تغییرات تکنولوژی روی پیشرانه TU۵ برای تارا انجام شده، اما طبع گرم این پیشرانه همچنان حفظ شده است.
اما شاهین مجهز به یک پیشرانه ۱.۵ لیتری توربوشارژر است که می تواند به لطف توربوشارژر ۱۱۰ اسب بخار قدرت تولید کند. کد این موتور M۱۵T است که همان پیشرانه ارتقا یافته سایر محصولات سایپا بوده و البته شاهکار مهندسی یعنی نصب توربوشارژر برای پیشرانه ۸ سوپاپ را با خود یدک دارد. عیلرغم اینکه ضعف شاهین پیشرانه آن است، اما در قیاس با موتور تارا، از استهلاک به نسبت کمتری برخوردار است.
تارا و شاهین هر دو به یک گیربکس ۵ سرعته دستی مجهز هستند، بزودی گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا نیز نمونه های اتوماتیک این محصول را به بازار عرضه می کنند.
عملکرد شاهین در زمان حرکت در قیاس با تارا فارغ از بحث طراحی، ضعیف تر است. عیلرغم اینکه شاهین پلت فرم تویوتا را یدک می کند، البته این مورد در بحث رانندگی کمی متفاوت است. فرمان پذیری شاهین نسبت به تارا و البته هندلینگ آن بهتر است. زوایای خطوط آیرودینامیکی در کنار سیستم تعلیق مناسب این مزیت را برای شاهین ایجاد کرده است. اما راحتی سفر و کاهش ضربات سطح جاده در تارا بهتر است. هرچند که تارا موتور قدرتمندتر و شتاب اولیه ضعیف تری دارد، اما در شتاب ثانویه و مسافت های طولانی برتری نسبت به محصول گروه خودروسازی سایپا دارد.
لذت رانندگی با سیستم های جدید
تارا و شاهین از نظر تجهیزات ایمنی و رفاهی تقریبا در یک سطح قرار داشته و نیاز مشتریان در بازار تامین می کنند. اما برخی از سیستم های نصب شده در هر دو خودرو ساخت داخل بوده و ممکن است در طول زمان استفاده ایرادات فنی را ایجاد کند، ولی پیشرفت هر دو خودروساز قابل توجه است.
تارا دارای فناوری های مانند سیستم الکترونیکی کنترل پایداری، کمکی حرکت در سراشیبی، فرمان برقی، نمایش فشار باد تایر و دو ایربگ را دارد. از آن سو نیز شاهین سیستم الکترونیکی کنترل پایداری، ۶ کیسه هوا، نمایش فشار باد تایر و فرمان برقی را دارد.
مجموعه فناوری های مذکور سبب می شود که لذت رانندگی به واسطه اصلاح خطای راننده در زمان حرکت افزایش یابد. اما به همان میزان نیز در صورت بروز ایراد فنی، هزینه نگهداری و تعمیر را افزایش خواهد داد. در تارا باتوجه به برگزاری تست رانندگی توسط گروه صنعتی ایران خودرو، طراحی صندلی های این خودرو به گونه ای بود که راحتی سفر در مسیرهای طولانی افزایش خواهد یافت.
اما گروه خودروسازی سایپا برای شاهین تست رانندگی برگزار نکرد و در قیاس طراحی صندلی نسبت به تارا، از کیفیت پایین تری برخوردار است. از آن سو طراحی کابین این خودرو برخلاف تارا اقتصادی نبوده، به طور مثال شاهین در نمونه دنده دستی دارای سانروف است، اما تارا این مزیت را در نسخه اتوماتیک دارد.
خرید براساس رانندگی
یکی از فاکتورهای مهم برای خرید خودرو لذت سواری است، براساس معیارهای مهندسی لذت سواری براساس فاکتورهای از قبیل، سیستم تعلیق، وزن خودرو، فاصله محورها، ارتفاع خودرو از سطح زمین و کاهش ارتعاش خودرو است. در تارا به دلیل یدک کشیدن پارامترهای فنی فرانسوی در طراحی و تولید، ارتعاش وارد شده به کابین در کمترین میزان خود بوده، اما به دلیل تغییر در فنر بندی محور عقب راحتی سفر چندانی وجود ندارد.
در شاهین این مورد کمی متفاوت تر است، باتوجه به ابعاد و اندازه کوچک این خودرو راحتی سفر در زمان پیمایش مسافت های طولانی نسبت به تارا در مقام کمتری قرار خواهد گرفت. البته شاهین برخلاف تارا دارای زاویه شیشه خوابیده نبوده که منجربه افزایش دما یا تابش نور زیاد به داخل کابین شود.
تارا از زاویه و میدان دید کافی جلو و طرفین برای راننده برخودار است، نسبت قرار گیری سرنشینان نیز براساس دهک قدی شرایط بهتری دارد. اما دید عقب این خودرو ضعیف بوده و در تست این محصول توسط خبرنگار «بازار» به این مساله نیز اشاره شد. بنابراین نیاز به تعبیه دوربین دنده عقب در این محصول وجود دارد.
از آن سو شاهین میدان و زاویه دید کافی در جلو و عقب خودرو دارد، اما نقاط کور طرفین نیاز جدی به تجهیز شدن سیستم نقطه کور برای این خودرو را ایجاد کرده است. طراحی کابین تارا هرچند ارگونومی و راحتی براساس دسترسی سرنشیان به اجزا را دارد، اما ضعف کیفی این محصول منجربه عدم رضایت استفاده سرنشینان خواهد شد.
هنگام حرکت با تارا، از بدو شروع نباید انتظار شتاب گیری سریع را داشت، زیرا وزن خودرو و سیستم های ایمنی تعبیه شده اختیار شتاب ناگهانی از راننده را سلب کرده است. البته این موضوع با غیرفعال کردن سیستم های کنترل ایمنی بهبود اندکی خواهد یافت. در شتاب گیری ثانویه و افزایش سرعت، تارا متناسب با رفتاررانندگی مشتریان داخل کشور تطابق دارد. تعویض دنده ها و افزایش دور موتور بی صدا انجام می شود، اما اجزای کابین در کارکردهای بالا دچار ایجاد صدا و لرزش می شوند. هرچند پیشرانه EC۵ براساس استانداردهای آلایندگی جدید و کاهش مصرف سوخت طراحی شده، ولی انتظار مصرف سوخت پایین در این خودرو را نباید داشت.
فرمان پذیری و تغییر مسیر ناگهانی تارا باتوجه به فناوری های نصب شده و سیستم تعلیق مناسب، قابل قبول است. اما در صورت افزایش دما خودرو نباید انتظار چندانی از عملکرد مناسب فرمان این خودرو داشت. زیرا ضعف فرمان برقی علاوه بر تارا و شاهین در خودروهای چینی نیز مشهود است.
در زمان رانندگی با شاهین هرچند پیشرانه مجهز به توربوشارژر دارد، نباید انتظار عملکرد مشابه سایر محصولات مجهز به توربو و شتاب اولیه مناسب داشت. زیرا پیشرانه و قوای محرکه انتخاب شده برای این محصول متناسب با وزن آن نبوده است. هرچند که در شتاب اولیه اندکی سریع تر از تارا بوده، اما در شتاب ثانویه مغلوب سایر خودروهای تولید داخل خواهد شد. شاهین بر خلاف تارا پایداری مناسبی در زمان تغییر مسیرهای ناگهانی ندارد. اما میزان مصرف سوخت در این خودرو به دلیل شرایط آیرودینامیکی و پیشرانه تعبیه شده، از محصول ایران خودرو اقتصادی تر است.
باتوجه به اینکه تارا سابقه پررنگی در بازار ندارد که بتوان در خصوص کیفیت آن اظهار نظر کرد، اما شاهین با ضعف کیفی فراوانی مواجه بوده که این موضوع به کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی نیز راه یافته است
ضعف کیفیت یا خدمات پس از فروش
هر دو خودرو ساز تلاش کردند تارا و شاهین را بهترین کیفیت ممکن راهی بازار کنند. برخی از قطعات این محصولات جدید بوده و در بازار لوازم یدکی چندان وجود ندارد. شاهین چندماه زودتر از تارا وارد بازار شد، در این مدت کیفیت مطلوب رضایت مشتریان را ایجاد نکرد. موارد مربوط به ضعف کیفی این خودرو از فضای مجازی به کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی نیز راه یافت. بیشترین ضعف های این خودرو به قطعات پلاستیکی، الکترونیکی و مکانیکی مربوط می شود.
از آن سو تارا سابقه حضور پررنگ در بازار ندارد که نظر مشتریان را بتوان برای آن اعلام کرد، با تست چند دقیقه ای خودرو توسط اصحاب رسانه نیز این موضوع مشخص نخواهد شد. بنابراین باید منتظر حضور تعداد بیشتر این خودرو در بازار برای بررسی کیفی آن بود. دو محصول ایران خودرو و سایپا از نظر طراحی و کیفی دارای نقاط ضعفی هستند، اما وجود ضعف در تامین قطعات و خدمات پس از فروش نشان از عملکرد منفی خودروسازان در خصوص جلب نظر مشتریان دارد.
شبکه خدمات پس از فروش گروه صنعتی ایران خودرو در سطح کشور نسبت به سایپا بیشتر است، دسترسی به تامین قطعات تارا از شاهین راحت تر بوده، اما هزینه نگهداری و مصرف سوخت تارا از شاهین بالاتر است
کدام یک را بخریم؟
برای انتخاب خرید خودرو میان تارا و شاهین باید مزایا و معایب آن را رتبه بندی کرد، نخست اینکه تارا از قوای فنی قدرتمندتر و آپشن های بیشتری نسبت به شاهین برخوردار است. از آن سو شاهین طراحی زیبا و موتور کم استهلاک تری دارد.
شبکه خدمات پس از فروش گروه صنعتی ایران خودرو در سطح کشور نسبت به سایپا بیشتر است، دسترسی به تامین قطعات تارا از شاهین راحت تر بوده، اما هزینه نگهداری و مصرف سوخت تارا از شاهین بالاتر است. راحتی سفر برای پیمایش مسافت های طولانی در تارا از شاهین بیشتر و ایمنی هر دو خودرو در یک سطح قرار دارد.
فارغ از بحث قیمتی، باتوجه به موارد مذکور تارا نسبت به شاهین می تواند در گزینه نخست انتخاب قرار بگیرد. البته این به معنای تایید یا تکذیب کیفیت، قوای فنی، طراحی و عملکرد هر یک از محصولات نیست. برای خرید خودرو، مشتری باید براساس هزینه نگهداری، دسترسی مناسب به خدمات پس از فروش و مزایایی محصول تصمیم به انتخاب بگیرد.
