همواره در همه کشورهای دنیا و همچنین طبق اصل 44 قانون اساسی و سیاستهای ابلاغی آن خصوصی سازی درست باید در راس امور باشد، بسیاری از کشورهایی که بخش خصوصی قدرتمندی دارند معمولا توانستهاند به رشد اقتصادی مناسب دست یافته و فضای کسب وکار را بهبود بخشند. اما در صنعت خودرو چه اتفاقی رخ میدهد؟
گام اول : طرح شناسه کالا (انحصار در قطعهسازی و تسخیر بازار)
طرح شناسه کالا در ظاهر قرار است کالاهای سطح بازار را ساماندهی کرده و سنجش اصالت کالا را برای مشتری فراهم کند که این امر بر اساس قانون بوده که بسیار هم خوب است اما در این راستا اتفاقاتی افتاده که در دستورالعمل یا آئین نامه اجرایی خود را نمایان کرده است. در آئین نامه اجرایی کار بر کسبه سخت شده و همچنین درگیر سامانههای متعدد کرده اما در نقطه مقابل شرکتهای بزرگ که بعضا دولتی نیز هستند دستور العمل با آنها هماهنگ شده و کدهای داخلی آنها به منزله شناسه کالا در نظر گرفته شده است. استاندارد نیز به نفع آنهاست تا تولیدکنندگان صنفی در کشور، لذا عملا فرصت مناسب برای تسخیر بازار برای این شرکتهای بزرگ فراهم شده و دست این شرکتهای بزرگ دولتی در بازار باز گذاشته شده است.
گام دوم: آئین نامه واردات خودرو (انحصار در واردات)
به تازگی وزارت صمت راه را برای عرضه خودروهای وارداتی با شرایطی خاص باز کرده است اما طبق آئین نامه واردات خودرو عملا دو خودروساز بزرگ کشور سکان واردات را به دست خواهند گرفت و عملا نه تنها در داخل خودروهای بیکیفیت تولید شده بلکه خودروهای نسبتا بی کیفیت به بازار کشور وارد خواهد شد آن هم به دست همین دو خودروساز زیرا طبق آئین نامه خودروها باید بین 10 تا 20 هزار دلار قیمت داشته باشند که عملا قیمتی معادل یک میلیارد تومان در کشور به فروش خواهند رفت که عملا باز هم در داخل با توجه به قدرت اقتصادی مردم خودروهای اقتصادی به شمار نرفته و دست مردم از آنها کوتاه است و با توجه به میزان مشخص شده حداکثر 100 هزار خودرو به کشور وارد خواهد شد که در کاهش قیمت خودروهای داخلی در بازار نیز تاثیر نخواهد داشت.
گام سوم: ریل گذاری وزارت صمت برای همکاری مشترک دو خودروساز بزرگ
در نمایشگاه تحول صنعت خودرو، پلتفرم مشترکی آماده شده بود که قرار است هم سایپا و ایران خودرو از آن بهره بگیرند که در نهایت پر تیراژ ترین خودرو کشور تبدیل شده و عملا فضا برای دیگر خودروسازان تنگتر شده و با حمایت وزارت صمت عملا ایران خودرو و سایپا همچون امروز یکهتاز خواهند بود و بر همین مدیریت فعلی روند ادامه پیدا خواهد کرد، به خوبی مشخص است که دو شرکت بزرگ به نوعی در همکاری با یکدیگر قصد دارند فضای خودروسازی کشور را حتی با توجه به تاکیدات رهبری در دست خود حفظ کنند و دو بخش دیگر قطعات و واردات را نیز در اختیار خود داشته تا بتوانند زیان انباشته خود را جبران کنند.
بیشتر بخوانید: تاریخ عرضه خودروهای وارداتی مشخص شد
به نظر میرسد عظمی در صنعت خودروسازی برای خصوصیسازی واقعی وجود نداشته و عملا مدیریت دولتی به کمک وزارتخانه متولی در حال تسخیر همه بازار های متربط با خودرو به نفع این دو شرکت است و حتی از بین رفتن بخش خصوصی که معمولا توان رقابتی را با دولت ندارد ترسی ندارد.