چه کسانی از عدم واردات خودرو و نامتعادلی بازار سود می‌برند؟!

این درحالی است که کارشناسان بازار خودرو معتقدند لغو این طرح توسط مجلس تاثیرات چشمگیری روی بازار خودرو دارد که از آن با عنوان گل به‌خودی یاد می‌شود. درواقع عوارض این بلاتکلیفی درسایه انحصاری شدن بازار خودرو همچنان می‌تواند به‌بالا رفتن قیمت خودرو به‌شکل افسارگسیخته منجر شود.
حدود سه‌هفته پیش درجریان بررسی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق، یکی از اعضای این کمیسیون از تصویب مجوز واردات ۵۰ هزار دستگاه خودرو با ارز غیرصادراتی خبر داد و گفت که دولت می‌تواند در سال آینده ۵۰ هزار دستگاه خودرو سواری و ۱۰ هزار دستگاه ماشین‌آلات سنگین را با تعرفه ورودی که به‌تصویب هیات‌وزیران می‌رسد، وارد کشور کند. در آن زمان، سقف درآمدی این بند تا ۶۰۰ هزار میلیارد ریال تعیین شد و این درحالی است که برخی دیگر از نمایندگان مجلس نیز درباره آزادسازی واردات خودرو ابراز امیدواری ‌کردند. اما حالا متاسفانه همه‌چیز دگرگون شده است و با عقب‌نشینی مجلس، دیگر خبری از واردات خودرو نیست. درمصوبه جدید کمیسیون، قرار است ۵۰ هزار دستگاه کامیون، اتوبوس بیرون و درون‌شهری، تریلی، تریلی یخچال‌دار، واگن، واگن یخچال‌دار و کشنده و 10 هزار دستگاه ماشین‌آلات سنگین به‌کشور وارد شود و ‌عبارت «خودرو سواری» به‌خودروهای عمومی و سنگین تغییر کرده است.
این درحالی است که کارشناسان معتقدند خودروسازان به‌طور کامل با واردات خودرو به‌کشور موافقت نکرده‌اند و برخی از آن‌ها مخالف واردات بوده و هستند. همچنین از دست‌های پشت پرده‌ در این بازار یاد می‌شود که از ممنوعیت واردات خودرو سود می‌برند و جلو آزادسازی را می‌گیرند. درواقع دراین رابطه می‌توان گفت که خودروسازان با آزاد شدن واردات توان رقابت با بازار و خودروهای وارداتی را ندارند و آن‌ها می‌دانند که با آزاد شدن واردات، مدل‌های وارداتی موجود در بازار که از سال ساخت آن‌ها بین سه تا پنج سال می‌گذرد، با کاهش قیمت شدید مواجه می‌شوند و ای بسا اولویت خریداران از خودروهای ایرانی و چینی به‌مدل‌های کره‌ای و ژاپنی کارکرده تغییر ‌کند. همچنین آن‌ها نمی‌توانند به‌راحتی طرح‌های پیش‌فروش را اجرا کنند و درفروش محصولات با مشکل مواجه خواهند شد. درچنین شرایطی برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند دلیل ممنوعیت واردات خودرو نه‌حمایت از خودروسازان و مخالفت آن‌ها با واردات، که کمبود ارز در کشور است. به‌عبارت دیگر ممکن است مخالفت دولت و البته مجمع تشخیص مصلحت نظام سبب عقب‌نشینی مجلس از واردات خودرو سواری شده باشد و این تصمیم درحالی گرفته شده است که کارشناسان معتقدند حتی ورود ۵۰ هزار دستگاه خودرو سواری نیز پاسخگوی نیاز بازار نیست؛ اما حداقل می‌تواند تا حدی التهابات بازار خودرو را کاهش دهد.
این درحالی است که قیمت کارخانه‌ای محصولات خودروسازان با بهای آن‌ها در بازار آزاد همچنان اختلاف چشمگیری دارد و روش ثبت‌نام و قرعه‌کشی برای خرید خودرو نیز به‌راهی برای توزیع یارانه و رانت تبدیل شده است. در این میان، دلالی دربرخی نمایندگی‌های خودروسازان داخلی نیز انتقاداتی را به‌همراه داشته و این درحالی است که خودروسازان به‌رغم انباشت بدهی و زیان حدود ۲۰۰ هزار میلیاردتومانی همچنان طرح‌های فروش خود را به‌صورت هفتگی ارائه می‌دهند. گفتنی است اختلاف قیمت مصوب محصولات ایران‌خودرو با بازار بیشتر از تولیدات سایپاست؛ به‌گونه‌ای که درمورد برخی خودروها به‌حدود ۱۶۰ میلیون‌تومان نیز می‌رسد و اختلاف قیمت محصولات سایپا نیز حدود ۷۰ میلیون‌تومان است.
این درحالی است که بعد از مخالفت مجلس با طرح واردات خودرو، خودروسازان نمایندگی‌هایشان را ملزم کردند که از فروش نقدی محصولاتشان خودداری کنند و اکنون قدرت دست خودروسازان است و آن‌ها به‌خواست خود روی بازار تاثیر می‌گذارند. درواقع خودروسازان با استفاده از اهرم کاهش عرضه بر قیمت‌ها نیز اثر می‌گذارند و این درشرایطی است که با افزایش تولید و عرضه خودرو به‌بازار، شرایط به‌شکل چشمگیری بهبود می‌یابد. همچنین به‌رغم افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو، باز هم شاهد اختلاف چشمگیر بهای آن بین کارخانه و بازار هستیم و با شرایط موجود، احتمال حذف قرعه‌کشی در ابتدای سال ۱۴۰۱ بسیار بعید به‌نظر می‌رسد. درنهایت خودروسازان درشرایطی که با کمبود قطعه مواجه بودند نیز خودرو تولید می‌کردند و مدام به‌تعداد خودروهای ناقص آن‌ها در کارخانه افزوده می‌شد و این درحالی است که آن‌ها وعده داده بودند درصورت دریافت مجوز برای افزایش قیمت محصولاتشان، مشکل عرضه تا حدی برطرف خواهد شد. وعده‌ای که به‌رغم دریافت این مجوز، با گذشت ماه‌ها از آن نیز همچنان ‌محقق نشده است.
به‌گزارش «دنیای‌خودرو» درمهم‌ترین معاملات روز دوشنبه، مورخ بیست‌وپنجم بهمن‌ماه خودروهای تولید داخل از شرکت ایران‌خودرو درمدل‌های 1400 سمند LX داشبورد جدید، سمند سورن، سورن پلاس، پژو 405GLX، پژو 405SLX، پژو پارس سال، پژو پارس TU5، پژو 207 دنده‌ای، پژو 207 با سقف شیشه‌ای (پانوراما)، پژو 207 اتومات، پژو 206 تیپ 2، رانا پلاس، دنای معمولی با کروزکنترل، دنا پلاس، دنا پلاس توربو، دنا پلاس توربو اتومات، تارای دنده‌ای و تارای اتومات بودند که به‌ترتیب با قیمت 272، 280، 313، 274، 306، 280، 338، 358، 368، 545، 270، 273، 371، 417، 476، 495، 408 و 562 میلیون‌تومان معامله شدند و همچنین پژو 206 تیپ 5 و پژو 207 صندوقدار اتومات مدل 1399 به‌ترتیب 325 و 486 میلیون‌تومان در بازار قیمت‌گذاری شدند.
همچنین درمعاملات این روز خودروهای شرکت سایپا شامل پراید 111 و 131 هر دو مدل 1399، پراید 132 مدل 1398 و درمدل‌های 1400 این گروه خودروسازی شامل تیبا صندوقدار، تیبا صندوقدار آپشنال، تیبا 2، تیبا 2 پلاس، ساینا، ساینا پلاس، کوییک دنده‌ای، کوییک R سفید-قرمز، کوییک R سفید-مشکی، کوییک پلاس اتومات، شاهین با سند آزاد، کوییک S و نیسان بنزینی آپشنال است که به‌ترتیب 189، 172، 164، 181، 192، 186، 208، 199، 220، 195، 201، 202، 284، 345، 210 و 287 میلیون‌تومان دربازار قیمت‌گذاری شدند.