اتاق تهران – این روزها طرحی در مجلس درباره واردات خودرو و آزادسازی آن بعد از چندسال در دست بررسی است که بیم ها و امیدهایی را در بازار ایجاد کرده است؛ اما جزییات این طرح چیست و در نهایت به نفع بازار خودروها خواهد بود؟ همزمان با آغاز شمارش معکوس برای بررسی طرح کمیسیون صنایع برای واردات خودرو در صحن علنی مجلس، فعالان صنفی و کارشناسان نسبت به پیامدهای منفی اجرای آن بر بازار خودرو هشدار می‌دهند. طرح ساماندهی تولید و بازار خودرو، پس از 2بار ایراد شورای نگهبان، نهایی شده و قرار است در دستور کار صحن علنی مجلس قرار خواهد گیرد.
بحث برانگیزترین بخش این طرح به اصلاحیه ماده ۴ آن مربوط است که تأکید دارد؛ هر شخص حقیقی یا حقوقی می‌تواند به ازای صادرات خودرو، قطعات خودرو، سایر کالاها یا خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه یا از طریق واردات بدون انتقال ارز نسبت به واردات خودروی تمام برقی، هیبریدی یا بنزینی و گازسوز با برچسب انرژی B و بالاتر یا دارای شاخص ایمنی 3ستاره و بالاتر، براساس گواهی‌های استاندارد معتبر، معادل ارزش صادراتی خود، اقدام کند.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه طبق اصلاحیه جدید، موضوع آزادسازی واردات خودروهای دست‌دوم از متن طرح حذف شده است، گفت: براساس این طرح فقط واردات خودروهای هیبریدی و برقی با مشخصات تعیین شده در ازای صادرات خودرو، قطعات، سایر کالاها و خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرومحرکه یا از طریق واردات بدون انتقال ارز و در چارچوب ضوابط وزارت صمت مجاز خواهد بود.
روح‌الله عباسپور، گفته است: در ماده 5این مصوبه واردات خودروهای دست‌دوم تا 3سال کارکرد آزاد شده بود، اما با ایراداتی که شورای نگهبان به این طرح گرفت، با نظر موافق اعضای کمیسیون این بند در پیش‌نویس جدید برای تامین نظر شورای نگهبان حذف شد.
در این طرح تامین ارز به شیوه صادرات خودرو، قطعات و سایر کالاها یا خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه پیش‌بینی شده است. در سال‌های اخیر خودروسازان و قطعه‌سازان امکان صادرات به برخی کشورها را فراهم کرده‌اند، اما صادرات این اقلام تنها شیوه تامین ارز واردات خودروهای صفر کیلومتر نیست، بلکه باید واردات خودرو بدون انتقال ارز باشد.
طبق اصلاحیه مجلس، هر کسی که بتواند خودرو یا قطعات خودرو صادر کند و برای دولت هزینه ارزی ایجاد نکند، می‌تواند واردات خودرو داشته باشد. البته تنها واردات خودروی هیبریدی و برقی با این شرایط آزاد می‌شود.
در این بین دبیر انجمن وارد‌کنندگان خودرو از احتمال افزایش 30درصدی قیمت خودروهای خارجی به دلیل دخالت شورای رقابت در اجرای طرح مجلس خبر داد و گفت: اگرچه آزادسازی واردات خودروهای دست دوم تأثیر 70درصدی و صفر کیلومتر30درصدی بر کاهش قیمت خودروهای خارجی خواهد داشت، اما با دخالت شورای رقابت در تعیین تیراژ واردات این خودروها، احتمال افزایش 30درصدی قیمت خودروهای خارجی نیز وجود دارد.
مهدی دادفر گفت: قیمت روز یک خودروی سانتافه فول آپشن مدل 2021حدود 40هزار دلار و سانتافه هیبریدی 30هزار دلار است که با درنظر گرفتن دلار 27هزار تومانی به 810میلیون تومان و با لحاظ تعرفه و حقوق گمرکی 100درصدی به اضافه 10درصد ارزش‌افزوده و 10درصد عوارض و سود وارد‌کننده به 2میلیارد و 300میلیون تومان می‌رسد؛ درحالی که اکنون قیمت یک خودروی سانتافه مدل 2017 با 70هزار کارکرد در بازار یک‌میلیارد و 800میلیون تومان است. افت هرساله ماشین خارجی حداقل 500هزار تومان کمتر از مدل صفر است.
او با بیان اینکه درصورت آزادسازی واردات در ابتدا عرضه خودروهای وارداتی سنگین و بیش از کشش تقاضای بازار(بیش از 50هزار دستگاه) خواهد بود، افزود: با وجود این اگر قرار باشد شورای رقابت تعداد خودروهای وارداتی را مشخص کند، قیمت خودروهای خارجی نه‌تنها کاهش نمی‌یابد، بلکه احتمال افزایش 20تا 30درصدی قیمت‌ها نیز وجود دارد.
