به گزارش قطعات خودرو به نقل از بازار به تازگی وزارت صمت خبر از طراحی و تولید خودروهای بومی برقی تا افق سال ۱۴۰۴ داده است. کارشناسان و فعالان صنعت خودرو معتقد هستند، عباس علی آبادی به عنوان شخص نخست سیاستگزاری صنعتی در کشور، چالش لاینحلی به نام تولید و عرضه خودروهای برقی در کشور را آغاز کرده است. زیرا هنوز وزارت صمت به عنوان متولی صنعت خودرو وضعیت تامین بودجه خودروهای برقی، استانداردها و خدمات پس از فروش را مشخص نکرده است. این درحالی است که برنامه برقی سازی در دنیا به دلیل انحصارگری چینی ها با تعویق ۵ ساله دنبال خواهد شد.
میرزایی: انتظار می رود رشد فروش خودروهای برقی در چند ماه آخر سال جاری در اروپا به طور موقت کند شود
وضعیت بازار جهانی خودروهای الکتریکی چگونه است؟
علی میرزایی کارشناس راهبرد و تکنولوژی های برقی در خصوص وضعیت فعلی فروش خودروهای الکتریکی در بازارهای جهانی، به خبرنگار «بازار» گفت: انتظار می رود رشد فروش خودروهای برقی در چند ماه آخر سال جاری در اروپا به طور موقت کند شود. ولی دوباره پس از سال ۲۰۲۵ سرعت بیشتری خواهد یافت و دلیل این امر از سرگیری زمانی سیاست گذاری و مقررات اتحادیه اروپا در محدود کردن فروش خودروهای با سوخت فسیلی خواهد بود. البته موضوعات ژئوپلیتیک بین چین و غرب هم در این سرعت تغییرات بازار بی تاثیر نیست.
این کارشناس راهبرد و تکنولوژی های برقی با اشاره به تغییرات فناوری باتری مورد استفاده در خودروهای برقی، اظهار داشت: چین به لطف دو دهه سرمایه گذاری و برنامه ریزی استراژیکی قوی و با داشتن توان تولیدی رقابتی بالا بی شک به یک بازیگر اصلی جهانی در صنعت خودروهای برقی تبدیل شده است. چین در تصفیه مواد کمیاب برای تولید سلول های باتری و فناوری های پیشرفته ساخت باتری در رهبری جهانی این بازار حرف اول را می زند. تسلط بی چون و چرای چین به تولید و پالایش مواد کلیدی برای باتری ها، موقعیت این کشور را در تکتولوژیهای سبز بسیار تقویت کرده است.
میرزایی با اشاره به تغییر سیاست صنعتی اتحادیه اروپا در قبال خودروهای چینی، بیان کرد: روابط ایالات متحده اروپا و چین، سیاست را وارد بحث های فناوری مرتبط با حمل و نقل برقی کرده است و حتی نگرانی های امنیت ملی را در اروپا مطرح کرده است. دقیق تر آن است که بگوییم فناوری خودروی برقی و باتری سیاسی-اقتصادی شده است و ایالات متحده و اروپا و چین هر سه تبادلات اقتصادی در این زمینه را بسیار با دقت بررسی می‌کنند. در حالیکه همه دنیا در صدد رسیدن به هم ترازی چین در دسترسی به فن اوری باتری و خودرهای برقی مقرون به صرفه هستند. چین مشکل منحصر بفردی را باید مدیریت کند و آن مدیریت مازاد تولید باتری و خودرو برقی در دهه اخیر است. مدیریت اقتصادی مازاد محصول در دهه ای که تکنولوژی روز به روز جدید تر می شود و پیچیدگی های اقتصادی-سیاسی جهانی متنوع تر می گردد کار بسیار چالش برانگیزی برای چین خواهد شد.
وی افزود: خودروسازان غربی در تولید خودروهای برقی به باتری های ساخت چین متکی هستند. ولی سوالی دیگری نیز مطرح است آیا تمام باتری های تولیدی چین با کیفیت هستند؟ پارامترهای کیفیت در باتری ها چگونه تایین می شود؟ ممیزی کیفیت باتریها به چه صورت انجام می پذیرد؟ راهبرد خودروسازان با باتری سازان بین الملل چگونه باید باشد؟ بی شک در زمینه خودروهای برقی بازار جهانی رفته رفته وابسته تر به چین و چین وابسته تر به بازار جهانی برای فروش مازاد محصول خود می شود.
هنوز قیمت خودروهای برقی برای عموم بالا است و قیمت ها باید به طور قابل توجهی کاهش یابد تا مصرف کننده گان گسترده تری به خودروی برقی روی بیاورند
مقرون به صرفه بودن محصول کارت برنده چینی ها برای قبضه بازار
این کارشناس راهبرد و تکنولوژی های برقی در خصوص تولید خودرو برقی اقتصادی، به «بازار» توضیح داد: مقرون به صرفه بودن یک عامل کلیدی در موفقیت خودروهای برقی در جهان است. هنوز قیمت خودروهای برقی برای عموم بالا است و قیمت ها باید به طور قابل توجهی کاهش یابد تا مصرف کننده گان گسترده تری به خودروی برقی روی بیاورند. بنابراین، خودروهای ارزان قیمت چینی ممکن است برای مصرف کنندگان در سراسر جهان و از جمله اروپا بسیار جذابتر شوند.
میرزایی در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی بر تغییر رفتار مشتریان خودروها برقی چینی در اروپا بیان کرد: آوازه تاریخی برندهای چینی در ذهن مصرف کنندگان اروپایی ممکن است مانعی بر پذیرش گسترده آن باشند که موقتی خواهد بود. شاهدی بر موقتی بودن برند BYD است، BYD یک سازنده چینی خودروهای برقی، که تا چند سال پیش ناشناخته بود ولی در فروش جهانی از تسلا پیشی گرفته است و به بزرگترین برند خودروهای برقی در جهان تبدیل شد. ایلان ماسک زمانی BYD را مسخره می کرد اما اکنون موفقیت آن ها را تصدیق کرده است. جالب اینست که BYD در ابتدا توسط وارن بافت سرمایه گذارمعروف آمریکایی حمایت مالی شده است.
تحقیقات ضد یارانه اتحادیه اروپا در مورد تهدید چین
میرزایی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار «بازار» در خصوص مدیریت زنجیره تامین خودروهای برقی توسط چینی ها، گفت: نگرانی های ژئوپلیتیکی و وابستگی شدید غرب به زنجیره تامین چین منبع نگرانی این صنعت در اروپا شده است. در نیمه اول سال ۲۰۲۳، نزدیک به هزاران خودروی برقی چینی به اروپا وارد شده است و برندهای خودروی چینی در نیمه اول سال میلادی جاری حدود ۲.۳۷ درصد از سهم بازار اروپا را در اختیار داشتند. تا آخر این دهه تولیدکنندگان چینی می توانند حدود ۶ تا ۸ درصد از کل فروش خودروهای جدید اروپایی را به خود اختصاص دهند.
وی افزود: تحقیقات برنشتاین نشان می‌دهد که چین می تواند ۲۰ تا ۵۰ درصد ارزان‌تر از غرب خودروهای تمام برقی تولید کند که به طور بالقوه منجر به اقدامات حمایتی اروپا از تولیدات خود برای جلوگیری از سرعت هجوم محصولات چینی خواهد شد.
این کارشناس راهبردی در خصوص رفتار قطعه سازان اروپایی با سیاست های جدید اتحادیه اروپا، اظهار داشت: سازندگان اروپایی انتظار افزایش رقابت در بازار خودروهای برقی از سوی شرکت های چینی را دارند. سیاستمداران اتحادیه اروپا در حال بررسی تعرفه های تنبیهی بر واردات خودروهای برقی چینی هستند. به گفته مورگان استنلی، تحقیقات ضد یارانه اتحادیه اروپا در مورد تهدید چین که از هفته گذشته آغاز شده است، تأثیر قابل توجهی بر راه اندازی خودروهای برقی چین نخواهد داشت.
میرزایی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار «بازار» در مورد سرمایه گذاری چین در شرکت های خودروساز اروپایی، بیان کرد: سازندگان خودروهای برقی چینی در حال تاسیس کارخانه هایی در اروپا و ایجاد سرمایه گذاری مشترک با شرکت های اروپایی هستند. ولی بالاخره اروپا با چین بعد از چانه زنی سیاسی و اقتصادی به توافق خواهند رسید و انتظار می‌رود که تاثیر تعرفه‌های بالقوه بر خودروهای برقی چینی در اروپا محدود باشد. سرمایه گذاری مشترک بین خودروسازان غربی و چین احتمالا راه حل تولید ارزان قیمت خودروهای تمام برقی چینی در اروپا باشد.
آینده غرب و چین در فناوری خودروهای برقی
فواد حیدری گندمان فعال و متخصص تکنولوژی باتری در خصوص توان تولید خودرو الکتریکی در چین به «بازار» گفت: سازندگان خودروهای برقی چینی با چالش هایی از جنبه های مختلف در بازارهای جهانی مواجه هستند. تولیدکنندگان چینی ظرفیت مازاد بر حدود ۱۰ میلیون خودروی برقی در سال دارند. خودروسازان چینی بر اهمیت سیاست های دوستانه با ایالات متحده و اروپا تاکید می کند، چون نیازمند دسترسی به بازارهای جذاب هستند. درسال ۲۰۲۱، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به اهمیت رهبری ایالات متحده در خودروهای برقی تاکید کرد. این موضوع معنی به چالش کشیدن چین در رهبری فن آوری خودروهای برقی را دارد. تلاش های بایدن برای حمایت از خودروسازان آمریکایی با اختلاف نظر داخلی نیز مواجه شده است، چون جایگزین کردن چن در زنجیره تامین جهانی شرکت های فورد و جنرال موتورز می تواند چالش های فراوانی را ایجاد کند.
این فعال تکنولوژی باتری در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه چینی ها بیشتر به بازار اروپا توجه دارند، بیان کرد: مدیران شرکت های خودروساز چینی به فروش محصولات برقی در بازار اروپا به دلیل وجود «بازار هدف آسان» بیشتر تمرکز دارند. چینی ها درک کردند که عدم قطعیت نسبی در هجوم ورود خودروهای برقی چینی به بازار آمریکای شمالی وجود دارد. اگر فرض کنیم ورود خودروهای چینی به بازار آمریکا محدود می شود، این خودروسازان به دلیل وجود زنجیره تامین جهانی خود، سود قابل توجهی را به دست خواهند آرود.
وی افزود: انتظار می رود سرمایه گذاری مشترک بین خودروسازان غربی و چینی فراتر از تولید نهایی خودروهای برقی باشد و به قسمت هایی از زنجیره تامین گسترش یابد. مشکلات کلیدی زنجیره تامین خودروسازان مانند کمبود نیمه هادی درجهان حل نشده است، این مساله در تولید و کارایی صنعت خودروسازی غرب اثرات منفی قابل توجهی داشته است. انتظار می‌رود با ایجاد سرمایه‌گذاری مشترک بین خودروسازان قدیمی غربی و تولیدکنندگان چینی در اروپا، فروش محصولات برقی چینی سرعت بیشتری بگیرد و مشکلات زنجیره تامین از جمله نیمه هادی ها نیز برطرف شود.
حیدری گندمان: در کنار باتری های بسیار با کیفیت چینی که در خودروهای برقی استفاده می شود، باتری های بی کیفیت نیز در چین تولید می شود
نگرانی در مورد باتریهای بی کیفیت
حیدری گندمان در خصوص تکنولوژی و توان تولید باتری های جدید خودروهای هیبریدی و الکتریکی توسط چینی به «بازار» گفت: صنعت باتری خودروهای برقی در چین با مازاد ظرفیت شدید مواجه است. چین نزدیک به ۵۰ سازنده باتری دارد که انتظار می رود در دهه اخیر به بالای۴۲۰۰ گیگاوات ساعت (GWh) باتری تولید کنند، این مقدار چهار برابر تقاضای سازندگان خودروهای برقی در این کشور است. شرکت باتری سازی CATL به تنهایی دارای ظرفیت ۵۴۲ گیگاوات ساعت به صورت آنلاین و در دست ساخت دارد، این مقدار برای تأمین معادل بیش از ۷ میلیون دستگاه تسلا مدل YS کافی است.
این متخصص صنعت باتری خودروهای الکتریکی در خصوص کیفیت محصولات چینی به بازار توضیح داد: در کنار باتری های بسیار با کیفیت چینی که در خودروهای برقی استفاده می شود، باتری های بی کیفیت نیز در چین تولید می شود. روزنامه تلگراف انگلیس ادعا می کند که باتری های چینی ارزان و بدون مارک در حال هجوم به بریتانیا هستند و نگرانی‌هایی در مورد ایمنی حمل و نقل برقی ایجاد کرده است. تجربه نشان داده است که باتری های آسیب دیده در اسکوترها و دوچرخه های برقی خطر آتش سوزی دارند. در سه ماه اول سال ۲۰۲۳، اسکوترها و دوچرخه های باتری دار باعث آتش سوزی های متعددی در بریتانیا شدند.
حیدری گندمان در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه خودروسازان بزرگ در دنیا چه سیاستی در خصوص این موضوع اتحاذ کردند، بیان کرد: تولید کنندگان باتری در چین از نظر کیفیت متفاوت هستند، چین بهترین باتری های جهانی را تولید می کند ولی بسیاری از محصولات چینی براساس استانداردهای مورد انتظار می توانند قابل قبول نباشند. باتری های بی کیفیت می توانند منجر به اختلال در عملکرد محصول شوند، مشکل آن است که رقابت های تجاری (برای دسترسی بیشتر) باعث شده است که فعلا تعداد کمی از خریداران روی ارزیابی و یافتن تامین کنندگان باتری قابل اعتماد تمرکز جدی داشته باشند. متاسفانه هنوز این ریسک به طور کامل در سطح جهانی توسط خودروسازان مدیریت نشده است.
وی افزود: ارزیابی یک سازنده باتری جهت اطمینان از تولید محصولاتش به طور مداوم، مستلزم هزینه و زمان فراوانی است. کنترل مداوم فرآیند از نزدیک در حفظ کیفیت در طول تولید باتری بسیار مهم است. خریداران این باتری ها به صورت مستقیم یا توسط ارزیابان مستقل اقدام به بررسی کیفیت محصول انتخای خود می کنند. اغلب خودروسازان به کمک ارزیابان مستقل فرآیند تولید، اتوماسیون، تعمیر و نگهداری تولیدکنندگان باتری را نیز مورد بررسی قرار می دهند. هرچند که این شیوه ها ضامن کیفیت باتری مصرفی در خودروهای الکتریکی نیست.
