پیشرانه– مزدا به‌تازگی نسخه جدیدی از هاچ‌بک ساب-کامپکت خود را در بازار اروپا معرفی کرده که مایه تعجب و شگفتی بسیاری را فراهم آورده است؛ چراکه این خودرو واضحاً و مشخصاً چیزی نیست جز یک نسخه ریبج (Rebadge) شده از جدیدترین و آخرین نسل تویوتا یاریس (نسل چهارم با کد XP210) که قرار است تحت نام “مزدا ۲ هایبرید ” در قاره سبز به فروش برسد و از بهار سال ۲۰۲۲ در دسترس خریداران اروپایی قرار خواهد داشت!
به گزارش وب‌سایت خبری «پیشرانه» گفتنی است که نسل جدید تویوتا یاریس بیش از یک سال است که در بازارهای اروپایی حضور دارد و توانسته عنوان خودروی سال ۲۰۲۱ اروپا را نیز از آن خود سازد و علاوه بر این‌ها، در بین پرفروش‌ترین خودروهای اروپا نیز برای خود جایگاه مستحکمی دست‌وپا کرده و تا پایان ماه اکتبر سال جاری (و طی ده ماهی که از سال ۲۰۲۱ گذشته) پس از فولکس‌واگن گلف، دومین خودروی پرفروش بازار اروپا لقب گرفته است.
ریبج کردن (Rebadge) یا تغییر برند خودرو برای عرضه در بازارهای گوناگون، در صنعت خودرو به‌هیچ‌وجه چیز عجیب و بی‌سابقه‌ای نیست و مدت‌هاست که انجام می‌شود و حتی به جرأت می‌توان گفت که سابقه‌ای چندین دهه‌ای دارد. هرکدام از ریبج‌ها می‌توانند اهداف متفاوتی را (بسته به برنامه‌ها و مناسبات فی‌مابین خودروسازها) دنبال کنند. نکته جالب اینجاست که پیش‌تر و بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، این تویوتا بود که نسخه ریبج شده از مدل‌های سدان و هاچ‌بک نسل سوم و فعلی مزدا ۲ را تحت برندهای تویوتا و سایون و نام و نشان یاریس در بازار آمریکای شمالی به فروش می‌رساند! به‌هرحال از قدیم گفته‌اند که زمین گِرد است و حالا نوبت مزداست که تویوتا یاریس را در این‌سوی اقیانوس و تحت نام و نشان “مزدا ۲ هایبرید ” روانه بازار کند!
از سال ۲۰۱۶، تویوتا اقدام به عرضه نسخه ریبج شده مدل‌های هاچ‌بک و سدان مزدا ۲ تحت لوگوی خود (و زیرمجموعه سابقش سایون) و نام و نشان یاریس در بازار آمریکای شمالی کرد. خلاف مزدا ۲ هایبرید که در نمای ظاهری تقریباً هیچ تفاوتی با نسل جدید یاریس ندارد، خودرویی که در بازه زمانی مذکور توسط تویوتا و تحت نام یاریس در آمریکا، کانادا و مکزیک عرضه می‌شد، در نمای جلوی خود دارای ظاهری متفاوت بود که آن را از خودروی پایه و اصلی یعنی مزدا ۲ تا حدودی متمایز می‌ساخت. در تصویر، تویوتا یاریس و یاریس سدان را می‌بینید که پس از سال ۲۰۲۰، عرضه آن‌ها در بازار ایالات‌متحده متوقف‌شده است.
اما سؤال اینجاست که در پس این اقدام و مانور اخیر مزدا، به‌راستی چه دلیل و هدفی نهفته است؟ حقیقت این است که اتحادیه اروپا قوانین بسیار سفت و سختی برای کاهش سطح تولید گازهای گلخانه‌ای وضع کرده است که خودروسازان نیز برای ادامه فعالیت خود در این قاره، ناچار به تبعیت از آن هستند و درنتیجه متوسط CO2 تولیدی توسط محصولات حاضر در لاین‌آپ هر خودروساز نباید از رقم مشخصی بیشتر باشد. این استانداردها هرسال سخت‌گیرانه‌تر می‌شوند و برای برخی از خودروسازها که خودروهایی با پیشرانه‌های حجیم و پرمصرف تولید و عرضه می‌کنند (به‌طور ویژه سازندگان خودروهای اسپرت و سوپراسپرت) یا خودروسازانی که محصولات هایبریدی یا الکتریکی بسیار معدودی در سبد محصولات خود دارند، هماهنگی با این قوانین تازه و رسیدن به این سطح از استانداردها در کوتاه‌مدت یا بسیار سخت و نشدنی است یا اگر هم شدنی باشد، هزینه بسیار گزافی را به آن‌ها تحمیل خواهد کرد که تحمل این بار هزینه‌ها در شرایط فعلی (پس از بحران‌های حاصل از پاندمی کرونا و در میانه بحران تراشه‌های الکترونیکی) چندان آسان و هضم شدنی نخواهد بود؛ خصوصاً برای خودروسازی مثل مزدا که به‌صورت تقریباً مستقل فعالیت می‌کند و زیرمجموعه یک گروه خودروسازی بزرگ‌تر نیست (هرچند درگذشته فورد جزو سهامداران عمده مزدا محسوب می‌شد اما پس از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸، فورد اقدام به فروختن بخش عمده‌ای از سهام خود در این خودروساز ژاپنی کرد).
بنابر آنچه گفته شد، در کوتاه‌مدت این حرکت (ریبج تویوتا یاریس و عرضه آن تحت عنوان مزدا ۲ هایبرید) شاید بهترین و کم‌هزینه‌ترین راه پیش روی این خودروساز ژاپنی برای تبعیت از استانداردهای آلایندگی جدید و به‌روزرسانی شده اتحادیه اروپا باشد و در بلندمدت با تجهیز تعداد قابل‌توجهی از محصولات جدید این خودروساز به قوای محرکه هایبرید، پلاگین-هایبرید یا تمام الکتریکی (همان‌طور که مدیران مزدا برای بازه زمانی بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵ وعده داده‌اند) شاید دیگر نیازی به انجام چنین مانورهای محیرالعقولی نباشد!
همان‌طور که گفته شد، ریبج فرآیندی مرسوم (و در بسیاری از موارد منطقی) در صنعت و بازار خودرو است اما در مورد اقدام اخیر مزدا آنچه حسابی توی ذوق می‌زند، این است که مزدا ۲ هایبرید خصوصاً ازلحاظ طراحی و استایل، به معنی واقعی کلمه وصله ناجور لاین آپ مزدا خواهد بود! این خودروساز ژاپنی بالغ‌بر یک دهه است که اقدام به معرفی و به‌کارگیری زبان طراحی اختصاصی کودو (به معنای روح حرکت) در تمامی خودروهایش کرده؛ زبان و فلسفه طراحی بسیار پویا، سرزنده، جسورانه، گیرا و قدرتمندی که پیوسته تحسین منتقدان و کارشناسان را به همراه داشته و ساخته‌های مزدا را ازلحاظ بصری به محصولاتی دارای شخصیتی متمایز، خاص و صدالبته باهویت و کاریزماتیک بدل ساخته است. در آن‌سوی میدان، محصولات تویوتا اگرچه در بحث طراحی پیشرفتی قابل‌ملاحظه را در سال‌های اخیر تجربه کرده‌اند و بنابر دستور صریح ریاست این کمپانی (No more boring cars!)، از کاراکتر کم هیجان و خسته‌کننده پیشین خود فاصله گرفته‌اند، اما تقریباً همه با این گزاره موافق‌اند که در ساخته‌های تویوتا، از آن زبان طراحی یکپارچه، گیرا و با هویتی که در ظاهر ساخته‌های مزدا به چشم می‌خورد، خبری نیست. همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، متأسفانه ظاهراً مزدا به‌منظور کاهش هزینه‌ها، از هرگونه تغییرات عمده در این خودرو اجتناب ورزیده تا مزدا ۲ هایبرید در نمای ظاهری و داخلی کاملاً شبیه به تویوتا یاریس باشد. با این اوصاف در نگاه نخست و بدون دقت به یکسری جزییات، تنها تفاوت چشمگیر بین این دو خودرو استفاده از لوگوی مزدا به‌جای تویوتا است!
قوای فنی مزدا ۲ هایبرید که همانند همه‌چیز دیگر خودرو از تویوتا یاریس به عاریت گرفته‌شده، شامل یک پیشرانه ۳ سیلندر ۱.۵ لیتری توربو بنزینی همراه با یک موتوربرقی است که مجموعاً خروجی قدرتی برابر با ۱۱۴ اسب بخار را برای این سوپرمینی فراهم می‌آورند. رهاورد این مجموعه فنی برای مزدا ۲ جدید شتاب صفر تا صد ۹.۷ ثانیه‌ای و مصرف سوختی حدوداً بین ۳.۲ تا ۳.۸ لیتر در صد کیلومتر (در سیکل ترکیبی WLTP) خواهد بود. خبری از پیشرانه‌های بنزینی و دیزلی برای این خودرو نخواهد بود چراکه مزدا ۲ هایبرید فعلاً در کنار نسل فعلی مزدا ۲ (منظور مزدا ۲ واقعی و اورجینال است!) به فروش خواهد رسید که خود دارای پیشرانه‌های بنزینی و دیزلی است.
گفته می‌شود که احتمالاً نسل چهارم و جدید مزدا ۲ در سال آینده میلادی معرفی خواهد شد اما عرضه یا عدم عرضه این خودرو در بازار اروپا هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. نسل فعلی مزدا ۲ که سومین نسل از این سوپرمینی ژاپنی محسوب می‌شود، در سال ۲۰۱۴ معرفی‌شده بود.
نوشته: علی کریمی
