به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،هیچ شکی نیست که ایربگ یا کیسه هوا در خودروها، یکی از مهمترین دستاوردها در بخش ایمنی و فناوریهای مرتبط با آن محسوب میشود؛ اما آیا واقعا ممکن است این ابزار ایمنی بهجای آنکه از جان سرنشینان خودرو محافظت کند، منجر به آسیب یا حتی مرگ آنها شود؟ در این گزارش قصد داریم این موضوع را دقیقتر بررسی کنیم.
باز شدن ایربگ در یک چشم برهم زدن!
استفاده از کیسه هوا در خودروها بسیار هوشمندانه و منطقی به نظر میرسد. هنگام تصادف بهجای اینکه سر و بدن شما با قسمتهای سخت خودرو همچون فرمان، داشبورد، شیشه و درها برخورد کند، یک بالش نرم پر از هوا نقش محافظت از این قسمتها را برعهده دارد. اگرچه ایربگها به نرمی و لطافت آنچه در تبلیغات عنوان میشود، نیستند اما مطمئنا نرمتر از قسمتهای پلاستیکی و فلزی خشک خودرو هستند! درحال حاضر، خودروسازان دنیا سعی میکنند از این ابزار ایمنی در محصولات شان به بهترین شکل استفاده کنند، بهطوریکه تعدد ایربگها در یک خودرو گاه به بیشاز ۱۰ عدد می رسد؛ حتی گفته میشود برخی شرکتهای خودروساز درصدد استفاده از کیسه هوا در کمربند ایمنی هم هستند.
درکنار این همه تعریف و تمجید از این نوآوری ایمنی، در برخی موارد شنیدهایم که بعضی افراد به خطرناک بودن کیسههای هوا اشاره میکنند، یعنی ایربگها به جای محافظت از جان سرنشینان، موجب جراحت و حتی مرگ میشوند! کیسه هوا برای اینکه کاملا پر شود به ۲۰ تا ۳۰میلی ثانیه زمان نیاز دارد. سرعت خروج ایربگ از محل تعبیهشده هنگام تصادف، حدود ۳۲۲ کیلومتر برساعت است. در حقیقت تکنولوژی بهکار رفته برای استقرار ایربگ و بازشدن آن، دقیقا مشابه سیستم پرتاب موشک است! ایربگها هنگام عمل، نیروی بسیار زیادی را تولید میکنند، بنابراین محتمل است در این بین صدماتی هم به افراد وارد شود. مثلا اگر فرد فاصله صحیح از محل قرارگیری ایربگ رعایت نکند، بازشدن آن حتما منجر به آسیب جدی خواهد شد.
استفاده از ایربگ چه خطراتی دارد؟
بیشتر از همه، کودکان و خردسالان در معرض خطرات ناشی از عملکرد ایربگها قرار دارند، چراکه بدن آنها نمیتواند به خوبی در برابر نیروی ایجادشده مقاومت کند. ازسویدیگر بسیاریاز والدین از صندلی کودک استفاده میکنند که البته با کیسههوای خودرو سازگار نیست. نوع و فرم این صندلیها و همینطور موقعیت قرارگیری آنها در داخل خودرو، کودک را در معرض خطرات جدی قرار میدهد. بچههای کمتر از ۱۲ سال و نوزادان دربرابر ایربگها در خطر مرگ قرار دارند.
زیرا به علت نیروی بیشاز حدی که هنگام فعال شدن ایربگ به کودکان وارد میشود، ممکن است آسیبهای جدی به آنها وارد شود. به همین دلیل در خودروهایی که مجهز به ایربگ هستند، گزینهای برای خاموش کردن کیسه هوای سرنشین جلو وجود دارد. ازسویدیگر شاید این شایعه را شنیده باشید؛ بخارهایی که بعد از باز شدن ایربگ در خودرو پراکنده میشود، سمی و خطرناک است. اما این گفته نادرست است زیرا گازی که بعد از باز شدن ایربگ در فضای خودرو متصاعد میشود، ترکیبی از گاز نیتروژن و پودرهایی است که روی ایربگ پاشیده میشوند تا مانع از چسبیدن بخشهای مختلف آن هنگام تا کردن شود، بنابراین بیضرر است.
البته شاید تنفس در محیطی که این ذرات وجود دارند برای افرادی که حساسیت شدید یا آسم دارند، آزاردهنده باشد اما قطعا کشنده نیست. و به همین دلیل توصیه میشود پس از باز شدن ایربگ در سریعترین زمان خودرو را ترک کنید. البته از نفس کشیدن درون خودرو آسیبی نخواهید دید. سوختگیهای ناشی از ایربگها هم معمولا درجه دو هستند و به اقدامات پزشکی نیاز دارند. صورت، گردن و دستها در معرض این نوع سوختگی قرار میگیرند.
فراموش نکنید محل سوختگی بهسرعت متورم میشود و ممکن است لباس و جواهرات مانع گردش خون در نواحی متورم شوند که البته بعد از تورم بدن، باز کردن جواهرات و لباسها دشوار خواهد شد. سوختگی ناشیاز برخورد ایربرگ ممکن است همراه با آلودگی مواد قلیایی باشد. اما اگر محل سوختگی دارای آلودگی قلیایی نبود، نیازی به شستوشو با آب نیست و می توان بعد از مصرف پماد، زخم را باندپیچی کرد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که فواید استفاده از کیسههای هوا، بسیار بیشتر از آسیبهای آن است.
ایربگهای متنوع
در برخی موارد ایربگهایی که طراحی میشوند در حد نمونه آزمایشی باقی میمانند. شرکت تویوتا در بعضی محصولات خود از ایربگ مرکزی استفاده میکند که مانند کیسه هوای جانبی از داخل صندلی یا کنار کنسول میانی باز میشود و از برخورد سرنشینان به هم و صدمه جانبی جلوگیری میکند. دیگر اقدام تویوتا، نصب ایربگ پردهای روی شیشه عقب است که در نوع خود از اولینها به حساب میآید. ایربگ عابرپیاده یکی از فناوریهای عالی در حفظ جان عابرپیاده در تصادفهای از روبهرو است.
این نوع ایربگ بیشتر در خودروهای ولوو نصب و روی شیشه جلو باز میشود. ایربگ کمربند ایمنی، ازدیگر ایربگهای خاص است که از داخل کمربند ایمنی و روی قفسه سینه راننده و سرنشین باز میشود. همچنین گروهی از پزشکان در کنفرانسی که درباره ایربگ و غیرفعال کردن آن برگزار شد، در گزارشی خواهان مجوز قطع ایربگ در موارد ضروری شدند. موارد عمومی غیرفعال کردن ایربگ عبارتنداز: کسانی که مشکل قلبی دارند، افرادی که عینک میزنند، کسانی که مبتلا به ورم گلو هستند، اشخاصی که مبتلا به آسم (تنگی نفس) هستند، کسانی که در ناحیه سینه یا جراحی گردن داشتهاند، افراد مسن، مبتلایان ورم مفاصل و خانمهای باردار.