زهرا نعمتی – خبرنگار/ اگر امروز قطعه با کیفیت در خودروهای عرضه‌شده به بازار مشاهده می‌شود، به درخواست خودروسازان است. در واقع، بسیاری از مواقع خودروسازان برای اینکه هزینه‌های خود را کاهش دهند و سود بیشتری را در مقابل سهامداران اعلام کنند، هر اقدامی را برای کاهش قیمت قطعات و سوددهی بیشتر و مقبولیت سهامداران انجام می‌دهند.
اگرچه این روزها بیش از دغدغه کیفیت، مسأله قیمت و انجام تعهدات و تحویل خودروسازان مسأله روز بازار خودرو است، اما با این وجود همچنان انتقادها نسبت به کیفیت خودروها از گلایه‌های اصلی مردم از خودروسازان است.
در واقع، امروز یکی از چالش‌های اصلی صنعت خودروسازی کشور، عدم برخورداری خودروهای ساخته‌شده از کیفیت مطلوب و عدم رضایت مشتریان از کیفیت خودرو و عملکرد خودروسازان است، به‌طوری که با وجود همه اقدامات و برنامه‌های کیفی و توسعه‌های مختلفی که در سال‌های اخیر دنبال شده، صنعت خودرو همواره جزو صنایعی بوده که مورد انتقاد مصرف‌کنندگان قرار داشته و هر جا که بحث از کیفیت باشد، نقد و یا مقایسه این صنعت با خودروهای بین‌المللی نیز وجود داشته است. اما آنچه باعث می‌شود صنعت خودرو در بحث کیفیت و ایمنی به راحتی مورد نقد و مقایسه قرار گیرد، سهم بالای قیمت خودرو در هزینه‌های خانوار و همچنین تأثیراتی است که خودرو بر ایمنی و سلامت خانواده دارد.
در این میان، پرسشی که مطرح می‌شود این است که سهم قطعه‌سازان در تولیدات فعلی خودروسازان و گلایه‌های مردم چیست و اصولاً قطعه‌سازان چه سهمی در کیفیت خودروها دارند؟ آیا چالش‌های قیمتی بین خودروساز و قطعه‌ساز و عدم به‌روزرسانی قیمت می‌تواند باعث شود که سازندگان از کیفیت محصولات خود بزنند؟
اگرچه با توجه به سهم قطعات در تولید یک خودرو گفته می‌شود حدود ۷۰ درصد کیفیت خودرو مربوط به قطعات است، اما با این حال از نگاه کارشناسان حوزه قطعه‌سازی، ضعف کیفیت قطعه به روابط بین خودروسازان و قطعه‌سازان و نحوه محاسبه هزینه و ثبت سفارش خودروسازان برمی‌گردد.
تأثیر روابط خودروساز و قطعه‌ساز در ضعف کیفی قطعات
در این ارتباط، فرهاد بهنیا، سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو کشور می‌گوید: قطعه‌سازان بر اساس سفارش خودروساز قطعات را تولید می‌کنند. بنابراین آن چیزی که در خودروهای داخلی مصرف می‌شود قطعاتی است که قیمت و کیفیتش را خودروساز تعیین کرده است.
وی با بیان اینکه هر قطعه‌ای مطابق با نرخ مواد اولیه، دستمزد و همچنین هزینه‌های سربار، قیمتی دارد، تصریح کرد: خودروساز اگر قیمت قطعه‌سازان را مطابق با آنالیز قیمت، درست محاسبه و پرداخت کند؛ مطمئناً قطعاتی تحویل می‌گیرد که مطابق با کیفیت قطعات صادراتی است. اما متأسفانه خودروسازان معمولاً به صورت یک‌طرفه قیمت قطعات را آنالیز می‌کنند و هر کجا که با مشکل مواجه شوند، با طرح این موضوع با چند قطعه‌ساز دیگر و به اصطلاح ایجاد رقابت بین سازندگان، برخی قطعات را به دلیل قیمت پایین‌تر از قطعه‌سازی دیگر خریداری می‌کنند. به همین جهت، کیفیت قطعات و خودروهای تولیدی را هم خودروساز تعیین می‌کند.
سخنگوی انجمن قطعه‌سازان کشور تأکید کرد: در واقع، در بسیاری از مواقع خودروسازان برای اینکه هزینه‌های خود را کاهش دهند و سود بیشتری را در مقابل سهامداران اعلام کنند، هر اقدامی را برای کاهش قیمت قطعات و در نهایت قیمت تمام‌شده خودرو انجام می‌دهند تا از زیان‌دهی جلوگیری و در مقابل سهامداران سودده معرفی شوند.
فرهاد بهنیا افزود: متأسفانه امروز با سیاست‌های ضد و نقیضی که خودروساز دارد، نه مصرف‌کننده و نه قطعه‌ساز راضی است و نه افزایش کیفیتی در خودروها مشاهده می‌شود.
این مقام صنفی در انجمن قطعه‌سازان کشور تأکید کرد: بنابراین اگر می‌خواهیم افزایش کیفیت و رضایت مصرف‌کننده اتفاق بیفتد، باید خودروساز دعوای خود برای افزایش قیمت را با دولت و متولیان حوزه قیمت‌گذاری حل کند.
زمانی که خودروساز نمی‌تواند مشکل خود را با وزارت صمت، سازمان حمایت و نهادهای دخیل در قیمت‌گذاری حل کند، فشارش را بر روی بخش قطعه‌سازی می‌آورد و ابتدا قیمت قطعه‌ساز را کاهش می‌دهد و برای سازندگان ایجاد زیان می‌کند، و دوم، خودروهایی که برای مصرف‌کنندگان جذابیت دارد مانند ۲۰۶ و پژو پارس را حذف و با سورن جایگزین می‌کند.
