به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،متاسفانه با وجود فراهم شدن بسترهای قانونی برای واردات خودرو، هنوز هم شاهد نابسامانی‌هایی از سمت مراجع تصمیم‌گیر هستیم و شرکت‌های دست‌اندرکار هنوز به‌درستی نمی‌دانند روند کاری‌شان به‌چه‌شکل خواهد بود.
اگر بازار خودرو با همین روند جلو برود، حتی تا پایان تابستان هم شرایط این بازار به‌نتیجه مشخصی نمی‌رسد. الان شرایط نه به‌نفع واردکننده است و نه به‌نفع تولیدکننده. در کشور، نهادهای تصمیم‌گیرنده دولتی در این زمینه وجود دارند و به‌گفته خودشان کارشناسان خبره‌ای نیز دارند؛ پس چرا درباره این موضوعات در سمت و سویی درست تصمیم مشخصی گرفته نمی‌شود؟
بالاخره قرار است با هند، چین و روسیه در زمینه تولید و واردات خودرو همکاری کنیم یا قرار است با اروپایی‌ها، کره‌ای‌ها و ژاپنی‌ها نیز همکاری داشته باشیم؟
متاسفانه خط‌مشی‌ها در این زمینه به‌صورت شفاف از سوی مراجع تصمیم‌گیر اعلام نمی‌شود. درست است که فعالیت وزارت صمت تنها به‌تصمیم‌گیری درمورد خودرو در کشور خلاصه نمی‌شود و آن‌ها متولی صنایع دیگر هم هستند، اما در بخش خودرو تصمیم‌گیرنده‌ها مشخص هستند و متاسفانه معلوم نیست چرا در این زمینه تعلل می‌کنند؟
آیا این خیلی مشکل است که با وجود گذشت چندماه از ورود مدیران جدید به‌این وزارتخانه مشخص شود که سمت و سوی همکاری‌ها به‌کدام کشورها و چگونه است؟
البته کشورهای اروپایی که تا برداشته شدن تحریم‌ها به‌صنعت‌خودرو ما ورود نمی‌کنند و کشورهای آسیایی هم سه گروه هستند؛ 1-کره و ژاپن 2-هند و روسیه 3-چین. براین اساس ما الان قرار است چه‌کار کنیم و به‌چه سمتی برویم؟ در بخش واردات خودرو، دولت ترامپ در سال 2018 صنعت‌خودرو ما را تحریم کرد؛ اما صادرات خودرو به‌ایران تحریم نشد.
اما متاسفانه در این زمینه دچار خودتحریمی شدیم؛ اول با شعار حمایت از تولید داخل و بعد هم به‌بهانه جلوگیری از خروج ارز و مدیریت میزان ارز در کشور. پس از این خودتحریمی بود که بازار خودرو به‌سمت و سوی عجیب و غریب ایجاد حباب قیمتی و سفته و دلال‌بازی رفت.
در این بازار قیمت خودروهای وارداتی 2017 تا 2019 به‌شدت افزایش یافت و خودروهای داخلی نیز به‌همین صورت دچار رشد مضاعف در بخش قیمت و بها شدند. دربحث شرکت‌های خودرویی، شرکت‌های کوچک کارشان را در تیراژهای محدود چندهزار دستگاهی جلو می‌برند؛ اما وضعیت برای بقیه چطور است؟ هدف‌گذاری دولت در این خصوص چیست و در بخش تولید چه‌کار باید کرد؟
آیا واردات متوقف شده تا مشخص شود قرار است از چه‌کشورهایی، چه‌خودروهایی وارد شود؟ یک روز سقف واردات خودرو 25 هزار یورو اعلام می‌شود و روز دیگر این رقم بین 20 تا 25 هزار دلار گمانه‌زنی و روز بعدش هم سقف واردات برداشته می‌شود. البته لازم به‌ذکر است برداشته شدن سقف واردات خودرو به‌نفع همه است.
زیرا واردات بدون سقف، سبب امکان ورود خودرو در سگمنت‌های بالاتر شده و در ارزش‌گذاری برای کنترل قیمت در بازار و کوچک‌تر شدن حباب بازار تاثیرگذارتر است. دراین صورت خودروهایی وارد بازار خواهند شد که عدم‌وارداتشان در سال‌های اخیر به‌بروز التهاب در این بخش به‌شدت دامن زده است.
وقتی مدل‌های 2021 و 2022 خودروهای خارجی وارد کشور می‌شود، مدیریت بازار راحت‌تر شده و حباب ایجادشده هم کم‌کم از بین می‌رود. زیرا وقتی خودرو خارجی مدل سال با قیمت معقولی عرضه شود، دیگر کسی نمی‌تواند مدل‌های چند سال قبل همان خودروها را با قیمت نجومی برای فروش عرضه کند.
درصورت واردات خودرو بدون سقف قیمتی، قیمت خودروهای خارجی موجود در بازار حداقل 15 تا 20 درصد ریزش می‌کند و از طرفی قیمت کاذب خودروهای پایین‌دستی بازار هم که متاثر از افزایش قیمت مدل‌های سگمنت بالاتر است نیز از بین می‌رود. در این صورت اوضاع به‌نفع تولیدکننده هم خواهد بود؛ زیرا شرکت‌های واردکننده خودرو دیگر سراغ واردات خودروهای زیر 15 هزار دلاری نمی‌روند و به‌عنوان مثال خودروهای سدان بزرگ و شاسی‌بلندهای سطح متوسط و بزرگتر را وارد می‌کنند که هم فروش این خودروها برایشان راحت‌تر بوده و حاشیه سود مناسبی دارد و هم درمیان خودروهای تولید داخل رقیبی برای آن‌ها وجود ندارد.
اگر مسئولان مربوطه برنامه‌ای برای تولید دارند باید زودتر آن را مشخص کنند تا وضعیت واردات خودرو هم مشخص شود.
کار عاقلانه این است که برای واردات خودرو سقفی وجود نداشته باشد تا شرایط به‌نفع تولیدکننده داخلی هم باشد و تولیدات داخل نیز فروش خودشان را داشته باشند.
البته با این تفاوت که در صورت آزاد شدن واردات، قیمت محصولات آن‌ها در بازار هم واقعی می‌شود. وقتی واردات بسته باشد، هر فردی که خودرو خارجی دارد هرطور که بخواهد آن را قیمت‌گذاری می‌کند؛ اما وقتی مدل به‌روز آن خودرو با قیمت متعارف وارد بازار شود، دیگر کسی نمی‌تواند ماشین مدل 2017 یا 2018 خود را نزدیک بهای مدل روز آن، قیمت‌گذاری کند.
در خودروهای مدل پایین‌تر هم بازار از تشنج، سفته‌بازی و دلالی خارج می‌شود. البته ناگفته نماند که واسطه‌گری فروش خیلی هم خوب است و منظور ما از دلال‌ها، صنف نمایشگاه‌دارها نیستند. بلکه منظور از دلال‌بازی به‌فعالیت آن قشری اشاره دارد که سرمایه خود را از بازارهای مالی دیگر وارد بازار خودرو می‌کند و چون باید سود مشخصی ببرد، سعی می‌کند به‌شکل کاذب به‌بالا رفتن قیمت دامن بزند.
اما صنف نمایشگاه‌دار از طرفین معامله کمیسیون می‌گیرد و سودش در گردش مالی بالا و خرید و فروش خودرو با تعداد هرچه‌بیشتر است. درواقع نمایشگاه‌دار به‌خاطر هزینه‌هایش به‌عنوان مثال یک مدل خودرو را چندین‌ماه درنمایشگاهش نگه نمی‌دارد.
بنابراین همان‌طور که گفته شد سود این قشر در رونق بازار و افزایش خرید و فروش خودرو است؛ نه راکد و قفل شدن بازار. بر این اساس وقتی بازار به‌خاطر نرخ نامتعارف محصول و عدم‌تمایل به‌خرید آن راکد می‌شود، نمایشگاه‌دار که معمولا محل کسبش اجاره‌ای است، دچار ضرر و زیان می‌شود.
اما وقتی واردات خودرو باز شود، گروهی از سرمایه‌گذاران که از بازارهای مالی موازی به‌بازار خودرو آمده‌اند یا از آن خارج می‌شوند یا باید با مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح پول‌های‌شان را به‌سمت واردات خودرو هدایت کنند که هم برای مصرف‌کننده نفع دارد و هم سرمایه‌گذار سود خود را از این بخش می‌برد و قیمت‌های کاذب نیز در بازار می‌شکند. درنهایت امیدوارم با توجه به‌دستور مجلس شورای‌اسلامی برای واردات خودرو تا پنج سال آینده، وزارت صمت هرچه‌سریع‌تر بین واردات و تولید خودرو توازن لازم را برقرار کند.
