بازار؛ گروه خودرو: زیان انباشته چند هزار میلیارد تومانی خودرو سازان به همراه بدهی ۶۵ هزار میلیاردی آن ها به صنعت قطعه منجر به این شده که هر روز بر تعداد خودروهای ناقص کف پارکینگ دو خودرو ساز بزرگ کشور افزوده شود. بخشی از نیاز این خودروها از طریق واردات قطعات «های تک» که امکان تولید داخلی ندارند مرتفع می شود و بخشی دیگر از طریق قطعه سازان داخلی؛ قطعه سازانی که به مرور با کاهش نقدینگی ناشی از عدم پرداخت به موقع خودرو سازان به گوشه ای رفته و دیگر توان تولید ندارند.
از طرفی با افزایش شمار خودروهای ناقص کف پارکینگ خودرو سازان، هزینه های تولید چند برابر می شود و همین موضوع منجر به این می شود که محصول گران تر از بهای واقعی آن به دست مشتری برسد. این درحالی است که انتظار می رفت با ورود سید رضا فاطمی امین، به عنوان وزیر صمت به وزارت صنعت، معدن و تجارت تدابیری برای رفع معضل کمبود نقدینگی صنعت خودرو اندیشیده شود اما هنوز در این باره چاره اندیشی نشده است.
این در شرایطی است که بسیاری از کارشناسان معتقد هستند ازدیاد خودروهای ناقص در خودرو سازی ها می تواند بحران مالی را دو چندان کند.
در این رابطه گفتگوی خبرگزاری «بازار» با «علی چنگی» مدیر عامل گروه پژوهش صنعت مدرن را در ادامه خواهید خواند.
* با توجه به سکان داری فاطمی امین در وزارت صمت، تغییراتی در جهت بهبود شرایط خودرو سازان و قطعه سازان ایجاد شده است؟
تاکنون تغییرات محسوسی در حوزه خودرو سازی و قطعه سازی در خرد و کلان صنعت احساس نکرده ایم. از همین رو پیشنهاد می کنم که در اولین اقدام وزیر صمت باید مطالعات عمیقی از صنعت خودرو داشته باشد و در کنار بررسی و رفع مشکلات شرایط روز، نیازهای آینده را هم در نظر بگیرید. حل مشکلات قطعه سازان یا خودرو سازان به معنای بهبود این صنعت نیست، بلکه باید به صنعت حمل و نقل نگاه دقیق تری داشت.
* گاهی شنیده می شود که تولید برخی از مواد اولیه مانند رزین و پلیمر و غیره توسط پتروشیمی ها در حال کاهش است، این موضوع می تواند برای قطعه سازان مشکل ایجاد کند؟
از این دست مشکلات برای قطعه سازان به وفور وجود دارد، در این میان اگر یک یا دو واحد پتروشیمی نیز متوقف شود، چندان اهمیتی ندارد. زیرا به طور روزانه با این چالش مواجه هستیم. این مساله نیز ناشی از زیاده خواهی پتروشیمی ها یا شرکت های تک سورسی است که اغلب هم دولتی هستند.
به طور تقریبی با صنایع بالا دستی ارتباط نداریم، تمام ارتباطات از طریق بورس است. صنایع بالا دستی به ویژه پتروشیمی کالاهای تخصصی را برای قطعه سازان تولید نمی کنند و اغلب محصولات عمومی را از دسته مواد پلیمری در رده پایین را تولید می کنند. بنابراین رابطه با مشتریان ندارند و رابطه گسسته بین فولاد، مس و پتروشیمی با قطعه سازان وجود دارد
* ارتباط صنایع بالا دستی به ویژه پتروشیمی ها با صنعت قطعه سازی و خودرو کشور چگونه است؟
به طور تقریبی با صنایع بالا دستی ارتباط نداریم، تمام ارتباطات از طریق بورس است. صنایع بالا دستی به ویژه پتروشیمی کالاهای تخصصی را برای قطعه سازان تولید نمی کنند و اغلب محصولات عمومی را از دسته مواد پلیمری در رده پایین را تولید می کنند. بنابراین رابطه با مشتریان ندارند و رابطه گسسته بین فولاد، مس و پتروشیمی با قطعه سازان وجود دارد.
* چند درصد از مواد اولیه چراغ خودرو در کشور تولید و چند درصد آن وارداتی است؟
بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه ساخت چراغ داخلی است، با اقداماتی که انجام دادیم این مقدار را به ۸۰ درصد رسانده ایم. حدود ۲۰ درصد مواد اولیه خارجی بوده که مشکل جدی در ثبت سفارش و ارز نداریم، اما نرخ ارز زمانی که نوسان می یابد، روی قیمت محصولات ما نیز تاثیر می گذارد.
* کیفیت تولید چراغ ها در صنعت خودرو به ویژه در سه سال اخیر چه مقدار افزایش یافته است؟
کیفیت تابع شرایط موجود است که دو پارامتر مهم دارد، نخست ورودی مواد اولیه است که باید صحیح و درست انتخاب شود. دوم فرآیند تولید است که تولید کننده چه رفتاری با مواد اولیه دارد. با توجه به تحریم های ظالمانه تغییرات فراوانی در مواد اولیه داریم که باید خودمان را برای آن آماده کنیم.
بنابراین باید با توجه به شرایط تامین مواد اولیه در بازار خودمان را تطبیق دهیم که تاثیر فراوانی نیز در کیفیت محصول دارد. در فرآیند تولید تلاش داریم که کیفیت مطلوب خودرو ساز و بازار را تامین کنیم، دچار بحران در این مساله نیستیم.
* رفتار مالی خودرو سازان با قطعه سازان چگونه است؟ تغییراتی ایجاد شده است؟
در پاسخ به این سوال باید بگویم رفتار خودرو سازان با قطعه سازان تقریبا فاجعه است، پرداخت مطالبات سخت تر و طویل تر می شود. آمار تولید خودرو سازان نیز از این مساله تحت تاثیر فراوان قرار گرفته است.
بیش از ۱۴۵ هزار دستگاه خودرو در کف پارکینگ خودرو سازان است، از این مقدار ۹۵ هزار دستگاه متعلق به ایران خودرو و ۴۵ هزار دستگاه نیز متعلق به سایپا است، از این تعداد هیچ خودروی مشکل چراغ نداشته است و به دلیل کمبود چراغ به پارکینگ نرفته است
* تا کنون خودروهای که به کف کارخانه های خودرو سازی رفته اند، آیا به دلیل نبود چراغ بوده است؟
بیش از ۱۴۵ هزار دستگاه خودرو در کف پارکینگ خودرو سازان است، از این مقدار ۹۵ هزار دستگاه متعلق به ایران خودرو و ۴۵ هزار دستگاه نیز متعلق به سایپا است، از این تعداد هیچ خودروی مشکل چراغ نداشته است و به دلیل کمبود چراغ به پارکینگ نرفته است.
نهایت تلاش خود را کردیم که خط خودرو سازان را دچار بحران نکنیم. این خودروها اغلب به دلیل قطعات الکترونیکی که توسط دو یا سه شرکت تامین می شود، به پارکینگ می روند.
* صنعت الکترونیک چه میزان می تواند به عدم رفتن خودرو در کف کمک کند؟
الکترونیک صنعت مادری شده که تقریبا در همه صنایع درگیر شده است، یکی از مشکلاتی که صنعت خودرو سازی جهانی این روزها با آن درگیر شده است، کمبود تراشه ها است.
معضل تامین قطعات الکترونیکی خودروها در چند ماه آینده همچنان ادامه دارد، این موضوع نیز روی صنعت خودرو سازی داخل کشور تاثیر داشته و یکی از عوامل خودروهای کف این موضوع است. صنعت چراغ خودرو نیز به واسطه الکترونیک توسعه می یابد که در آینده پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت.
اگر نرخ ارز افزایش یابد و پتروشیمی ها نیز بر این اساس افزایش قیمت محصول دهند، تولیدکننده قطعات خودرو نیز ناچار به افزایش قیمت کالا می شود. نقش وزیر صمت در این موضوع نیز مهم است که با افراد حرفه ای بی طرف مشاوره بگیرد. وزیر نباید از افرادی که در این صنعت منافع دارد مشاوره بگیرد، بهتر است از مراکز علمی و تحقیقاتی در کنار دانشگاه ها مشاوره بگیرد
* به نظر شما ممکن هست قیمت چراغ تا پایان سال افزایش یابد؟
تابع شرایط بازار هستیم، اگر نرخ ارز افزایش یابد و پتروشیمی ها نیز بر این اساس افزایش قیمت محصول دهند، تولیدکننده نیز ناچار به افزایش قیمت کالا می شود. نقش وزیر صمت در این موضوع نیز مهم است که با افراد حرفه ای بی طرف مشاوره بگیرد. وزیر نباید از افرادی که در این صنعت منافع دارد مشاوره بگیرد، بهتر است از مراکز علمی و تحقیقاتی در کنار دانشگاه ها مشاوره بگیرد.